Европарламент Еврокомиссияни судга бермоқчи 

Европарламентнинг Ҳуқуқий масалалар бўйича қўмитаси ўтган декабрь ойида Венгрия учун музлатилган пулларнинг бир қисмини ажратгани сабабли Европа Комиссиясига қарши қонуний чоралар кўриш учун йўл очди. Бу ҳақда DPA ахборот агентлиги хабар берди. 

“11 март куни кечқурун қўмита аъзоларининг мутлақ кўпчилиги даъво қўзғатишни ёқлаб овоз берди – 17 депутатдан фақат биттаси бунга қарши чиқди, бетараф қолганлар ҳам бўлмади”, дейилади хабарда.

Қўмитанинг бундай аниқ қароридан сўнг, парламент раҳбари Роберта Метсола юридик хизматга даъво аризаси бериш бўйича кўрсатма бериши керак. Бироқ у бу ҳақда биринчи навбатда эртага, 14 март куни парламент фракциялари раҳбарларини хабардор қилади.

Европарламентнинг қонуний қадамлари сабаб, 2023 йил декабрида, Европа Иттифоқи саммити арафасида, Европа Комиссияси Венгрияга суд тизими мустақиллигига шубҳа туфайли аввал музлатиб қўйилган маблағларнинг бир қисмига кириш ҳуқуқини беришга қарор қилгани эди. Брюсселнинг билдиришича, Будапешт Европа Иттифоқининг асосий ҳуқуқлар хартиясининг суд ҳокимияти мустақиллигига оид шартларига амал қилган.

Шу билан бирга, Еврокомиссия Венгрия қонун устуворлиги тамойиллари бузилишини бартараф этмаганини қайд этди. Гап давлат харидлари, прокуратура ҳаракатлари, манфаатлар тўқнашуви, коррупцияга қарши кураш ва жамоат манфаатларини ифодаловчи ишонч соҳаларидаги чора-тадбирлар ҳақида бормоқда. Шу муносабат билан бюджети 6,3 миллиард евро бўлган учта бирлашиш сиёсати дастури тўхтатилган ҳолда қолди. Умуман олганда, Еврокомиссия маълумотларига кўра, Венгрия учун тахминан 21 миллиард евро блокланган.

Бироқ, бир неча сиёсий гуруҳларнинг Европарламент депутатлари Виктор Орбан ҳукумати учун ЕИ фондларидаги 10,2 миллиард евро маблағни музлатишдан чиқариш ҳақидаги қарордан “жиддий хавотир” билдирди. Уларнинг фикрига кўра, бу тўғри асосланмаган ва Венгрия "сўнгги ислоҳотлардан кейин ҳам" суд мустақиллиги стандартларига жавоб бермайди.

Эслатиб ўтамиз, ўтган йилнинг 15 декабрь куни Венгрия Украинага 50 миллиард евро миқдорида узоқ муддатли бюджет ёрдами дастури тўғрисидаги ЕИ қарорига вето қўйганди. Жорий йилнинг 1 февраль куни Европа Иттифоқи аъзолари Киевга ёрдам бўйича келишувга эришгани маълум бўлди. Шу билан бирга, Венгрия Европа Иттифоқи фондларидаги музлатилган маблағлари Украинага юборилмаслиги кафолатини олди.