Dunyodagi eng keksa Prezident qayta saylanishga qaror qildi

Kamerun Prezidenti, 91 yoshli Pol Biyya 2025 yilning oktyabr oyida bo‘lib o‘tadigan prezidentlik saylovlarida o‘z nomzodini qo‘yishini aytdi. Bu haqda Milliy assambleya raisi Kavaye Yegiye Jibrilem ma’lum qildi.

Biyya Uzoq Shimol mintaqasidan nomzod bo‘ladi.

Biyya hokimiyat tepasiga kelgan 1982 yildan beri u dunyodagi eng uzoq vaqt hukmronlik qilgan yetakchilardan biriga aylandi. Kamerun konstitutsiyasi prezidentlikka nomzodlarning yoshini cheklamaydi, bu Biyyaga sakkizinchi muddatga saylanish imkonini beradi. Yana 10 nafar nomzod ham saylovda ishtirok etishni rejalashtirgan.

Pol Biyya 1975-1982 yillarda beshinchi bosh vazir bo‘lgan. 2025 yil holatiga ko‘ra, u Afrikadagi eng uzoq vaqt hukmronlik qilgan prezident sifatida ikkinchi o‘rinda turadi. Biyya 1980 yillarda bir partiyaviy tizim kontekstida siyosiy islohotlarni amalga oshirdi, keyinchalik 1990 yillarning boshida jiddiy bosim ostida ko‘ppartiyaviylik siyosatining joriy etilishini qabul qildi. U 1992 yilgi munozarali prezidentlik saylovlarida ko‘pchilikning ovozi bilan g‘alaba qozondi va 1997, 2004, 2011 va 2018 yillarda katta farq bilan qayta saylandi. Muxolifatdagi siyosatchilar va G‘arb hukumatlari bu holatlarning har birida ovoz berishda qonunbuzarliklar hamda firibgarliklarni da’vo qilmoqda. Ko‘plab manbalar uning 1992 yilgi saylovlarda g‘alaba qozona olmagani haqida dalillar keltirgan va siyosiy muxolifat boshqalar bilan birga keyingi saylovlar keng tarqalgan firibgarlikdan jabr ko‘rganini da’vo qilmoqda.

Eslatib o‘tamiz, avvalroq Belarus rezidenti Aleksandr Lukashenko 2025 yil yanvar oyida bo‘ladigan prezidentlik saylovida ommaviy norozilik yuz bersa internetni butunlay o‘chirib qo‘yishini ma’lum qilgandi. Lukashenko ham 1994 yildan beri – ketma-ket olti muddat shu lavozimda qolmoqda. 2024 yilning fevral oyida u yana o‘z nomzodini qo‘yish rejalari haqida gapirdi, biroq avgust oyida u fuqarolarni mamlakatda yangi rahbar bo‘lishiga “ko‘nikishga” chaqirdi. Shu bilan birga, u belaruslarni "ertaga yoki indinga" tashlab ketmasligini ta’kidladi.