Bitta sigareta umrni 20 daqiqaga qisqartiradi – tadqiqot

Inson chekadigan har bir sigareta o‘rtacha umr ko‘rish muddatini taxminan 20 daqiqaga qisqartirishi mumkin. Bu haqda "Addiction" jurnalida chop etilgan tadqiqotda so‘z boradi.

University College London tadqiqotchilari ijtimoiy-iqtisodiy holat va boshqa omillarni hisobga olgan holda har bir sigaretaning o‘rtacha umr ko‘rish davomiyligini erkaklar uchun 17 daqiqa va ayollar uchun 22 daqiqaga baholadi. Buyuk Britaniya Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy yordam departamenti topshirig‘iga binoan o‘tkazilgan tadqiqot British Doctors Study’ning erkaklar o‘limi ma’lumotlari va Million Women Study’ning ayollar haqidagi ma’lumotlarini o‘z ichiga oladi. Ushbu tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, umri davomida chekadigan odamlar hech qachon chekmaganlarga qaraganda o‘rtacha 10 yil umr yo‘qotgan.

"Bu shuni anglatadiki, agar kimdir kuniga 20 dona sigareta cheksa, u har bir sigareta uchun 20 daqiqadan har bir quti uchun deyarli yetti soatlik hayotni yo‘qotadi", deydi Alkogol va tamaki tadqiqot guruhining asosiy tadqiqotchisi va maqolaning yetakchi muallifi doktor Sara Jekson.

AQSH Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish markazlari ma’lumotlariga ko‘ra, Qo‘shma Shtatlarda chekuvchilarning umr ko‘rish davomiyligi chekmaydiganlarga qaraganda kamida 10 yilga qisqaroq.

Chekishni tashlash orqali tiklanishi mumkin bo‘lgan umr ko‘rish miqdori bir necha omillarga bog‘liq bo‘lishi mumkin, masalan, yoshi va odamning qancha vaqt chekkani.

"Yo‘qotilgan hayotni qaytarish nuqtai nazaridan, bu juda murakkab. Ushbu tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, juda yoshligida, ya’ni 20 yoki 30 yoshda chekishni tashlagan odamlarning umr ko‘rish davomiyligi hech qachon chekmagan odamlarga o‘xshash bo‘ladi. Ammo yoshi ulg‘aygan sayin, siz asta-sekin biroz ko‘proq yo‘qotasiz, keyin uni tashlab, qayta tiklay olmaysiz. Ammo tashlaganingizda necha yoshda bo‘lishingizdan qat’i nazar, chekishni davom ettirganingizdan ko‘ra, umringiz uzoqroq bo‘ladi. Shunday qilib, aslida, siz allaqachon yo‘qolgan hayotni qaytarib olmagan bo‘lsangiz ham, umr ko‘rish davomiyligini yanada yo‘qotishning oldini olasiz", deydi Jekson.

Jekson va uning hamkasblari kuniga 10 ta sigareta chekadigan va 1 yanvarda chekishni tashlagan odam 8 yanvargacha butun bir kunini yo‘qotishining oldini olishi mumkinligini yozgan. Ular 20 fevralgacha hayotning to‘liq haftasi va 5 avgustgacha to‘liq oyning yo‘qolishining oldini olishlari mumkin. Yil oxiriga kelib, ular 50 kunlik umr ko‘rishni yo‘qotishdan qochishlari mumkin.

"Chekishni to‘xtatish, shubhasiz, sog‘ligingiz uchun qila oladigan eng yaxshi narsadir. Va chekishni qanchalik tez to‘xtatsangiz, shunchalik uzoq umr ko‘rasiz", dedi Jekson.

O‘tgan yili "Nature" jurnalida chop etilgan alohida tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, chekish insonning immunitet tizimiga qisqa muddatli va uzoq muddatli ta’sir ko‘rsatishi mumkin, bu esa ularni infeksiyalar yoki saraton kasalliklarini rivojlanish xavfiga qarshi himoyasiz qoldiradi. Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, odam qancha ko‘p cheksa, uning immuniteti shunchalik o‘zgaradi.

Paster institutining Translatsion immunologiya bo‘limiga rahbarlik qiluvchi tadqiqot hammuallifi doktor Darrag Daffining so‘zlariga ko‘ra, tadqiqotda chekuvchilar chekishni tashlaganlarida, ularning immuniteti bir darajada yaxshilangan, biroq u yillar davomida to‘liq tiklanmagan.