Зеленский Россиянинг урушдаги муваффақиятсизлиги сабабини очиқлади

Россия Федерацияси бир неча йиллардан бери Украинадаги сиёсий вазиятни беқарорлаштиришга ҳаракат қилмоқда, аммо бу уринишлар муваффақиятсизликка учради ва айнан шунинг учун қуролли тажовуз ҳам ўз мақсадларига эришмади. Бу ҳақда Украина Президенти Владимир Зеленский Россия оммавий ахборот воситалари – “Зыгарь” YouTube канали, “Дождь” телеканали, “Медуза” портали, “Коммерсантъ” ва “Новая газета” нашрлари вакилларига берган интервьюсида маълум қилди.

Давлат раҳбарининг таъкидлашича, Россия Украинадаги вазиятни, хусусан, маҳаллий сайловларда иштирок этган алоҳида сиёсий партиялар фаолияти орқали издан чиқаришга ҳаракат қилмоқда.

Президентнинг қайд этишича, Россия Федерацияси Украина ҳудудларида россияпараст кучларни ғалаба қозониш тактикасини танлаган ва ҳатто уларнинг айримларининг маҳаллий ташкилотларини сотиб олган.

Зеленский “Россия таъсиридаги кучлар” Украинада сиёсий бетартибликни қўзғатиш мақсадида Олий Радага муддатидан олдин сайловлар ўтказиш ташаббуси билан чиқишга уринганини таъкидлади.

“Ушбу беқарорлик кучли минтақавий назоратга эга бўлиб, моно-кўпчиликни парчалаш учун зарур эди. Иқтисодиётдаги бетартиблик ва Украинадаги сиёсий беқарорлик Россия Федерациясининг кучайишига олиб келади”, деди Президент.

Владимир Зеленскийнинг фикрича, бундай беқарорлик Россиянинг Украинани босиб олиш режаларини сезиларли даражада соддалаштирган бўларди, бироқ беқарорлик амалга ошмади.

Давлат раҳбарининг сўзларига кўра, Россия Федерациясининг сиёсий раҳбарияти Украина халқи босқинчиларни “гуллар ва табассумлар билан” кутиб олиши ва ҳозирги ҳукумат гўё жамиятда қўллаб-қувватланмаслиги ҳақида ёлғон прогнозлар олган бўлиши мумкин. 

“Ва ўша пайтда, улар нимадир нотўғри кетганини кўрганларида, албатта, параллел чиқиш ҳокимиятдаги вазиятни барқарорлаштирадиганларни имкон қадар йўқ қилиш эди. Уруш бўлганда эса барқарорликка ким кафолат бера олади? Ҳарбий ҳолат даврида буни фақат президент ўз ваколатига кўра амалга ошириши мумкин”, дейди Владимир Зеленский ва шунинг учун уни йўқ қилишга зўр уринишлар бўлганини қўшимча қилди.

Россия-Украина уруши

Жорий йилнинг 21 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Кремлда Украина шарқидаги ўзини мустақил деб эълон қилган Луганск халқ республикаси (ЛХР) ва Донецк халқ республикасини (ДХР) тан олиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Кейинроқ РФ республикаларни шу номдаги вилоятлар чегарасида тан олганини таъкидлаб, Украинага қарши уруш хавфини ошириб юборди.

Путиннинг фавқулодда қарори ортидан АҚШ, ЕИ, Канада, Австралия, Буюк Британия ва Япония расмийлари ҳам Россияга қарши санкциялар киритди.

24 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Украина шарқида Донбассда рус ҳарбийлари "махсус ҳарбий операция" бошлаганини эълон қилди ва рус қўшинлари Украинага ҳужум бошлади. Путин бу ҳаракатини Украина шарқидаги россияпараст сепаратист кучлар раҳбарлари шундай сўров юборгани билан оқлади.

Бундан аввалроқ Зеленский Россия фуқароларига рус тилида мурожаат қилиб, украинларга “на совуқ, на иссиқ, на гибрид уруш керак эмас”лигини, украинлар ҳужумчиларни кутиб олишга тайёрлигини билдирганди. Кўп ўтмай Президент Россия билан дипломатик алоқани узди. Президент Зеленский мамлакатда ҳарбий ҳолат эълон қилди.

25 февраль куни Зеленский Украинада умумий ҳарбий сафарбарлик эълон қилди. Армияга чақирув мамлакатнинг қатор вилоят ва шаҳарларида амалга оширилиши белгиланди.

Рус қўшинлари ҳозиргача Украинага шимол, шарқ ва жанубдан ҳужум қилиб келмоқда ва қатор ҳудудларни эгаллашга эришди. Аммо бу уруш Россиянинг дунёда яккаланиб қолишига олиб келди.

Украинага ҳужум бошланиши Россия иқтисодига оғир зарба берди. Рус компаниялари акциялари кескин арзонлашди, Москва биржасида савдолар мислсиз даражада пасайиш билан ўтди. Газпром, ЛУКОЙЛ ва бошқа йирик компаниялар йўқотишларга учради.

Ҳужум бошлангач, Европа давлатлари ва АҚШ Россияга қарши бир неча босқичли санкциялар жорий қилди. Россиянинг ВТБ, “Россия” банки, “Открытия”, “Новикомбанк”, “Промсвязьбанк”, “Совкомбанк” ва ВЭБ.РФ банклари SWIFT халқаро банклараро тизимидан узилди. АҚШ ва Европа Иттифоқи Россиянинг олтин-валюта захирасини блоклади.

Европа давлатлари, АҚШ, Канада Россия учун ўз ҳаво ҳудудини ёпди. Бу санкцияларга нейтрал давлат ҳисобланган Швейцария ҳам қўшилди. Уруш фонида Украинани Европа Иттифоқи аъзолигига қабул қилиш жараёни тезлашди.