Jonson Putinni maqsadiga yetishtirmaslik uchun “harakat rejasi”ni taqdim etadi 

Buyuk Britaniya Bosh vaziri Boris Jonson kelasi hafta Londonda Kanada, Niderlandiya va Markaziy Yevropa yetakchilari bilan uchrashadi va xalqaro hamjamiyat uchun olti banddan iborat “harakat rejasi”ni bayon etadi. Bu haqda Dauning-strit xabarida aytiladi.  

Xususan, ertaga, 7 mart kuni kuni Buyuk Britaniya Bosh vaziri Dauning-stritda Kanada va Niderlandiyadan kelgan hamkasblari bilan uchrashadi, 8 mart kuni esa “Vishegrad guruhi” mamlakatlari – Chexiya, Vengriya, Polsha va Slovakiya rahbarlarini qabul qiladi. 

“Bosh vazir yetakchilarga Putinning ambitsiyalarini ro‘yobga chiqarishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun xalqaro hamjamiyat olti banddan iborat harakatlar rejasiga muvofiq birlashishi kerakligini aytadi”, deyiladi xabarda. 

Reja Ukraina uchun xalqaro gumanitar koalitsiyani safarbar qilish, Ukrainani o‘zini o‘zi mudofaa qilish bo‘yicha sa’y-harakatlarini qo‘llab-quvvatlash, Rossiya hukumatiga iqtisodiy bosimni kuchaytirish, “Rossiya Ukrainada qilayotgan ishlarining keskin normallashishiga” yo‘l qo‘ymaslik, deeskalatsiyani yumshatish uchun diplomatik yo‘llardan foydalanish va tezlik bilan butun Yevro-Atlantika hududida xavfsizlik va barqarorlikni oshirish kampaniyasini boshlashni o‘z ichiga oladi.

Rossiyaning Ukrainaga bosqini

Joriy yilning 21 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Kremlda Ukraina sharqidagi o‘zini mustaqil deb e’lon qilgan Lugansk xalq respublikasi (LXR) va Donetsk xalq respublikasini (DXR) tan olish to‘g‘risidagi farmonni imzoladi. Keyinroq RF respublikalarni shu nomdagi viloyatlar chegaradagi tan olganini ta’kidlab, Ukrainaga qarshi urush xavfini oshirib yubordi.

Putinning favqulodda qarori ortidan AQSH, YeI, Kanada, Avstraliya, Buyuk Britaniya va Yaponiya rasmiylari ham Rossiyaga qarshi sanksiyalar kiritdi.

24 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Ukraina sharqida Donbassda rus harbiylari "maxsus harbiy operatsiya" boshlaganini e’lon qildi va rus qo‘shinlari Ukrainaga hujum boshladi. Putin bu harakatini Ukraina sharqidagi rossiyaparast separatist kuchlar rahbarlari shunday so‘rov yuborgani bilan oqladi.

Bundan avvalroq Zelenskiy Rossiya fuqarolariga rus tilida murojaat qilib, ukrainlarga “na sovuq, na issiq, na gibrid urush kerak emas”ligini, ukrainlar hujumchilarni kutib olishga tayyorligini bildirgandi. Ko‘p o‘tmay Prezident Rossiya bilan diplomatik aloqani uzdi. Prezident Zelenskiy mamlakatda harbiy holat e’lon qildi.

25 fevral kuni Zelenskiy Ukrainada umumiy harbiy safarbarlik e’lon qildi. Armiyaga chaqiruv mamlakatning qator viloyat va shaharlarida amalga oshirilishi belgilandi.

Rus qo‘shinlari hozirgacha Ukrainaga shimol, sharq va janubdan hujum qilib kelmoqda va qator hududlarni egallashga erishdi. Ammo bu urush Rossiyaning dunyoda yakkalanib qolishiga olib keldi.

Ukrainaga hujum boshlanishi Rossiya iqtisodiga og‘ir zarba berdi. Rus kompaniyalari aksiyalari keskin arzonlashdi, Moskva birjasida savdolar mislsiz darajada pasayish bilan o‘tdi. Gazprom, LUKOYL va boshqa yirik kompaniyalar yo‘qotishlarga uchradi.

Hujum boshlangach, Yevropa davlatlari va AQSH Rossiyaga qarshi bir necha bosqichli sanksiyalar joriy qildi. Rossiyaning VTB, “Rossiya” banki, “Otkritiya”, “Novikombank”, “Promsvyazbank”, “Sovkombank” va VEB.RF banklari SWIFT xalqaro banklararo tizimidan uzildi. AQSH va Yevropa Ittifoqi Rossiyaning oltin-valyuta zaxirasini blokladi.

Yevropa davlatlari, AQSH, Kanada Rossiya uchun o‘z havo hududini yopdi. Bu sanksiyalarga neytral davlat hisoblangan Shveysariya ham qo‘shildi. Urush fonida Ukrainani Yevropa Ittifoqi a’zoligiga qabul qilish jarayoni tezlashdi.