Назарбоев Эрдўған билан кўришди, унинг оғзидан чиққанларни бирма-бир қоғозга туширди

Аввалроқ, Қозоғистон Республикасининг Биринчи Президенти – Элбоши Нурсултон Назарбоев Туркия Республикаси Президенти Ражаб Тойиб Эрдўғаннинг таклифига биноан ушбу мамлакатга боргани ҳақида хабар берган эдик. 

10 март куни Туркияга етиб борган Нурсултон Назарбоев кеча, 11 март куни “Анталия дипломатик форуми”да иштирок этган. Форумдан сўнг Туркия Республикаси Президенти Ражаб Тойиб Эрдўған у билан учрашув ўтказган. 

Туркия матбуотида Эрдўған нима учун бугун мамлакатда сиёсий фаолиятни давом эттирмаётган, ўзи айтганидек, нафақада бўлган собиқ Президент билан учрашгани ва унда нималар ҳақида суҳбатлашилгани хусусида маълумотлар мавжуд эмас. Турк матбуоти бунга аниқлик киритмаган, қозоқ матбуоти эса бу учрашувни гўё ўтмагандек ҳисоблаб, умуман хабар тарқатмаган. 

Учрашув ёпиқ эшиклар ортида 35 дақиқа давом этган. 

Элбошининг сайтида учрашув ҳақида шундай хабар берилган: 

"Элбоши Туркия Республикаси Президентига халқаро форумда иштирок этиш таклифи учун миннатдорлик билдириб, давом этаётган глобал геосиёсий ўзгаришлар контекстида ушбу тадбир муҳимлигини таъкидлади. 

Ўз навбатида Ражабь Тойиб Эрдўған Нурсултон Назарбоевнинг қозоқ-турк муносабатларининг шаклланиши ва ривожланишига қўшган катта ҳиссасини қайд этди. Туркия Президенти Қозоғистон Биринчи Президентининг туркий дунё давлатларининг интеграция жараёнларини кенгайтириш ва чуқурлаштириш борасидаги фаолиятини ҳам юқори баҳолади. 

Учрашувда томонлар халқаро кун тартибидаги энг долзарб масалалар юзасидан фикр алмашиб, Украинадаги ҳарбий можарони дипломатия йўли билан ҳал қилиш ва давлатлараро мулоқотни тиклаш бўйича олиб борилаётган саъй-ҳаракатлар муҳимлигини таъкидладилар".

Аҳамиятли жиҳати шундаки, Эрдўған ва Назарбоев учрашувида Туркия тарафидан Миллий разведка хизмати раҳбари Ҳакан Фидан ҳам иштирок этган. Ўзаро мулоқотда разведка хизмати бошлиғининг иштироки сабаблари очиқланмаган. 

Яна бир диққатга сазовор нуқта шуки, Назарбоев билан учрашув, гарчи у давлатда расмий бошқарув ролини ўйнамаса ҳам, Қозоғистон байроғи остида ўтган. 

Шунингдек, "Анталия дипломатия форуми"да Нурсултон Назарбоев Қозоғистон делегацияси билан эмас, балки Туркия Республикаси Миллий Мажлиси раиси Мустафо Шентоп, Туркий давлатлар ташкилоти Оқсоқоллар кенгаши раиси Бинали Йилдирим билан ўтирган. Назарбоев Эрдўғаннинг нутқини қўлида қоғоз ва қалам тутганча ёзиб бораётгани QALAMPIR.UZ'нинг эътиборини тортди. 

Бу Биринчи Президент Назарбоевнинг январь ойида Қозоғистонда бўлиб ўтган оммавий норозилик намойишларидан кейин биринчи марта йирик тадбирда иштирок этиши, шунингдек биринчи расмий хорижий сафари. 

Таъбир жоиз бўлса, Туркия Президенти Ражаб Тойиб Эрдўғаннинг Қозоғистоннинг Биринчи Президенти Нурсултон Назарбоев билан муносабатлари доим яхши бўлиб келган. Ҳатто, 2019 йилнинг октябрь ойида Бакуда бўлиб ўтган Туркий тилли давлатлар ҳамкорлик кенгашига аъзо давлатлар раҳбарлари саммитида ҳам Қозоғистон номидан амалдаги Президент Қосим-Жомарт Тўқаев эмас, Нурсултон Назарбоев қатнашган. 

Туркия Республикаси Президенти Ражаб Тойиб Эрдўғаннинг таклифига биноан “Туркий кенгашнинг бир умрлик фахрий раиси” сифатида эълон қилинди. 

Саммитда Озарбайжон Республикаси Президенти Илҳом Алиев Қозоғистон Республикасининг Биринчи Президенти – Элбоши Нурсултон Назарбоевга Туркий тилли давлатлар ҳамкорлик Кенгашининг фахрий раиси эканини англатувчи “Турк дунёсининг энг олий ордени”ни топширди. 

Назарбоевнинг сиёсий интиҳоси

2019 йил март ойида Президент лавозимини Қосим-Жомарт Тўқаевга топшириб, Элбоши рутбасини олган ва Хавфсизлик Кенгашини бошқариб келаётган Нурсултон Назарбоев, жорий йилнинг 5 январидан Қозоғистондаги намойишлар авж олиши фонида Хавфсизлик Кенгаши бошқарувини ҳам қўш қўллаб Президент Тўқаевга топширди. 

Назарбоев кўриниш бермаётган бир вақтда эса унинг ҳатто, соғлиғи ҳақида миш-мишлар тарқала бошлади. Намойишларда эса собиқ Президентнинг Олма-отадаги саройи ёқиб юборилди, ҳайкали қўпориб ташланди. 

Қозоғистон парламенти Мажилиси (қуйи палатаси) бугун, 2 март куни республиканинг Биринчи Президенти Нурсултон Назарбоевнинг қизи Дариға Назарбоевани депутатлик ваколатларидан истеъфога чиқишини маъқуллади. 

Аввалроқ, Назарбоевнинг куёвлари: Алиянинг (кенжа қизи) турмуш ўртоғи Димаш Досанов “Казтрансойл” АЖ раҳбаригидан, Дариғанинг (тўнғич қизи) турмуш ўртоғи Кайрат Шарипбаев “QazaqGaz” миллий компанияси АЖ раҳбарлигидан кетганди. 17 январь куни ўртанча қиз Динаранинг турмуш ўртоғи Тимур Кулибаев “Атамекен” миллий тадбиркорлар палатаси президиуми раиси лавозимини тарк этди.

28 январь куни Назарбоев “Нур Отан” партияси расилигини ҳам Президент Қосим-Жомарт Тўқаевга топширди. 

2 февраль куни Қозоғистон парламенти мамлакатнинг Биринчи Президенти Нурсултон Назарбоевнинг Хавфсизлик кенгаши ва Қозоғистон халқи ассамблеясига умрбод раислик қилишини бекор қилувчи қонунни қабул қилди.