Лукашенко Россия-Украина масалани Беларуссиз ечиб бўлмаслигига қаттиқ ишоняпти

Беларусь иштирокисиз  Россия-Украина ўртасида музокаралар олиб борилиши мумкин эмас. Бу ҳақда мамлакат фуқароси Александр Лукашенко бугун, 7 апрель куни бўлиб ўтган Хавфсизлик кенгаши йиғилишида таъкидлади.

“Беларусь иштирокисиз музокаралар олиб борилмайди. Музокараларга Ғарб давлатлари жалб қилгани учун, албатта, Беларуснинг позицияси ҳам билдирилиши керак”, дейди у.

Лукашенконинг сўзларига кўра, мамлакат Ташқи ишлар вазирлигига “Ғарбнинг ниятига зид” бўлган ушбу позицияни амалга ошириш топширилган.

Давлат раҳбарининг таъкидлашича, бу Минск Москва билан “бир саватга жойлаштирилгани”дан эмас, балки бу уруш панжара ортидан ўтиб, Беларусдаги вазиятга жиддий таъсир кўрсатаётганидан келиб чиқади.

“Шунинг учун Беларусь ортида алоҳида келишувлар бўлиши мумкин эмас. Россия бу позицияни тўғри тушунишини биламан ва бунга мутлақо ишонаман”, дейди у.

Шунингдек, Лукашенко “учта славян халқини” музокаралар столига ўтириб, келишувга эришишга чақирди.  Бундан ташқари, у яқин орада Россия Президенти Владимир Путин билан учрашишини маълум қилган.

Маълумот учун, Беларусда Россия-Украина делегациялари ўртасида уч марта юзма-юз музокаралар бўлиб ўтди, унда томонлар тинч аҳолини жанговар зоналардан эвакуация қилиш учун гуманитар йўлакларни очишга келишиб олди. Яна бир учрашув Истанбулда бўлиб ўтди. У ерда Украина делегацияси Россияга тинчлик шартномаси бўйича ёзма таклифларни топширди ва Россия Киев ва Чернигов йўналишларида ҳарбий фаолликни камайтиришга рози бўлди.

Россия-Украина уруши

Жорий йилнинг 21 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Кремлда Украина шарқидаги ўзини мустақил деб эълон қилган Луганск халқ республикаси (ЛХР) ва Донецк халқ республикасини (ДХР) тан олиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Кейинроқ РФ республикаларни шу номдаги вилоятлар чегарадаги тан олганини таъкидлаб, Украинага қарши уруш хавфини ошириб юборди.

Путиннинг фавқулодда қарори ортидан АҚШ, ЕИ, Канада, Австралия, Буюк Британия ва Япония расмийлари ҳам Россияга қарши санкциялар киритди.

24 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Украина шарқида Донбассда рус ҳарбийлари "махсус ҳарбий операция" бошлаганини эълон қилди ва рус қўшинлари Украинага ҳужум бошлади. Путин бу ҳаракатини Украина шарқидаги россияпараст сепаратист кучлар раҳбарлари шундай сўров юборгани билан оқлади.

Бундан аввалроқ Зеленский Россия фуқароларига рус тилида мурожаат қилиб, украинларга “на совуқ, на иссиқ, на гибрид уруш керак эмас”лигини, украинлар ҳужумчиларни кутиб олишга тайёрлигини билдирганди. Кўп ўтмай Президент Россия билан дипломатик алоқани узди. Президент Зеленский мамлакатда ҳарбий ҳолат эълон қилди.

25 февраль куни Зеленский Украинада умумий ҳарбий сафарбарлик эълон қилди. Армияга чақирув мамлакатнинг қатор вилоят ва шаҳарларида амалга оширилиши белгиланди.

Рус қўшинлари ҳозиргача Украинага шимол, шарқ ва жанубдан ҳужум қилиб келмоқда ва қатор ҳудудларни эгаллашга эришди. Аммо бу уруш Россиянинг дунёда яккаланиб қолишига олиб келди.

Украинага ҳужум бошланиши Россия иқтисодига оғир зарба берди. Рус компаниялари акциялари кескин арзонлашди, Москва биржасида савдолар мислсиз даражада пасайиш билан ўтди. Газпром, ЛУКОЙЛ ва бошқа йирик компаниялар йўқотишларга учради.

Ҳужум бошлангач, Европа давлатлари ва АҚШ Россияга қарши бир неча босқичли санкциялар жорий қилди. Россиянинг ВТБ, “Россия” банки, “Открытия”, “Новикомбанк”, “Промсвязьбанк”, “Совкомбанк” ва ВЭБ.РФ банклари SWIFT халқаро банклараро тизимидан узилди. АҚШ ва Европа Иттифоқи Россиянинг олтин-валюта захирасини блоклади.

Европа давлатлари, АҚШ, Канада Россия учун ўз ҳаво ҳудудини ёпди. Бу санкцияларга нейтрал давлат ҳисобланган Швейцария ҳам қўшилди. Уруш фонида Украинани Европа Иттифоқи аъзолигига қабул қилиш жараёни тезлашди.