Makron Britaniyani Falastinni tan olishga chaqirdi

Fransiya Prezidenti Emmanuel Makron kecha, 8 iyul kuni Buyuk Britaniyaga qilgan davlat tashrifi chog‘ida Buyuk Britaniya hukumatini Falastin davlatini tan olishga chaqirdi. Uning fikricha, bu qadam Yaqin Sharqda tinchlikka erishishning yagona yo‘lidir. Bu haqda u Britaniya parlamentida Lordlar palatasi va Quyi palata a’zolari oldida qilgan chiqishida so‘z ochdi.

Fransiya rahbari Buyuk Britaniya Bosh vaziri va mamlakatni Falastin davlatini rasman tan olishga da’vat etdi. Makron Yaqin Sharqda keskinlikning kuchayishi va AQSHning mintaqani qo‘llab-quvvatlash borasidagi noaniq pozitsiyasi fonida birgalikda harakat qilish zarurligini ta’kidladi.

“Bugun, Falastin davlatini tan olish va siyosiy jarayonni yo‘lga qo‘yish – tinchlikka erishishning yagona yo‘li”, dedi Makron.

Fransiya va Buyuk Britaniya – BMT Xavfsizlik Kengashining doimiy a’zolari sifatida – bu masala yuzasidan muhokamalar olib bormoqda, ammo Britaniya hukumati bu borada qaror qabul qilish muddati haqida hali aniq bayonot bermagan. 

Qayd etish joiz, Makronning mazkur tashrifi 2008 yildan beri fransuz yetakchisining Buyuk Britaniyaga qilgan ilk davlat tashrifi bo‘ldi, shuningdek, Brexit’dan keyingi Yevropa yetakchisining ilk rasmiy tashrifi sifatida ham ahamiyat kasb etdi. Ushbu voqea, shuningdek, bir yil avval Leyboristlar partiyasi yetakchisi Kir Starmer Britaniya Bosh vaziri bo‘lganidan so‘ng ikki davlat o‘rtasidagi aloqalar yaxshilanganini ham ifoda etdi.

Britaniyadagi ichki siyosiy vaziyatga nazar soladigan bo‘lsak, 2023 yil 7 oktyabrda HAMAS tomonidan amalga oshirilgan hujumlardan so‘ng Isroilga berilgan qo‘llab-quvvatlash Leyboristlar partiyasi ichida norozilikka sabab bo‘ldi. So‘nggi oylarda Starmer G‘azodagi harakatlari uchun Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanyaxuga nisbatan qattiqroq pozitsiyani egallab, Isroil hukumatining ayrim a’zolariga qarshi sanksiyalar joriy etdi.

Biroq Falastinni tan olish orqali Isroilga siyosiy bosim o‘tkazishga chaqiriqlarga qaramay, Britaniya Tashqi ishlar vaziri Devid Lemmi 8 iyul kuni Quyi palata qo‘mitasi oldida so‘zga chiqib, tan olish masalasida yaqin muddatda qaror qabul qilish ehtimoli yo‘qligini bildirib o‘tdi.

“Biz fransuz va saudiyalik hamkorlarimiz bilan bu borada muloqotdamiz, ammo mening tuyg‘ularim shundayki: hozirgi paytdagi asosiy masala – voqelikni o‘zgartirishdir”, dedi Lemmi.

O‘tgan oyda Isroilning Eron hududiga havo hujumlari oqibatida Makron Nyu-Yorkda o‘tkazilishi rejalashtirilgan Fransiya-Saudiya konferensiyasini kechiktirishini e’lon qildi. Ushbu konferensiya Falastin davlatini barpo etish bo‘yicha yangi “yo‘l xaritasi”ni taqdim etishi kerak edi. Reja, shuningdek, Isroil uchun xavfsizlik kafolatlari va uni arab mamlakatlari bilan chuqurroq integratsiyaga olib kelishni ham ko‘zda tutar edi.