Qozog‘iston va Buyuk Britaniya o‘rtasida strategik hamkorlik to‘g‘risidagi bitim imzolandi

Qozog‘iston va Buyuk Britaniya o‘rtasida strategik sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitim imzolandi. Bu haqda Qozog‘iston Tashqi ishlar vaziri Murat Nurtleu britaniyalik mavqedoshi Devid Kemeron bilan uchrashuvdan so‘ng ma’lum qildi.

“Bugun biz Qozog‘iston va Buyuk Britaniya o‘rtasida strategik sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitimni imzoladik va munosabatlarimizni yangi bosqichga ko‘tardik. Ushbu tarixiy ahamiyatga ega va noyob ikki tomonlama hujjat Ostona va London o‘rtasidagi siyosiy, savdo-iqtisodiy va sarmoyaviy munosabatlarga yangi sur’at bag‘ishlashiga va uzoq yillar oziq-ovqat bo‘lib xizmat qilishiga shubha qilmayman”, deydi Qozog‘iston TIV rahbari.

U bundan 11 yil avval Buyuk Britaniya Tashqi ishlar vaziri Devid Kemeronning hukumat rahbari sifatida Qozog‘istonga tashrifi chog‘ida strategik sheriklik darajasini oshirish bo‘yicha Qo‘shma bayonot qabul qilinganini eslatdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlar chuqur ildizlarga va ancha boy tarixga ega.

“Qozog‘iston-Britaniya munosabatlari yilnomasi qanchalik qiziqarli bo‘lmasin, ularning kelajagi ham ulkan yutuqlar va marralarga boy bo‘lishiga shubha yo‘q. Keyingi yillarda ikki davlat o‘rtasidagi konstruktiv siyosiy muloqot va har tomonlama hamkorlikni kengaytirishga qaratilgan jiddiy va tizimli ishlar amalga oshirildi”, deya qo‘shimcha qildi vazir.

O‘z navbatida, Buyuk Britaniya Tashqi ishlar vaziri Devid Kemeron so‘nggi 11 yil ichida Qozog‘iston va Buyuk Britaniya ikki tomonlama munosabatlarni rivojlantirishda katta muvaffaqiyatlarga erishganini aytdi. Britaniya Tashqi ishlar vaziri ikki davlat o‘rtasidagi diplomatik aloqalar XVI asrga borib taqalishini ta’kidladi.

“2013 yildan beri birinchi marta men Qozog‘istonga tashrif buyuryapman va bu davrda Qozog‘iston erishgan ulkan yutuqlarni qayd etaman. Men bu taraqqiyotning guvohi bo‘ldim, buni ko‘rib juda xursandman. Biz strategik muloqotimizni ko‘p yillar avval boshlagan edik va bugun nihoyat Strategik sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitimni imzoladik. Bu hamkorligimizning barcha sohalarini qamrab oladigan hujjatdir”, deydi Devid Kemeron.

Uning qayd etishicha, Buyuk Britaniya qozog‘istonlik talabalarning Buyuk Britaniyada o‘qishi uchun Chevening stipendiyasi uchun byudjet va mablag‘ni ikki barobarga oshirishni rejalashtirmoqda.

Shuningdek, Kemeron Qozog‘iston Prezidenti Qosim-Jomart To‘qayev qabulida ham bo‘ldi. To‘qayev Buyuk Britaniya Tashqi ishlar vazirini mamlakatga tashrifi bilan qutlar ekan, uning Qozog‘istonga safari ikki tomonlama munosabatlarni rivojlantirishga qo‘shimcha turtki berish nuqtai nazaridan muhimligini ta’kidladi.

“Muhim strategik hamkorimiz Buyuk Britaniya bilan o‘zaro manfaatli hamkorlik jadal rivojlanib borayotganini mamnuniyat bilan qayd etamiz. Bugun imzolangan Strategik sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi shartnomani alohida ta’kidlamoqchiman. Ishonchim komilki, mazkur keng qamrovli hujjat ko‘p qirrali ikki tomonlama kun tartibimizni kengaytirish uchun sifat jihatidan yangi poydevor qo‘yadi”, deydi Prezident.

Davlat rahbari savdo-iqtisodiy va sarmoyaviy hamkorlikni, jumladan, energetika, yashil iqtisodiyot, moliya va innovatsiyalar sohalarida ko‘paytirish uchun mavjud salohiyatga e’tibor qaratdi.

O‘z navbatida, Devid Kemeron Qosim-Jomart To‘qayevga mehmondo‘stligi uchun minnatdorlik bildirdi va Buyuk Britaniya Bosh vaziri sifatida Qozog‘istonga ilk tashrifini iliqlik bilan esladi.

“Men bu yerga 11 yil oldin strategik muloqotni boshlash uchun kelganman. Bugun Qozog‘iston Tashqi ishlar vaziri bilan birgalikda Strategik sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitimni imzoladik. Biz energetika, ta’lim, biznes, madaniyat sohalarida o‘zaro hamkorlikni kuchaytirish, shuningdek, shaxslararo aloqalarni mustahkamlash niyatidamiz”, degan Buyuk Britaniya TIV rahbari.

Suhbat chog‘ida madaniy-gumanitar aloqalarni chuqurlashtirish, ayniqsa, ta’lim va yoshlarni qo‘llab-quvvatlash masalalariga alohida e’tibor qaratildi. Suhbatdoshlar mintaqaviy va xalqaro kun tartibidagi dolzarb masalalar yuzasidan ham fikr almashdi.

Ma’lumot uchun, hozirda Kemeron savdo, xavfsizlik va atrof-muhit bo‘yicha hamkorlik masalalarini muhokama qilish maqsadida Tojikiston, Qirg‘iziston, O‘zbekiston, Turkmaniston, Qozog‘iston va Mo‘g‘ulistonga safar qilmoqda. "The Independent" nashrining yozishicha, Kemeron Markaziy Osiyo mamlakatlarining qiyinchilik bilan erishilgan mustaqilligini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan chora-tadbirlar yuzasidan ham fikr almashmoqchi. Shuningdek, u Britaniya universitetlarida xorijliklarning ta’lim olishini qo‘llab-quvvatlovchi Chevening stipendiyalari uchun mablag‘ miqdori ikki baravar oshirilishi va kelgusi uch yil davomida mintaqa bo‘ylab rivojlanish xarajatlari uchun 50 million funt sterling ajratilishini ma’lum qilmoqchi.

Eslatib o‘tamiz, 22 aprel kuni Devid Kemeron Tojikistonga borgan va u yerda Prezident Imomali Rahmon qabulida bo‘lgandi. Shundan so‘ng u Bishkekda Qirg‘iziston Prezidenti Sadir Japarov bilan ham uchrashdi. 23 aprel kuni u Toshkent shahrida O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Saidov bilan muzokara o‘tkazdi va tomonlar orasida Keng qamrovli sherikchilik to‘g‘risidagi deklaratsiya hamda Mintaqaviy va xalqaro bog‘liqlik hamda infratuzilma sohalaridagi hamkorlik to‘g‘risidagi anglashuv memorandumi imzolandi. Shu kuni u Oliy Majlis Senati raisi Tanzila Norboyeva bilan ham uchrashdi. Uchrashuvda O‘zbekiston va Buyuk Britaniya siyosiy-diplomatik muloqotini kengaytirish, shuningdek, xalqaro maydonda konstruktiv hamkorlikni davom ettirish, savdo-iqtisodiy va madaniy-gumanitar munosabatlarni mustahkamlash, parlament aloqalarini faollashtirish masalalari muhokama qilingan. Kemeron Prezident Shavkat Mirziyoyev qabulida bo‘lgani yo‘q. Chunki u 22 aprel kunidan qisqa muddatli mehnat ta’tiliga chiqqandi.