Vengriya YeIning Rossiyaga qarshi navbatdagi sanksiyalariga qo‘shiladimi?

Bryusselda muhokama qilinayotgan Yevroittifoqning Rossiyaga qarshi sanksiyalarining to‘qqizinchi paketi qabul qilinsa, Vengriya o‘z milliy manfaatlariga zarar yetkazilishiga yo‘l qo‘ymaydi. Bu haqda Vengriya Tashqi ishlar va tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri Peter Siyyarto kecha, 10 noyabr kuni Samarqandda bo‘lib o‘tgan Turkiy davlatlar tashkiloti davlatlari tashqi ishlar vazirlari yig‘ilishida so‘zlagan nutqida ma’lum qildi. 

“Vengriya hukumati Bryusselda hozirdanoq tayyorlanayotgan to‘qqizinchi sanksiyalar paketini muhokama qilishda milliy manfaatlarni himoya qilishda davom etadi va vengerlarga [Ukrainadagi] urush uchun adolatsiz tovon to‘lashiga yo‘l qo‘ymaydi”, degan Siyyarto.

Vazirning qayd etishicha, YeIning Rossiyaga nisbatan ilgari qabul qilingan sanksiyalari Ukraina mojarosiga barham berishga yordam bermagan va faqat Yevropadagi iqtisodiy vaziyatni yomonlashtirgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, ular “qit’a iqtisodiyotini tanazzulga olib boradi”. 

6 noyabr kuni “Koshut” radiostansiyasida nutq qilgan Siyyarto, ba’zi Yevropa Ittifoqi davlatlari Rossiya atom energiyasi korxonalariga qarshi chora-tadbirlarni to‘qqizinchi sanksiyalar paketiga kiritishni taklif qilganini aytdi. Vengerlar uchun bu qabul qilinishi mumkin emas, chunki bu qizil chiziq, chunki uning Paksh shahridagi atom elektr stansiyasi Rossiyadan yetkazib beriladigan yadro yoqilg‘isi bilan ishlaydi. U Vengriya energetika sohasida o‘z milliy manfaatlari buzilishiga yo‘l qo‘ymasligini ta’kidladi.

Avvalroq Vengriya hukumati Yevropa Ittifoqi rahbarlari boshidanoq Rossiyaga qarshi sanksiyalar tayyorlashda atom energetikasiga tegmaslikka kelishib olganini bir necha bor eslatib o‘tgan edi. Budapeshtdan 100 km janubda, Dunay qirg‘og‘ida Sovet texnologiyasi bo‘yicha qurilgan Pakshdagi atom elektr stansiyasida VVER-440 reaktorlari bo‘lgan to‘rtta energiya bloki mavjud. Stansiya mamlakatda ishlab chiqarishning 49,6 foizini va elektr energiyasi iste’molining uchdan biridan ortig‘ini ta’minlaydi. Bu yil Rossiya Yevropa Ittifoqi rahbariyatidan xabardor bo‘lgan holda Belarus, Polsha va Slovakiya havo hududi orqali samolyotlar orqali o‘zi uchun yadro yoqilg‘isini yetkazib berishni davom ettirdi. Rossiyaning Ukrainadagi harbiy bosqini boshlanishidan oldin u Vengriyaga Ukraina hududi orqali temir yo‘l orqali olib kelingan. 

Bundan tashqari, Vengriya Rosatom bilan hamkorlikda Amerikaning General Electric kompaniyasi, Fransiyaning Framatome SAS va Germaniyaning Siemens AG kompaniyalari ham ishtirok etayotgan Paksh AESning ikkinchi bosqichini qurish loyihasini davom ettirmoqda.  Siyyarto avvalroq aytganidek, Moskva 12,5 milliard yevroga baholangan va boshidanoq 80 foizi Rossiya krediti hisobiga amalga oshirilishi kerak bo‘lgan ushbu loyihani moliyalashtirishga tayyorligini tasdiqladi. Vengriya hukumati 2030 yilgacha VVER-1200 tipidagi ikkita yangi yadro reaktori ishga tushirilishini va shundan so‘ng stansiyaning quvvati hozirgi 2000 MVtdan 4400 MVtgacha oshishini kutmoqda.