Меркель Россия-Украина урушида илк бор кимнинг тарафидалигини очиқлади

Германиянинг собиқ канцлери Ангела Меркель Украина билан бирдамлигини билдириб, мамлакатда содир бўлаётган воқеаларни “чуқур бурилиш нуқтаси” деб атади. Бу Германия ҳукумати собиқ раҳбарининг Россия Украинага бостириб кирганидан бери биринчи оммавий изоҳидир. Можаро ҳақидаги аввалги баёнотлар Меркель номидан унинг идораси вакиллари томонидан тарқатилган. 

“Мен Россия томонидан ҳужумга учраган Украина билан бирдамман ва уларнинг ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқини қўллаб-қувватлайман”, дейди Меркель Германия касаба уюшмалари ассоциацияси раҳбари Райнер Хоффманнинг истеъфога чиқиши муносабати билан ўтказилган тадбирда 200 дан ортиқ меҳмонларга юзланиб. 

Меркель, шунингдек, Россиянинг Украинадаги ҳарбий ҳаракатлари “Иккинчи жаҳон уруши тугаганидан кейин Европа тарихида халқаро ҳуқуқнинг ўта қўпол бузилишига айланганини” таъкидлади. 

Маълумот учун, Меркель 2014 йилда Украинада давлат тўнтариши содир бўлганида Германия канцлери бўлиб ишлаган, кейин унинг иштирокида Донбассдаги можарони ҳал қилиш бўйича Минск келишувлари тузилган.

Россия-Украина уруши

Жорий йилнинг 21 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Кремлда Украина шарқидаги ўзини мустақил деб эълон қилган Луганск халқ республикаси (ЛХР) ва Донецк халқ республикасини (ДХР) тан олиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Кейинроқ РФ республикаларни шу номдаги вилоятлар чегарасида тан олганини таъкидлаб, Украинага қарши уруш хавфини ошириб юборди.

Путиннинг фавқулодда қарори ортидан АҚШ, ЕИ, Канада, Австралия, Буюк Британия ва Япония расмийлари ҳам Россияга қарши санкциялар киритди.

24 февраль куни Россия Президенти Владимир Путин Украина шарқида Донбассда рус ҳарбийлари "махсус ҳарбий операция" бошлаганини эълон қилди ва рус қўшинлари Украинага ҳужум бошлади. Путин бу ҳаракатини Украина шарқидаги россияпараст сепаратист кучлар раҳбарлари шундай сўров юборгани билан оқлади.

Бундан аввалроқ Зеленский Россия фуқароларига рус тилида мурожаат қилиб, украинларга “на совуқ, на иссиқ, на гибрид уруш керак эмас”лигини, украинлар ҳужумчиларни кутиб олишга тайёрлигини билдирганди. Кўп ўтмай Президент Россия билан дипломатик алоқани узди. Президент Зеленский мамлакатда ҳарбий ҳолат эълон қилди.

25 февраль куни Зеленский Украинада умумий ҳарбий сафарбарлик эълон қилди. Армияга чақирув мамлакатнинг қатор вилоят ва шаҳарларида амалга оширилиши белгиланди.

Рус қўшинлари ҳозиргача Украинага шимол, шарқ ва жанубдан ҳужум қилиб келмоқда ва қатор ҳудудларни эгаллашга эришди. Аммо бу уруш Россиянинг дунёда яккаланиб қолишига олиб келди.

Украинага ҳужум бошланиши Россия иқтисодига оғир зарба берди. Рус компаниялари акциялари кескин арзонлашди, Москва биржасида савдолар мислсиз даражада пасайиш билан ўтди. Газпром, ЛУКОЙЛ ва бошқа йирик компаниялар йўқотишларга учради.

Ҳужум бошлангач, Европа давлатлари ва АҚШ Россияга қарши бир неча босқичли санкциялар жорий қилди. Россиянинг ВТБ, “Россия” банки, “Открытия”, “Новикомбанк”, “Промсвязьбанк”, “Совкомбанк” ва ВЭБ.РФ банклари SWIFT халқаро банклараро тизимидан узилди. АҚШ ва Европа Иттифоқи Россиянинг олтин-валюта захирасини блоклади.

Европа давлатлари, АҚШ, Канада Россия учун ўз ҳаво ҳудудини ёпди. Бу санкцияларга нейтрал давлат ҳисобланган Швейцария ҳам қўшилди. Уруш фонида Украинани Европа Иттифоқи аъзолигига қабул қилиш жараёни тезлашди.