Yevroparlament Yevrokomissiyani sudga bermoqchi 

Yevroparlamentning Huquqiy masalalar bo‘yicha qo‘mitasi o‘tgan dekabr oyida Vengriya uchun muzlatilgan pullarning bir qismini ajratgani sababli Yevropa Komissiyasiga qarshi qonuniy choralar ko‘rish uchun yo‘l ochdi. Bu haqda DPA axborot agentligi xabar berdi. 

“11 mart kuni kechqurun qo‘mita a’zolarining mutlaq ko‘pchiligi da’vo qo‘zg‘atishni yoqlab ovoz berdi – 17 deputatdan faqat bittasi bunga qarshi chiqdi, betaraf qolganlar ham bo‘lmadi”, deyiladi xabarda.

Qo‘mitaning bunday aniq qaroridan so‘ng, parlament rahbari Roberta Metsola yuridik xizmatga da’vo arizasi berish bo‘yicha ko‘rsatma berishi kerak. Biroq u bu haqda birinchi navbatda ertaga, 14 mart kuni parlament fraksiyalari rahbarlarini xabardor qiladi.

Yevroparlamentning qonuniy qadamlari sabab, 2023 yil dekabrida, Yevropa Ittifoqi sammiti arafasida, Yevropa Komissiyasi Vengriyaga sud tizimi mustaqilligiga shubha tufayli avval muzlatib qo‘yilgan mablag‘larning bir qismiga kirish huquqini berishga qaror qilgani edi. Bryusselning bildirishicha, Budapesht Yevropa Ittifoqining asosiy huquqlar xartiyasining sud hokimiyati mustaqilligiga oid shartlariga amal qilgan.

Shu bilan birga, Yevrokomissiya Vengriya qonun ustuvorligi tamoyillari buzilishini bartaraf etmaganini qayd etdi. Gap davlat xaridlari, prokuratura harakatlari, manfaatlar to‘qnashuvi, korrupsiyaga qarshi kurash va jamoat manfaatlarini ifodalovchi ishonch sohalaridagi chora-tadbirlar haqida bormoqda. Shu munosabat bilan byudjeti 6,3 milliard yevro bo‘lgan uchta birlashish siyosati dasturi to‘xtatilgan holda qoldi. Umuman olganda, Yevrokomissiya ma’lumotlariga ko‘ra, Vengriya uchun taxminan 21 milliard yevro bloklangan.

Biroq, bir necha siyosiy guruhlarning Yevroparlament deputatlari Viktor Orban hukumati uchun YeI fondlaridagi 10,2 milliard yevro mablag‘ni muzlatishdan chiqarish haqidagi qarordan “jiddiy xavotir” bildirdi. Ularning fikriga ko‘ra, bu to‘g‘ri asoslanmagan va Vengriya "so‘nggi islohotlardan keyin ham" sud mustaqilligi standartlariga javob bermaydi.

Eslatib o‘tamiz, o‘tgan yilning 15 dekabr kuni Vengriya Ukrainaga 50 milliard yevro miqdorida uzoq muddatli byudjet yordami dasturi to‘g‘risidagi YeI qaroriga veto qo‘ygandi. Joriy yilning 1 fevral kuni Yevropa Ittifoqi a’zolari Kiyevga yordam bo‘yicha kelishuvga erishgani ma’lum bo‘ldi. Shu bilan birga, Vengriya Yevropa Ittifoqi fondlaridagi muzlatilgan mablag‘lari Ukrainaga yuborilmasligi kafolatini oldi.