Olimlar “Qiyomat muzligi” ostini tadqiq qildi. Sayyora falokatga yo‘liqishi mumkin
Olam
−
21 Sentabr
92786Olimlar muzyorar kemalar va suvosti robotlaridan foydalanib, Antarktidadagi Thwaites muzliklari shiddat bilan eriyotganini aniqladi. Unga ko‘ra, butun dunyo okean sathi ko‘tarilishi oqibatida oldini olib bo‘lmas halokatga yo‘liqishi mumkin. Bu haqda CNN xabar berdi.
Nashrning yozishicha, 2018 yildan beri olimlar guruhi “Qiyomat muzligi” deb ataladigan Thwaites’ni o‘rganmoqda. Tadqiqotlar davomida yig‘ilgan ma’lumotlar ushbu murakkab, doimiy o‘zgarib turadigan muzlik haqida eng aniq tasavvurni beradi. 20 sentyabr kuni e’lon qilingan hisobotda olti yillik o‘rganishning asosiy xulosalari taqdim etilgan.
Olimlar muzning erishi so‘nggi asrda jadallashganini aniqlagan. Ayniqsa, oxirgi 30 yil ichida Thwaites muzligining chekinishi sezilarli darajada tezlashgan. Umumiy xulosaga ko‘ra, Antarktida muz qatlami 200 yil ichida butunlay qulashi mumkin, bu halokatli oqibatlarga olib keladi.
Tadqiqotlarga ko‘ra, Thwaites dengiz sathini 2 futdan ko‘proq (0.6096 metr) oshirish uchun yetarli miqdorda suvga ega. Ammo, u Antarktidaning ulkan muz qatlamini ushlab turadigan qo‘ziqorin kabi harakat qilganligi sababli, uning qulashi oxir-oqibat dengiz sathining taxminan 10 futga (3.048 metr) ko‘tarilishiga olib kelishi mumkin. Bu Mayami va Londondan Bangladesh va Tinch okeani orollarigacha bo‘lgan qirg‘oq shaharlarini vayron qilishi mumkin.
Olimlar Florida shtati kattaligidagi Thwaites muzligi geografiyasi tufayli zaif ekanligini uzoq vaqtdan beri bilgan. Biroq, ilgari muzlikning orqaga chekinish mexanizmlari haqida nisbatan kam narsa tushunilgan. U joylashgan quruqlik pastga tomon qiyalashgani sabab uning erishiga iliq okean suvi ham ta’sir qiladi.
“Antarktida kelajakda dengiz sathining ko‘tarilishini tushunish va bashorat qilish uchun eng katta yovvoyi karta bo‘lib qolmoqda", deb yozadi olimlar bayonotda.
Eslatib o‘tamiz, avvalroq Gidrometeorologiya ilmiy tadqiqot instituti Toshkent viloyatidagi eng katta muzlik shiddat bilan eriyotgani haqida xabar bergan edi.