Rossiya harbiy xarajatlarni rekord darajaga ko‘taradi

Rossiya hukumati allaqachon rossiyalik soliq to‘lovchilarga 22 trillion rubl zarar yetkazgan Ukrainadagi urush uchun harbiy sohaga byudjet xarajatlarini yana keskin oshirishga tayyorlanmoqda. 2025 yilda federal g‘azna “milliy mudofaa” sarlavhasi ostida rekord darajadagi 13,2 trillion rubl yoki 142 milliard dollar sarflaydi. Bu haqda Davlat Dumasiga taqdim etish uchun tayyorlanayotgan byudjet to‘g‘risidagi qonun loyihasiga tayanib, “Bloomberg” xabar berdi.  

Harbiy xarajatlar 2024 yilga nisbatan ikki baravar, urushdan oldingi 2021 yil (3,5 trillion) bilan solishtirganda esa qariyb 4 barobar ortadi. Byudjetdagi deyarli har uchinchi rubl – jami 12,9 trillion rubl - tasniflangan narsalarga sarflanadi. Bunday xarajatlarning umumiy hajmi joriy yilga nisbatan 16 foizga yoki 1,8 trillion rublga oshadi.

Hukumat politsiya, Milliy gvardiya, Tergov qo‘mitasi, maxsus xizmatlar va boshqa huquq-tartibot idoralari byudjetlarini o‘z ichiga olgan “milliy xavfsizlik” sarlavhasi ostida yana 3,5 trillion rubl sarflaydi. Umuman olganda, armiya va xavfsizlik kuchlariga federal byudjetning 40 foizi yoki 16,7 trillion rubli sarflanadi.

Qayd etilishicha, hukumat sog‘liqni saqlashga byudjet xarajatlarini joriy yil darajasida – 1,6 trillion rubl miqdorida muzlatib qo‘yishni va aholini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga, shu jumladan pensiya va nafaqalarni to‘lash uchun byudjet xarajatlarini sezilarli darajada qisqartirishni rejalashtirmoqda. 2025 yilda ushbu maqsadlar uchun 6,8 trillion rubl ajratiladi, bu 2024 yilga nisbatan 700 milliardga kam.

Ta’lim xarajatlari, byudjet loyihasiga ko‘ra, biroz oshadi – 1,5 dan 1,6 trillion rublgacha. Hukumat “milliy iqtisodiyot” sarlavhasi ostida sezilarli o‘sishni – 10 foizga yoki 400 milliard rublga – megaloyihalar va davlat korporatsiyalariga yordamni o‘z ichiga olgan byudjetni rejalashtirmoqda.

Soliqlarning ko‘payishi hukumatga harbiy byudjetni muvozanatlashda yordam beradi: 2025 yildan boshlab Rossiyada shaxsiy daromad solig‘ining progressiv shkalasi ishlay boshlaydi va biznes foydasiga soliq ham oshadi. Bu, Moliya vazirligi hisob-kitoblariga ko‘ra, g‘aznaga qo‘shimcha 2,6 trillion rubl olib keladi.