Боррель Будапештда бўладиган ЕИ кенгаши йиғилишига бойкот эълон қилди

Венгрия Бош вазири Виктор Орбаннинг Москва ва Пекинга сафарларига жавобан Европа Иттифоқининг ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича олий вакили Жозеп Боррель август ойи охирида Будапештда бўлиб ўтадиган Ташқи ишлар вазирларининг учрашувига бойкот эълон қилди. 

“Венгрия пойтахтида бўлиб ўтадиган ЕИ кенгаши йиғилиши ўрнига Европа ташқи сиёсати ва мудофаа департаментлари раҳбарлари ёзги танаффус тугагандан сўнг Брюсселда ўтадиган шунга ўхшаш учрашувга таклиф қилинади. Бу қадам Орбан учун "рамзий сигнал" бўлади”, дейди Боррель.

DPA агентлиги қайд этишича, у бир қатор давлатлар, жумладан, Германия, Испания ва Люксембургнинг эътирозларига қарамай, ўша куни Брюсселда бўлиб ўтган ЕИ кенгаши йиғилишидан сўнг шундай қарорга келган. Шу билан бирга, Европа дипломатияси раҳбарининг демарши қандай аниқ оқибатларга олиб келиши ҳамон аниқ эмас.

Боррелнинг сўзларига кўра, Брюсселдаги йиғилишда у Венгриянинг Европа Иттифоқига раислигидаги Бош вазирнинг Россия Федерацияси ва Хитойга бошқа европаликлар билан келишилмаган "тинчликни сақлаш" сафарлари масаласида Европа Иттифоқига аъзо давлатлар ўртасида умумий позицияга эришишга муваффақ бўлмади. Бир қатор иштирокчилар Европа Иттифоқи бош дипломатининг Будапештдаги учрашувни бойкот қилиш таклифига қарши чиқди.

Хусусан, Люксембург ТИВ раҳбари бойкот таклифини “бемаънилик” деб атади ва одамларни Венгрия ҳукуматига ўз позициясини аниқ ифодалаш учун Будапештга келишга чақирди. Ўз навбатида, Испания вазири Хосе Мануэль Албарес унинг мамлакати "Европа Иттифоқидаги бойкотларни қўллаб-қувватламаслигини" таъкидлади.

Худди шундай фикрни Германия Ташқи ишлар вазири Анналена Бербок ва унинг Франция ва Италиядаги мавқедошлари ҳам билдирган.

Шу билан бирга, Будапештдаги учрашувни бойкот қилиш Польша ҳамда Шарқий ва Шимолий Европанинг бир қатор бошқа давлатлари томонидан қўллаб-қувватланди. Литва ва Швеция бир неча кун олдин Венгриядаги учрашувга ўз вазирларини юбормасликларини эълон қилишган эди.

Июль ойи бошида Венгрия ЕИ кенгашига раислик қилганидан сўнг, мамлакат Бош вазири Виктор Орбан Киев, Москва, Пекин, шунингдек, АҚШга ташриф буюрди ва у ерда президентликка номзод Дональд Трамп билан учрашди.

Унинг ўзи бу сафарни "тинчликпарварлик миссияси" деб атади, аммо ЕИ раҳбарияти ва ЕИнинг 27 давлатидан 25 тасининг раҳбарлари унинг ташаббусини танқид қилди ва Орбан бу сафарларда Европа Иттифоқи вакили бўлмаганини, фақат Венгрия Бош вазири сифатида ишлаганини таъкидлади. 

"Европа Иттифоқининг позицияси жуда аниқ: биз Россиянинг босқинчилик урушини қоралаймиз, Украина бизнинг ёрдамимизга таяниши мумкин", деб ёзган эди Германия канцлери Олаф Шольц ўша пайтда Х ижтимоий тармоғида.

Европа Иттифоқи мамлакатлари орасида фақат Словакия Орбаннинг "тинчликни сақлаш" саёҳатларини қўллаб-қувватлади. Европа Комиссияси, ўз навбатида, Венгриянинг ЕИ кенгашига раислиги доирасидаги норасмий учрашувларга бойкот эълон қилди.