Bo‘zdag‘ Turkiyaning Ukraina va Rossiya o‘rtasidagi dallolligi bilan maqtandi

Turkiya hozirda ham Ukraina, ham Rossiya ishonadigan yagona davlat bo‘lib turibdi. Bu haqda Turkiya Adliya vaziri Bekir Bo‘zdag‘ Twitter sahifasida yozib qoldirgan.

Adliya vaziri Shimoliy Atlantika alyansini Kiyevga bergan va’dalarini bajarishdan bosh tortayotganlikda ayblab, NATO pozitsiyasini tanqid qilgan.

“Faqat Turkiya Ukrainaga bergan va’dalarini bajarmoqda. Turkiya inqirozli vaziyatlardan chiqish yo‘llarini qidirmoqda. Bunga Antaliyadagi Diplomatik forum yorqin misol bo‘la oladi. Bu yerda Rossiya va Ukraina Tashqi ishlar vazirlarining birinchi uchrashuvi bo‘lib o‘tdi. Xalqaro miqyosdagi kelishmovchiliklarni hal qilishda adolatli pozitsiyasi tufayli zamonaviy Turkiya o‘zini so‘ziga ishongan davlat sifatida ko‘rsatdi. Turkiyaga ishongan hech kim yutqazmagan. Va bundan keyin ham shunday bo‘ladi”, deb yozgan Bo‘zdag‘.

Ma’lumot o‘rnida, 10 mart kuni Turkiyaning Antaliya viloyatida uch tomonlama uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Unda Turkiya Tashqi ishlar vaziri Mavlud Chavusho‘g‘li ishtirokida Rossiya va Ukraina Tashqi ishlar vazirlari Sergey Lavrov va Dmitriy Kuleba ishtirok etdi.

Rossiya-Ukraina urushi

Joriy yilning 21 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Kremlda Ukraina sharqidagi o‘zini mustaqil deb e’lon qilgan Lugansk xalq respublikasi (LXR) va Donetsk xalq respublikasini (DXR) tan olish to‘g‘risidagi farmonni imzoladi. Keyinroq RF respublikalarni shu nomdagi viloyatlar chegaradagi tan olganini ta’kidlab, Ukrainaga qarshi urush xavfini oshirib yubordi.

Putinning favqulodda qarori ortidan AQSH, YeI, Kanada, Avstraliya, Buyuk Britaniya va Yaponiya rasmiylari ham Rossiyaga qarshi sanksiyalar kiritdi.

24 fevral kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Ukraina sharqida Donbassda rus harbiylari "maxsus harbiy operatsiya" boshlaganini e’lon qildi va rus qo‘shinlari Ukrainaga hujum boshladi. Putin bu harakatini Ukraina sharqidagi rossiyaparast separatist kuchlar rahbarlari shunday so‘rov yuborgani bilan oqladi.

Bundan avvalroq Zelenskiy Rossiya fuqarolariga rus tilida murojaat qilib, ukrainlarga “na sovuq, na issiq, na gibrid urush kerak emas”ligini, ukrainlar hujumchilarni kutib olishga tayyorligini bildirgandi. Ko‘p o‘tmay Prezident Rossiya bilan diplomatik aloqani uzdi. Prezident Zelenskiy mamlakatda harbiy holat e’lon qildi.

25 fevral kuni Zelenskiy Ukrainada umumiy harbiy safarbarlik e’lon qildi. Armiyaga chaqiruv mamlakatning qator viloyat va shaharlarida amalga oshirilishi belgilandi.

Rus qo‘shinlari hozirgacha Ukrainaga shimol, sharq va janubdan hujum qilib kelmoqda va qator hududlarni egallashga erishdi. Ammo bu urush Rossiyaning dunyoda yakkalanib qolishiga olib keldi.

Ukrainaga hujum boshlanishi Rossiya iqtisodiga og‘ir zarba berdi. Rus kompaniyalari aksiyalari keskin arzonlashdi, Moskva birjasida savdolar mislsiz darajada pasayish bilan o‘tdi. Gazprom, LUKOYL va boshqa yirik kompaniyalar yo‘qotishlarga uchradi.

Hujum boshlangach, Yevropa davlatlari va AQSH Rossiyaga qarshi bir necha bosqichli sanksiyalar joriy qildi. Rossiyaning VTB, “Rossiya” banki, “Otkritiya”, “Novikombank”, “Promsvyazbank”, “Sovkombank” va VEB.RF banklari SWIFT xalqaro banklararo tizimidan uzildi. AQSH va Yevropa Ittifoqi Rossiyaning oltin-valyuta zaxirasini blokladi.

Yevropa davlatlari, AQSH, Kanada Rossiya uchun o‘z havo hududini yopdi. Bu sanksiyalarga neytral davlat hisoblangan Shveysariya ham qo‘shildi. Urush fonida Ukrainani Yevropa Ittifoqi a’zoligiga qabul qilish jarayoni tezlashdi.