Tojikistonda 15 kishi sovuq ob-havo qurboni bo‘ldi

Tojikistonda 2023-2024 yillar qishida 15 kishi sovuq ob-havo tufayli halok bo‘ldi. Bu haqda “Asia-Plus” xabar berdi. 

Qurbonlarning ko‘pchiligi ayoz paytida qo‘lbola pechlar yordamida isinishga urinib, is gazidan zaharlangan. Tojikistonda qish qanchalik qattiq bo‘lsa, bunday holatlar shunchalik ko‘p bo‘ladi. Bu yil qish mo‘’tadil bo‘ldi, lekin elektr quvvati yo‘qligi sababli 15 kishi halok bo‘ldi.

Oxirgi voqea joriy yilning 5 martga o‘tar kechasi Hisor shahrida sodir bo‘lgan va uning oqibatida bir oilaning uch a’zosi is gazidan zaharlanib, vafot etgan.

2 mart kuni tushdan keyin Dushanbening Shohmansur tumanida yana bir fojiali voqea sodir bo‘lib, 3 nafar voyaga yetmagan bola halok bo‘ldi. Voqea joyi ko‘zdan kechirilganda, yong‘inga radiator (isitgich) sabab bo‘lgani aniqlangan.

28 fevralga o‘tar kechasi esa Dushanbe shahrining Firdavsiy tumanida bir oilaning olti nafar a’zosi is gazidan vafot etgan edi.

2023 yilning 7 dekabridan 8 dekabrga o‘tar kechasi Dushanbe shahrining Ismoil Somoniy tumanidagi Xo‘jambiyoi poyon mahallasida yashovchi yana bir oila xuddi shunday fojiani boshidan kechirgan – 42 yoshli ayol va uning ikki qizi o‘z uyida is gazidan zaharlangan.

“Qotil” pechlar

“Bunday fojialarning sabablari asosan isitish moslamalaridan noto‘g‘ri foydalanish, ayniqsa elektr ta’minoti tartibsiz yoki beqaror bo‘lgan sharoitlarda sodir bo‘lmoqda”, deydi Tojikiston Favqulodda vaziyatlar va fuqaro mudofaasi qo‘mitasi matbuot markazi rahbari Umida Yusufiy. 

Tojikistonda har yili kuzda qishloq hududlarida energiya chegarasi joriy etiladi. Sovuq havo ko‘plab aholini har doim xavfsizlik qoidalariga rioya qilmasdan, pech kabi muqobil issiqlik manbalaridan foydalanishga majbur qiladi.

Qishloq aholisi uylarini isitish uchun ko‘mir pechlaridan foydalanishni afzal ko‘radi. Ko‘pchilik bu isitish usulini nafaqat yorug‘lik yo‘qligi, balki tejamkorlik tufayli ishlatadi. Chunki elektr energiyasining narxi (u mavjud bo‘lganda) aholi uchun juda yuqori.

O‘zingizni zaharlanishdan qanday himoya qilishingiz kerak?

Yoqilg‘ining yaxshi yonishi uchun, ayniqsa, ko‘mir yoqilganda, pech olov qutisiga kerakli miqdordagi toza havo yetkazib berilishi kerak. Agar pechda bir nechta yonmagan yong‘in belgilari qolsa, ularni o‘chirish yoki to‘liq yonishi uchun vaqt berish yaxshiroq.

Yotishdan ikki soat oldin pechkani isitishni tugatish kerak. Zaharli uglerod oksidining rangi va hidining yo‘qligi uni ayniqsa xavfli qiladi.

Eslatib o‘tamiz, joriy yilning 26 yanvar kuni Farg‘ona viloyatining Marg‘ilon shahrida bir oilaning 6 nafar a’zosi, 25 fevral kuni Surxondaryo viloyatining Boysun tumanida bir oilaning 5 a’zosi, 1 mart kuni Farg‘ona viloyati Beshariq tumanida bir erkak va uning ikki farzandi, 3 mart kuni Toshkent viloyatining Yangiyo‘l tumanida er-xotin is gazidan zaharlanib, vafot etgani xabar qilingandi.