Erdo‘g‘an taxti muhofazasini yanada kuchaytirdi

Turkiya Safarbarlik va urush holati to‘g‘risidagi Nizomga o‘zgartirishlar kiritildi. Endilikda u Turkiya Prezidentiga tegishli tahdidlar yuzaga kelgan taqdirda mustaqil ravishda respublikada umumiy yoki qisman safarbarlik e’lon qilish huquqini berdi. Bu haqda hukumatning rasmiy gazetasi “Resmi gazete”da chop etilgan yangi qonun hujjatlarida aytilgan. 

Safarbarlik e’lon qilish vakolati hukumatdan Prezidentga o‘tdi. Davlat rahbari farmoni bilan “qo‘zg‘olon, respublikaning milliy xavfsizligiga, uning hududiy yaxlitligiga jiddiy tahdid soladigan yoki urush sodir bo‘lgan taqdirda” qisman yoki umumiy safarbarlik rejimini joriy etishi mumkin. Gap ichki va tashqi tahdidlar haqida bormoqda. Tegishli hujjat hukumat gazetasida e’lon qilingan kundan boshlab kuchga kirdi. Rasmiy ravishda, nashr etilgandan so‘ng, bu qaror darhol parlament tomonidan tasdiqlanishi kerak. 

1980 yildan beri qabul qilingan bir qancha qoidalarni bekor qilgan yangilangan qonun, shuningdek, safarbarlik to‘g‘risida qaror qabul qilingan taqdirda, qurolli kuchlar, jandarmeriya (politsiya) va qirg‘oq qo‘riqlash xizmatining ilgari bo‘shatilgan barcha a’zolari zaxirada ko‘rib chiqilishi va chaqirilishi mumkinligi ham aytilgan. 

Ba’zi turk ommaviy axborot vositalari ta’kidlaganidek, favqulodda rejimlar davrida armiya safidan bo‘shatilgan, shu jumladan fitna yoki hukumatga qarshi harakatlarda ishtirok etganlikda gumon qilingan harbiy xizmatchilar harbiy xizmatga chaqirilishi mumkin. Bu 2016 yildagi davlat to‘ntarishiga urinishdan keyin xizmatdan haydalgan harbiy xizmatchilarga ham tegishli. 

Fuqarolarni xorijda muddatli harbiy xizmatga chaqirish tartibi ham joriy etilmoqda. Diplomatik vakolatxonalar o‘z vataniga qaytishi kerak bo‘lgan zaxiradagi askarlarning ro‘yxatini e’lon qiladi. Bu rasmiy chaqiruv sifatida qabul qilinadi. 

Prezident safarbarlik tartib-taomili bilan bog‘liq qarorlar va sirkulyarlarga “maxfiy” muhr qo‘yishi mumkin bo‘ladi. Bu tamoyillar, shartlar va protseduralarga tegishli. Maxfiylik to‘g‘risidagi qaror davlat rahbarining ixtiyoriga ko‘ra qabul qilinadi.