“To‘yga to‘yona bilan”. AQSH Mustaqillik kunida Ukrainaga $3 mlrdlik harbiy yordam ajratmoqchi

Amerika Qo‘shma Shtatlari Kiyevga 3 milliard dollar miqdorida qo‘shimcha harbiy yordam ajratilishini e’lon qilmoqchi. Bu haqda kecha, 23 avgust kuni Associated Press (AP) manbalarga tayanib xabar berdi.

Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, 3 milliard dollarlik yordam paketi e’lon qilinishi Ukrainaning 24 avgustda nishonlanadigan Mustaqillik kuniga to‘g‘ri keladi. Agentlikning ta’kidlashicha, shu yo‘l bilan Amerika rahbariyati o‘rta va uzoq muddatli istiqbolda Ukrainaning mudofaa qobiliyatini mustahkamlashni rejalashtirmoqda.

AP manbalariga ko‘ra, ajratilgan mablag‘ “yaqin bir-ikki yil ichida jangovar harakatlarda qo‘llanilishi ehtimoldan yiroq bo‘lgan” dron, qurol va boshqa jihozlarni ishlab chiqarish bo‘yicha shartnomalarni moliyalashtirishga yo‘naltirilishi rejalashtirilmoqda. Shu bilan birga, Amerika rahbariyati ukrainalik harbiylarni mamlakatdan tashqarida tayyorlash bo‘yicha sa’y-harakatlarni kuchaytirishni rejalashtirmoqda.

Rossiya-Ukraina urushi

Joriy yilning 21 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Kremlda Ukraina sharqidagi o‘zini mustaqil deb e’lon qilgan Lugansk xalq respublikasi (LXR) va Donetsk xalq respublikasini (DXR) tan olish to‘g‘risidagi farmonni imzoladi. Keyinroq RF respublikalarni shu nomdagi viloyatlar chegaradagi tan olganini ta’kidlab, Ukrainaga qarshi urush xavfini oshirib yubordi.

Putinning favqulodda qarori ortidan AQSH, YeI, Kanada, Avstraliya, Buyuk Britaniya va Yaponiya rasmiylari ham Rossiyaga qarshi sanksiyalar kiritdi.

24 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Ukraina sharqida Donbassda rus harbiylari "maxsus harbiy operatsiya" boshlaganini e’lon qildi va rus qo‘shinlari Ukrainaga hujum boshladi. Putin bu harakatini Ukraina sharqidagi rossiyaparast separatist kuchlar rahbarlari shunday so‘rov yuborgani bilan oqladi.

Bundan avvalroq Zelenskiy Rossiya fuqarolariga rus tilida murojaat qilib, ukrainlarga “na sovuq, na issiq, na gibrid urush kerak emas”ligini, ukrainlar hujumchilarni kutib olishga tayyorligini bildirgandi. Ko‘p o‘tmay Prezident Rossiya bilan diplomatik aloqani uzdi. Prezident Zelenskiy mamlakatda harbiy holat e’lon qildi.

25 fevral kuni Zelenskiy Ukrainada umumiy harbiy safarbarlik e’lon qildi. Armiyaga chaqiruv mamlakatning qator viloyat va shaharlarida amalga oshirilishi belgilandi.

Rus qo‘shinlari hozirgacha Ukrainaga shimol, sharq va janubdan hujum qilib kelmoqda va qator hududlarni egallashga erishdi. Ammo bu urush Rossiyaning dunyoda yakkalanib qolishiga olib keldi.

Ukrainaga hujum boshlanishi Rossiya iqtisodiga og‘ir zarba berdi. Rus kompaniyalari aksiyalari keskin arzonlashdi, Moskva birjasida savdolar mislsiz darajada pasayish bilan o‘tdi. Gazprom, LUKOYL va boshqa yirik kompaniyalar yo‘qotishlarga uchradi.

Hujum boshlangach, Yevropa davlatlari va AQSH Rossiyaga qarshi bir necha bosqichli sanksiyalar joriy qildi. Rossiyaning VTB, “Rossiya” banki, “Otkritiya”, “Novikombank”, “Promsvyazbank”, “Sovkombank” va VEB.RF banklari SWIFT xalqaro banklararo tizimidan uzildi. AQSH va Yevropa Ittifoqi Rossiyaning oltin-valyuta zaxirasini blokladi.

Yevropa davlatlari, AQSH, Kanada Rossiya uchun o‘z havo hududini yopdi. Bu sanksiyalarga neytral davlat hisoblangan Shveysariya ham qo‘shildi. Urush fonida Ukrainani Yevropa Ittifoqi a’zoligiga qabul qilish jarayoni tezlashdi.