1 sentyabrdan nimalar o‘zgaradi?

O‘zbekistonda 2024 yilning 1 sentyabrdan e’tiboran qonunchilikda bir qancha o‘zgarishlar amalga oshadi. QALAMPIR.UZ ushbu o‘zgarishlar ro‘yxatini bir yerga jamladi.

Ish haqi, pensiya va nafaqalar miqdori oshiriladi

Prezident Shavkat Mirziyoyevning tegishli farmoniga ko‘ra, 1 sentyabrdan boshlab pensiya va nafaqalar miqdori 15 foizga oshiriladi.

• pensiyani hisoblashning bazaviy miqdori – oyiga 428 000 so‘m;
• yoshga doir eng kam pensiya miqdori – oyiga 834 000 so‘m;
• nogironlik pensiyalarining eng kam miqdori – oyiga 920 000 so‘m etib;
• fuqarolarga to‘lanadigan boshqa pensiyalar va nafaqalar miqdorlari ilovaga muvofiq belgilanadi.

Byudjet tashkilotlari xodimlarining ish haqi miqdori esa 10 foizga oshiriladi, mazkur bandning ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan xodimlar bundan mustasno. Mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori – oyiga 1 155 000 so‘m, bazaviy hisoblash miqdori – 375 000 so‘m etib belgilanadi.

Chet tili imtihonlari xarajatlari qoplanadi

2027 yil 1 yanvarga qadar nemis, fransuz, koreys, xitoy va yapon tillaridan xalqaro imtihon tizimlari bo‘yicha imtihon topshirayotgan yoshlarning imtihon xarajatlarini qoplash uchun talab qilinadigan minimal ball (talab qilinadigan sertifikat darajasi) bir darajaga pasaytiriladi va imtihon xarajatlari qoplanadi.

Turoperatorlarga imtiyozli kreditlar ajratiladi

Kiruvchi turizm faoliyati bilan shug‘ullanuvchi mahalliy turoperatorlarni aylanma mablag‘lar bilan ta’minlash uchun yillik 14 foiz stavkada milliy valyutada 50 million dollar miqdorida kredit liniyasi ochiladi.

Piyodalar yo‘laklarini ta’mirlash faqat ruxsat olinganidan keyin amalga oshiriladi

Mulkchilik shaklidan qat’iy nazar, jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan avtomobil yo‘llari, piyodalar yo‘laklari va boshqa yo‘l infratuzilmasi ob’ektlarida qurilish ishlari, ularni ta’mirlash, buzish, istalgan shaklda rekonstruksiya qilish tegishli ruxsatnoma olinganidan keyingina amalga oshiriladi.

Sholichilarga imtiyozli kreditlar ajratiladi

Sholi yetishtirish va sotib olish xarajatlarini moliyalashtirish uchun fermer, dehqon xo‘jaliklari va boshqa ishlab chiqaruvchilarga Prezidentning tegishli qarorida belgilangan shartlarda imtiyozli kreditlar ajratiladi.

Soliq tekshiruvlaridagi o‘zgarishlar

Tadbirkorlar tomonidan soliq organlari ma’lumotlar bazalari ma’lumotlari asosida o‘qish moslamalaridan foydalanmasdan, raqamli belgilar qo‘yilgan mahsulotlarni sotayotgani aniqlansa, ular shaxsiy kabineti orqali ogohlantiriladi. Shuningdek, soliq tekshiruvi buyuriladi:

1. huquqbuzarlik sodir etilgan chorak uchun - ikki marta ogohlantirilganidan keyin bir oy ichida takroran huquqbuzarlik sodir etilgan taqdirda;
2. soliq tekshiruvi tugagan kundan e’tiboran bir oy ichida takroran sodir etilgan qonun buzilishi holatlarida - tadbirkorlik sub’ektlarini xabardor qilmasdan, tekshiruv kuni xabardor qilgan holda Biznes-ombudsmanga.

Ikki viloyatda bepul maktab avtobuslari autsorsingga beriladi

Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlarida tajriba tariqasida chekka hududlardagi umumta’lim maktablari o‘quvchilari uchun autsorsing asosida bepul avtobus qatnovini yo‘lga qo‘yish rejalashtirilgan.

Ekologik faollarga velosipedlar va boshqa sovrinlar beriladi

Sanitariya tozalash korxonalari, tozalash ishlari bilan shug‘ullanuvchi obodonlashtirish bo‘limlari, atrof-muhitni muhofaza qilish jamoat nazorati organlarining eng yaxshi xodimlari va ekologiya faollari velosiped va boshqa sovg‘alar bilan taqdirlanadi.

Sport maktablarida ustamalar joriy etilmoqda

Ixtisoslashtirilgan sport maktablari xodimlariga oylik 100 foizlik ustama to‘lanadi.

O‘rta maktab o‘quvchilari uchun yangi tadbirlar

Ijodiy maktablarning 10-11 sinflarida o‘quvchilarga quyidagi kasb-hunarlarni o‘rgatish maqsadida amaliy mashg‘ulotlar joriy etilmoqda.

• gid, muharrir va restavrator yordamchisi;
• teleradiokanallar bo‘yicha direktor yordamchisi, ovoz yozish bo‘yicha direktor yordamchisi, muharrir yordamchisi va muxbir;
• bosma nashrlarda muharrir va dizayner va boshqalar.

Maktabda menejer sertifikati egalari ustama oladi

2024 yilning yanvar oyida maktab direktori lavozimiga nomzodlarni o‘qitish va menejerning elektron sertifikatlarini berish boshlandi. Endilikda sertifikatning amal qilish muddati davomida rahbar xodimlarga oylik ish haqiga har oylik ustama to‘lanadi:

• maktab direktorlariga — 50%;
• maktab direktorining o‘rinbosarlariga — 30%.

Jahon brendlari bilan hamkorlik qiluvchi ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash

Mashhur xalqaro brendlar egalari bilan sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha to‘g‘ridan-to‘g‘ri shartnomalar tuzgan tadbirkorlik sub’ektlariga xalqaro standartlarni joriy etish, ekologik sertifikatlash va muvofiqlikni sertifikatlash, shuningdek, brendlar egalari bo‘lgan korxonalarda mutaxassislarning malakasini oshirish xarajatlari qoplanadi.

Ov qilishning yangi tartibi joriy etilmoqda

Ov qilish faqat ovchilik xo‘jaliklari hududida amalga oshiriladi va ularning tashqarisida ov qilish taqiqlanadi.

Yovvoyi hayvonlarni ko‘paytirish joylari, kichikroq safari-bog‘lar va ov turizmini tashkil etgan ovchilik xo‘jaliklari ushbu yo‘nalishlar tashkil etilgan paytdan boshlab 3 yil mobaynida yuridik shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni va yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini belgilangan soliq stavkasining 50 foiziga kamaytirilgan stavkalar bo‘yicha, shuningdek aylanmadan olinadigan soliqni 1 foiz miqdoridagi soliq stavkasi bo‘yicha to‘laydi.

Zargarlik sanoati uchun imtiyozlar joriy etilmoqda

2027 yil 1 sentyabrga qadar:

1. “Hunarmand” uyushmasi a’zolari uchun belgilangan soliq imtiyozlari zargarlik buyumlari ishlab chiqarish bilan shug‘ullanuvchi va “O‘zbekzargarsanoati” uyushmasi a’zosi bo‘lgan yakka tartibdagi tadbirkorlarga ham tatbiq etiladi;
2. Zargarlik buyumlari ishlab chiqarish bilan shug‘ullanuvchi va “O‘zbekzargarsanoati” uyushmasi a’zosi bo‘lgan tadbirkorlik sub’ektlarining ishlab chiqarishda foydalaniladigan ko‘chmas mulk ob’ektlari va yer uchastkalari mol-mulk solig‘i va yer solig‘idan ozod etiladi.

Toshkent shahri va Navoiy viloyatida nogironlikni belgilashning yangi tizimi joriy etiladi

Fuqarolar YAIDXP, “Inson” ijtimoiy xizmatlar markazlari yoki ijtimoiy xodimlar orqali nogironlikni belgilash bo‘yicha oilaviy shifokorlarga murojaat qilishlari mumkin bo‘ladi. Tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyalarida tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish uchun tibbiy hujjatlar oilaviy shifokorlar tomonidan elektron shaklda yuboriladi.

Davlat xaridlaridagi ustuvorliklar

Davlat xaridlarida narxlar tengligi va boshqa shartlar ta’minlangan taqdirda, ushbu mezonlardan biri asosida nogironligi bo‘lgan shaxslar, xotin-qizlar va yoshlarni ish bilan ta’minlovchi kichik biznes sub’ektlarining takliflari ustuvor hisoblanadi.