Borrel Budapeshtda bo‘ladigan YeI kengashi yig‘ilishiga boykot e’lon qildi

Vengriya Bosh vaziri Viktor Orbanning Moskva va Pekinga safarlariga javoban Yevropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili Jozep Borrel avgust oyi oxirida Budapeshtda bo‘lib o‘tadigan Tashqi ishlar vazirlarining uchrashuviga boykot e’lon qildi. 

“Vengriya poytaxtida bo‘lib o‘tadigan YeI kengashi yig‘ilishi o‘rniga Yevropa tashqi siyosati va mudofaa departamentlari rahbarlari yozgi tanaffus tugagandan so‘ng Bryusselda o‘tadigan shunga o‘xshash uchrashuvga taklif qilinadi. Bu qadam Orban uchun "ramziy signal" bo‘ladi”, deydi Borrel.

DPA agentligi qayd etishicha, u bir qator davlatlar, jumladan, Germaniya, Ispaniya va Lyuksemburgning e’tirozlariga qaramay, o‘sha kuni Bryusselda bo‘lib o‘tgan YeI kengashi yig‘ilishidan so‘ng shunday qarorga kelgan. Shu bilan birga, Yevropa diplomatiyasi rahbarining demarshi qanday aniq oqibatlarga olib kelishi hamon aniq emas.

Borrelning so‘zlariga ko‘ra, Bryusseldagi yig‘ilishda u Vengriyaning Yevropa Ittifoqiga raisligidagi Bosh vazirning Rossiya Federatsiyasi va Xitoyga boshqa yevropaliklar bilan kelishilmagan "tinchlikni saqlash" safarlari masalasida Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar o‘rtasida umumiy pozitsiyaga erishishga muvaffaq bo‘lmadi. Bir qator ishtirokchilar Yevropa Ittifoqi bosh diplomatining Budapeshtdagi uchrashuvni boykot qilish taklifiga qarshi chiqdi.

Xususan, Lyuksemburg TIV rahbari boykot taklifini “bema’nilik” deb atadi va odamlarni Vengriya hukumatiga o‘z pozitsiyasini aniq ifodalash uchun Budapeshtga kelishga chaqirdi. O‘z navbatida, Ispaniya vaziri Xose Manuel Albares uning mamlakati "Yevropa Ittifoqidagi boykotlarni qo‘llab-quvvatlamasligini" ta’kidladi.

Xuddi shunday fikrni Germaniya Tashqi ishlar vaziri Annalena Berbok va uning Fransiya va Italiyadagi mavqedoshlari ham bildirgan.

Shu bilan birga, Budapeshtdagi uchrashuvni boykot qilish Polsha hamda Sharqiy va Shimoliy Yevropaning bir qator boshqa davlatlari tomonidan qo‘llab-quvvatlandi. Litva va Shvetsiya bir necha kun oldin Vengriyadagi uchrashuvga o‘z vazirlarini yubormasliklarini e’lon qilishgan edi.

Iyul oyi boshida Vengriya YeI kengashiga raislik qilganidan so‘ng, mamlakat Bosh vaziri Viktor Orban Kiyev, Moskva, Pekin, shuningdek, AQSHga tashrif buyurdi va u yerda prezidentlikka nomzod Donald Tramp bilan uchrashdi.

Uning o‘zi bu safarni "tinchlikparvarlik missiyasi" deb atadi, ammo YeI rahbariyati va YeIning 27 davlatidan 25 tasining rahbarlari uning tashabbusini tanqid qildi va Orban bu safarlarda Yevropa Ittifoqi vakili bo‘lmaganini, faqat Vengriya Bosh vaziri sifatida ishlaganini ta’kidladi. 

"Yevropa Ittifoqining pozitsiyasi juda aniq: biz Rossiyaning bosqinchilik urushini qoralaymiz, Ukraina bizning yordamimizga tayanishi mumkin", deb yozgan edi Germaniya kansleri Olaf Shols o‘sha paytda X ijtimoiy tarmog‘ida.

Yevropa Ittifoqi mamlakatlari orasida faqat Slovakiya Orbanning "tinchlikni saqlash" sayohatlarini qo‘llab-quvvatladi. Yevropa Komissiyasi, o‘z navbatida, Vengriyaning YeI kengashiga raisligi doirasidagi norasmiy uchrashuvlarga boykot e’lon qildi.