Минск гуруҳи аллақачон ўлган, уни тирилтириш бузғунчилик – Алиев

Олам

image
Озарлар арманлардан олинган ҳарбий техникаларни тўплаб, боғ қилди (фото+видео) north_east

Озарлар арманлардан олинган ҳарбий техникаларни тўплаб, боғ қилди (фото+видео)

Озарбайжоннинг тарихий ерларини Арманистон ишғолидан озод этиб, мамлакатимиз 30 йиллик адолатсизликка чек қўйди. Бу ҳақда Қўшилмаслик ҳаракати парламент тармоғи конференциясида сўзлаган нутқида Президент Илҳом Алиев айтиб ўтди. 

Унинг сўзларига кўра, Озарбайжон 30 йилдан бери халқаро ҳамжамият бу масалага ечим топиб, ишғолга чек қўйишини кутмоқда. 

Шу мақсадда 1992 йилда Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг Минск гуруҳи тузилиб, унинг мақсади можарони ҳал қилиш ва ишғолга барҳам бериш эди. Бироқ, давлат раҳбарининг сўзларига кўра, ҳаммаси аксинча бўлиб, ЕХҲТ Минск гуруҳи маълум кучлар қўлидаги "восита"га айланди. 

Президент Озарбайжон ҳарбий-сиёсий йўллар билан ҳудудий яхлитлигини таъминлаб, ўз саъй-ҳаракатлари билан ишғолга барҳам берганини таъкидлади.  

“Бу ҳолда Минск гуруҳи энди керак эмас, биз Минск гуруҳи билан хайрлашдик, улар билан видолашдик. Аммо, афсуски, арман томони ва бошқалар бу гуруҳни тирилтирмоқчи. Мен шуни айтмоқчиманки, бу мумкин эмас. Бу гуруҳ аллақачон ўлик, жонсиз. Биз ишғолдан жуда кўп жабр кўрдик ва бу ҳақда очиқ гапирамиз. Менимча, ЕХҲТнинг Минск гуруҳи билан боғлиқ ҳар қандай спекуляция нафақат самарасиз, балки бузғунчи ҳамдир, минтақада тинчлик ўрнатилишига ҳалокатли таъсир кўрсатади”, дейди давлат раҳбари. 

Давлат раҳбари айрим давлатлар Озарбайжонга қарши кампания олиб борганини, Озарбайжонга туҳмат қилганини афсус билан таъкидлади:  

“Бу айбловлар, кампания нафақат сўз билан ифодаланган. Айрим давлатлар бу борада БМТ Хавфсизлик Кенгашида масалани кўтарган. Бироқ, Қўшилмаслик ҳаракати аъзоси дўстларимиз бу уринишнинг олдини олишди. Шу тариқа Арманистоннинг Озарбайжонга қарши халқаро миқёсдаги провокацияларининг олди олинди. Бунинг учун сизга раҳмат айтаман”, дейди Президент Алиев. 

Давлат раҳбари босқинчилик даврида арманлар Озарбайжоннинг тарихий ва маданий меросини вайрон қилганини таъкидлади.  

“Озод қилинган ҳудудларга ташриф буюрганлар бу ваҳшийлик кўламини ўз кўзлари билан кўрмоқда”, дейди Президент. 

У озод қилинган ҳудудларга ўн минглаб одамлар, жумладан, хорижий сиёсатчилар, парламент раислари ва аъзолари, экспертлар, оддий фуқаролар ташриф буюрганини таъкидлади.  

“Масжидларимиз қандай таҳқирлангани, маданий ёдгорликларимизга қилинган ваҳшийликларни ҳамма кўрди. Афсуски, арманларнинг бу ваҳшийликларига бефарқлик кўрсатилди”, дейди Алиев.

Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг 24 июнь куни Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг Қорабоғ муаммоси бўйича Минск гуруҳи АҚШ ва Франция ташаббуси билан ўз фаолиятини тўхтатди.

Минск гуруҳи

СССР қулаши билан мустақилликни қўлга киритган Арманистон ва Озарбайжон 1992 йил 30 январда Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик бўйича кенгаш (1995 йил 1 январдан бошлаб – Европада Хавфсизлик ва Ҳамкорлик Ташкилоти ёки ЕХҲТ) ишига қўшилди. Бу эса ушбу халқаро ташкилотнинг Қорабоғдаги можарони ҳал қилишнинг тинч йўлларини излаш билан шуғулланишига имконият яратди.

1992 йил 30-31 январь кунлари ЕХҲТ ташқи ишлар вазирлари кенгаши Париж йиғилишида ўз маърузачиларини Қорабоғ можаро зонасига юбориш тўғрисида қарор қабул қилди. Ушбу миссия тугаганидан сўнг, 28 февраль куни ЕХҲ навбатдан ташқари йиғилишда можаро иштирокчиларидан зудлик билан ўт очишни тўхтатишни ва барча иштирокчилардан зиддиятли томонларга қурол этказиб беришга тақиқ қўйилишини талаб қилиб, профилактика марказига кўрсатма берди.

1992 йил 24 мартда ЕХҲ кенгашининг фавқулодда йиғилиши бўлиб ўтди (ташқи ишлар вазирларидан иборат), унда Қорабоғни тартибга солиш жараёнида ЕХҲ ҳаракатларини фаоллаштириш зарурлиги таъкидланди. ЕХҲ кенгашининг амалдаги раиси – Чехословакия Ташқи ишлар вазири Жири Диенстбируга самарали сулҳ тузиш ва тинчлик шартномасини ишлаб чиқиш форматини шакллантириш учун минтақага ташриф буюриш топширилди. Тоғли Қорабоғ бўйича конференцияни иложи борича тезроқ чақиришга қарор қилинди.

Кенгаш қарори билан унинг ишида Озарбайжон, Арманистон, Беларусь, Германия, Италия, Россия, АҚШ, Туркия, Франция, Чехия ва Словакия Федератив Республикаси ҳамда Швеция вакиллари иштирок этишлари, шунингдек, манфаатдор томонлар сифатида Тоғли Қорабоғнинг сайланган вакиллари қатнашиши белгилаб қўйилди. Конференцияни 1992 йил 21 июнда Минскда чақириш тўғрисида қарор қабул қилинди, МДҲ ташкил топганидан сўнг Минск унинг норасмий пойтахти деб эълон қилинди.

Бироқ, бир қатор ҳолатлар (Халқ фронти тарафдорлари томонидан Озарбайжонда вазиятнинг беқарорлашиши, Шушанинг Тоғли Қорабоғ қуролли кучлари назорати остига олиниши, шунингдек, Озарбайжон армиясининг 1992 йил июнь-июль ойларида урушда ғалаба қозониш умидини кучайтирган муваффақиятли ҳужуми) кенгашнинг бузилишига олиб келди.  Тинчлик ўрнатиш мақсадида вақтинчалик анжуманлар бошланди. Минск гуруҳининг биринчи йиғилиши 1992 йил 1 июнда Римда бўлиб ўтди. У ерда мавжуд бўлган тафовутларни бартараф этишга ва келажакдаги дунё учун керакли шартларни белгилашга ҳаракат қилинди. 1992 йил ёзида Римда шунга ўхшаш бешта учрашув ташкил этилди . Аммо бу учрашувларда айтарли натижаларга эришилмади.

Минск гуруҳи ўтган 30 йил давомида Қорабоғ масаласини ҳал қилолмади.


Мақола муаллифи

Теглар

Илҳом Алиев Қорабоғ Минск гуруҳи

Баҳолаганлар

54

Рейтинг

3

Мақолага баҳо беринг

Дўстларингиз билан улашинг