Kelajakda odamsimon cho‘chqalar paydo bo‘lishi mumkin

Buyrak transplantatsiyasi uchun cho‘chqalarga ko‘chirilgan inson hujayralari olimlarni xavotirga solmoqda. Bu haqda “Komsomolskaya pravda” nashri xabar berdi. 

Bir necha mamlakatlarda buyrak yetishmovchiligini kamaytirish uchun inson hujayralarini cho‘chqaga ko‘chirish va moslashgan organizmni insonga o‘tkazish amaliyotlari yo‘lga qo‘yilmoqda. Yaqinda Amerikada birinchi marta ushbu tajriba muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Xitoyda ham bu borada izlanishlar olib borilmoqda. 

Shu bois olimlar ushbu amaliyotning xavfli jihatlaridan xavotirlana boshladi. 

“Inson hujayralari cho‘chqaning markaziy asab tizimiga yoki uning reproduktiv organlariga yetib borishi mumkin”, deb ogohlantiradi Ispaniyaning Milliy transplantatsiya tashkiloti asoschisi, nefrolog Rafael Matesans.

Guanchjou tajribasining maqsadlaridan biri cho‘chqa buyragiga o‘tkazilgan inson hujayralari boshqa organlarga, ayniqsa, miyaga tarqab ketmasligini ta’minlashdir. Agar shunday bo‘lsa, cho‘chqadan o‘z yaratuvchilaridan aqlliroq cho‘chqa bolasi tug‘ilishi mumkin. U tumshuq emas, inson yuziga ega bo‘ladi va tuyoq o‘rnini kaftlar egallaydi. Bu cho‘chqa-odamlar laboratoriyadan qochib ketishi ham mumkin. 

Qo‘rquvlar behuda emasligi ma’lum bo‘ldi. Cho‘chqaning orqa miyasida inson hujayralari topildi. Xavfdan qochish uchun texnologiyada biror narsa o‘zgarishi kerak. Misol uchun, inson hujayralaridagi ba’zi genlarni o‘chirib qo‘yish lozim.

Ammo ma’lumotlarga ko‘ra, tajribani o‘tkazayotgan Lyanxuye Lai jamoasi to‘xtamoqchi emas. Aksincha ular cho‘chqa tanasida inson hujayralari bilan oshqozon osti bezi va yurak kabi boshqa organlarni yetishtirishni istaydi.

Eslatib o‘tamiz, Amerikaning Alabama universiteti olimlari insonning ikkita buyragini cho‘chqaning genetik jihatdan o‘zgartirilgan buyragiga almashtirish bo‘yicha operatsiyani muvaffaqiyatli o‘tkazgandi.