Истанбул музокаралари: Россия ва Украина нимага келишди?

Бугун, 29 март куни Туркиянинг Истанбул шаҳрида бўлиб ўтган Россия-Украина музокаралари эртага, 30 март куни давом этмайди. Конструвтив руҳда ўтгани айтилаётган музокараларнинг навбатдаги раунди якунлари ҳақидаги асосий маълумотлар қуйидагилардан иборат: 

"Икки қадам олдинга"

Истанбулдаги Россия делегацияси украиналик ҳамкасбларидан “аниқ шаклланган позиция” олди. 

Киевнинг таклифлари яқин орада кўриб чиқилади, бу ҳақда Россия Президентига маълум қилинди, шундан сўнг Москва жавоб беради. 

Россия "можарони деэскалация қилиш йўлида икки қадам" ташламоқда – сиёсий ва ҳарбий йўналишларда. 

Россия Путин ва Зеленскийнинг мумкин бўлган учрашувини тезлаштиришни таклиф қилмоқда – бу Ташқи ишлар вазирликлари даражасида тинчлик шартномасини имзолаш билан бир вақтда амалга оширилиши мумкин. 

Россия Федерацияси Мудофаа вазирлиги Киев ва Чернигов йўналишларида ҳарбий фаолликни сезиларли даражада камайтиришга қарор қилди. 

Украина таклифлари

Украина таклифлари орасида оммавий қирғин қуролларини ишлаб чиқариш ва жойлаштиришни тақиқлаш, шунингдек, Украина ҳудудига хорижий ҳарбий базаларни жойлаштиришни тақиқлаш киради. 

Киевнинг позицияси Қрим ва Севастополни куч билан Украинага қайтариш истагидан воз кечишни ҳам назарда тутади. 

Украина, агар унга хавфсизлик кафолатлари берилса, Шимолий Атлантика шартномасининг "мазмуни ва кўриниши бўйича 5-моддасига ўхшаш бўлиши керак" бўлса, Украина ўзининг нейтрал ва ядросиз мақомини тузатишга рози. 

Шунингдек, ҳарбий ёрдам ва масалани дипломатик йўл билан ҳал қилиш учун уч кунлик маслаҳатлашувлардан сўнг парвозлар тақиқланган ҳудудни ташкил этиш киради. 

Кафиллар сони, Киевнинг фикрича, БМТ Хавфсизлик Кенгашининг доимий аъзолари (жумладан, Россия), шунингдек, Германия, Исроил, Италия, Канада, Польша ва Туркияни ўз ичига олиши мумкин. Шу билан бирга, уларнинг кафолатлари Қрим ва Донбассга тааллуқли бўлмайди. 

Киев кафил давлатлардан нафақат Украинанинг Европа Иттифоқига эҳтимолий киришига халақит бермасликни, балки уни “имкон қадар тезроқ” амалга оширишга ёрдам беришни талаб қилмоқда.

Эслатиб ўтамиз, бугун, 29 март куни Туркиянинг Истанбул шаҳридаги Долмабахче саройида Россия-Украина делегацияларининг навбатдаги музокаралари бўлиб ўтди. Унда Туркия Республикаси Президенти Ражаб Тойиб Эрдўған ҳам иштирок этди. Шуниси аҳамиятлики, ушбу учрашув 7 март куни Брестда ўтказилган музокаралардан кейинги илк юзма-юз мулоқотдир. 

Музокараларда Россия делегацияси раҳбари сифатида иштрок этган Россия Федерацияси Президенти ёрдамчиси Владимир Мединский кўра, Украина томони Москванинг нейтрал бўлиш, ядровий мамлакатга айланмаслик, бошқа мамлакатларнинг ҳарбий базаларини киритмаслик ва қўшилмаслик бўйича талабини бажариш юзасидан ёзма ҳужжат тақдим этган.