Istanbul muzokaralari: Rossiya va Ukraina nimaga kelishdi?

Bugun, 29 mart kuni Turkiyaning Istanbul shahrida bo‘lib o‘tgan Rossiya-Ukraina muzokaralari ertaga, 30 mart kuni davom etmaydi. Konstruvtiv ruhda o‘tgani aytilayotgan muzokaralarning navbatdagi raundi yakunlari haqidagi asosiy ma’lumotlar quyidagilardan iborat: 

"Ikki qadam oldinga"

Istanbuldagi Rossiya delegatsiyasi ukrainalik hamkasblaridan “aniq shakllangan pozitsiya” oldi. 

Kiyevning takliflari yaqin orada ko‘rib chiqiladi, bu haqda Rossiya Prezidentiga ma’lum qilindi, shundan so‘ng Moskva javob beradi. 

Rossiya "mojaroni deeskalatsiya qilish yo‘lida ikki qadam" tashlamoqda – siyosiy va harbiy yo‘nalishlarda. 

Rossiya Putin va Zelenskiyning mumkin bo‘lgan uchrashuvini tezlashtirishni taklif qilmoqda – bu Tashqi ishlar vazirliklari darajasida tinchlik shartnomasini imzolash bilan bir vaqtda amalga oshirilishi mumkin. 

Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligi Kiyev va Chernigov yo‘nalishlarida harbiy faollikni sezilarli darajada kamaytirishga qaror qildi. 

Ukraina takliflari

Ukraina takliflari orasida ommaviy qirg‘in qurollarini ishlab chiqarish va joylashtirishni taqiqlash, shuningdek, Ukraina hududiga xorijiy harbiy bazalarni joylashtirishni taqiqlash kiradi. 

Kiyevning pozitsiyasi Qrim va Sevastopolni kuch bilan Ukrainaga qaytarish istagidan voz kechishni ham nazarda tutadi. 

Ukraina, agar unga xavfsizlik kafolatlari berilsa, Shimoliy Atlantika shartnomasining "mazmuni va ko‘rinishi bo‘yicha 5-moddasiga o‘xshash bo‘lishi kerak" bo‘lsa, Ukraina o‘zining neytral va yadrosiz maqomini tuzatishga rozi. 

Shuningdek, harbiy yordam va masalani diplomatik yo‘l bilan hal qilish uchun uch kunlik maslahatlashuvlardan so‘ng parvozlar taqiqlangan hududni tashkil etish kiradi. 

Kafillar soni, Kiyevning fikricha, BMT Xavfsizlik Kengashining doimiy a’zolari (jumladan, Rossiya), shuningdek, Germaniya, Isroil, Italiya, Kanada, Polsha va Turkiyani o‘z ichiga olishi mumkin. Shu bilan birga, ularning kafolatlari Qrim va Donbassga taalluqli bo‘lmaydi. 

Kiyev kafil davlatlardan nafaqat Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga ehtimoliy kirishiga xalaqit bermaslikni, balki uni “imkon qadar tezroq” amalga oshirishga yordam berishni talab qilmoqda.

Eslatib o‘tamiz, bugun, 29 mart kuni Turkiyaning Istanbul shahridagi Dolmabaxche saroyida Rossiya-Ukraina delegatsiyalarining navbatdagi muzokaralari bo‘lib o‘tdi. Unda Turkiya Respublikasi Prezidenti Rajab Toyib Erdo‘g‘an ham ishtirok etdi. Shunisi ahamiyatliki, ushbu uchrashuv 7 mart kuni Brestda o‘tkazilgan muzokaralardan keyingi ilk yuzma-yuz muloqotdir. 

Muzokaralarda Rossiya delegatsiyasi rahbari sifatida ishtrok etgan Rossiya Federatsiyasi Prezidenti yordamchisi Vladimir Medinskiy ko‘ra, Ukraina tomoni Moskvaning neytral bo‘lish, yadroviy mamlakatga aylanmaslik, boshqa mamlakatlarning harbiy bazalarini kiritmaslik va qo‘shilmaslik bo‘yicha talabini bajarish yuzasidan yozma hujjat taqdim etgan.