Хитой Трампнинг Ғазони эгаллаш режасига қарши чиқди

Хитой АҚШ Президенти Дональд Трампнинг Ғазо секторини “забт этиш” ва у ерда яшовчи фаластинликларни қўшни давлатларга, жумладан Миср ва Иорданияга жойлаштириш режаларига қарши чиқди. Бу ҳақда Хитой Ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Линь Цзянь брифингда маълум қилди.

“Пекин Фаластинни фаластинликлар бошқариши керак, деб ҳисоблайди ва бу урушдан кейинги бошқарувнинг асосий тамойилига айланиши керак”, деди Линь Цзянь.

Унинг таъкидлашича, Пекин Ғазо аҳолисини мажбурий кўчирилишига қарши.

“Умид қиламизки, барча манфаатдор томонлар Ғазода ўт очишни тўхтатиш ва урушдан кейинги бошқарувни икки давлат ечими ва Яқин Шарқда мустаҳкам тинчлик ўрнатиш асосида Фаластин масаласини тўғри йўлга қайтариш учун имконият сифатида кўради”, деди Хитой Ташқи ишлар вазирлиги вакили.

Аввалроқ АҚШ Президенти Дональд Трамп Исроил Бош вазири Биньямин Нетаньяху билан Оқ уйда ўтказган қўшма матбуот анжуманида АҚШ Ғазо секторини ўз назоратига олишини ва унга “узоқ муддатга” эгалик қилишини айтган эди.

Трамп, шунингдек, минтақада “хавфсизлик мақсадида” АҚШ қўшинларини жойлаштириш имкониятига ҳам рухсат берди. АҚШ Президентининг сўзларига кўра, Фаластин анклавининг аҳолиси бошқа борадиган жойи йўқлиги сабабли минтақага қайтган.

“Бу одамлар яшаши мумкин бўлган жой эмас ва улар қайтишни хоҳлашларининг ягона сабаби - бошқа альтернатива йўқлиги. Шунинг учун мен одамлар Ғазога қайтмаслиги кераклигига ишонаман”, деган Трамп.

Нетаньяху эса бу сўзларни ижобий қабул қилди. Исроил Бош вазирининг сўзларига кўра, Трамп “янги ғоялар билан ўйлайди” ва “анъанавий тафаккурни йўқ қилишга тайёрлигини намойиш этади”.

Январь ойи охирида Трамп араб давлатларини Ғазо секторидан кўпроқ қочқинларни қабул қилишга чақириб, улар Фаластин араблари учун бу сектордан ташқарида “балки тинч яшашлари мумкин бўлган” уйлар қуришлари кераклигини айтган эди.

“Одамлар орқага қайтишлари керак деб ўйламайман. Ҳозир Ғазода яшашнинг иложи йўқ. Менимча, бизга бошқа жой керак. Менимча, бу ер одамларни хурсанд қиладиган жой бўлиши керак”, деди Трамп.

1 февраль куни Қоҳирада бўлиб ўтган йиғилишда Миср, Иордания, БАА, Саудия Арабистони ва Қатар Ташқи ишлар вазирлари Трампнинг Ғазо аҳолисини бошқа араб давлатларига эвакуация қилиш ҳақидаги таклифини рад этишди. Қўшма баёнотда Ташқи ишлар вазирлари “фаластинликларни ўз ерларидан кўчириш ёки кўчиришни рағбатлантириш”га қарши чиқишди.

Трампнинг таклифи аллақачон АҚШ сиёсатчилари томонидан танқидга учраган. Демократ сенатор Крис Мёрфининг айтишича, Президент “ақлдан озган”.

“У бутунлай ақлдан озган. АҚШнинг Ғазога бостириб кириши минглаб америкалик аскарларнинг ўлимига ва Яқин Шарқда ўн йиллик урушга олиб келади. Бу ёмон, касал ҳазилга ўхшайди”, деб ёзди у Х ижтимоий тармоғидаги саҳифасида

Трамп тарафдори ва Жанубий Каролинадан республикачи сенатор Линдси Грэм ҳам бунга шубҳа билдирди.

“Келинг, араб дўстларимиз бу ҳақда нима дейишларини кўрайлик. Ўйлайманки, кўпчилик жанубий каролиналиклар Ғазони эгаллаш учун америкаликларни юборишдан хушламаса керак. Менимча, бу муаммоли бўлиши мумкин, лекин мен очиқ фикрда бўламан”, деди у.