Armaniston o‘z oyog‘i bilan ketgan askarlarining o‘ligini ololmayotganidan noliyapti

Ozarbayjon Qurolli kuchlari Armanistonning Gegarkunik viloyati chegara hududidan halok bo‘lgan arman askarlarining jasadlarini olib chiqishga ruxsat bermayapti. Bu haqda bugun, 29 sentyabr kuni bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida Armaniston Qurolli kuchlari Bosh shtabi boshlig‘i o‘rinbosari Arakel Martikyan ma’lum qildi. 

“Ozarbayjon Qurolli kuchlari haligacha halok bo‘lgan arman harbiylarining jasadlarini Verin Chorja (Gegarkunik viloyati) aholi punkti yaqinidagi pozitsiyalardan olib chiqishga ruxsat bermayapti. Harbiy xizmatchilar jasadlarni olishga harakat qilganda, dushman o‘t ochmoqda”, deydi u. 

Martikyanning so‘zlariga ko‘ra, gumanitar sulhning o‘rnatilishi o‘lganlarning jasadlarini ozod qilishni ham nazarda tutadi, biroq Ozarbayjon Qurolli kuchlari bu bandni bajarishdan bosh tortmoqda. 

Rasmiy Baku ma’lumotlariga ko‘ra, Ozarbayjon tomoni nazorati ostidagi hududlarda arman harbiylarining jasadlarini qidirish davom etmoqda. Harbiy prokuratura vakillari ishtirokida ular o‘rganilib, boshqa choralar ko‘rilmoqda. 20 sentyabr kuni 95 kishining jasadi arman tomoniga topshirildi. 

Shuningdek, 23 sentyabr kuni Ozarbayjon 12-14 sentyabr kunlari Ozarbayjon-Armaniston chegarasida yuz bergan to‘qnashuvlar chog‘ida halok bo‘lgan yana 6 nafar arman harbiylarining jasadlarini Armanistonga topshirdi.

Joriy yilning 13 sentyabriga o‘tar kechasi Armaniston Mudofaa vazirligi Ozarbayjon Qurolli kuchlari mamlakatning aholi punktlarini o‘qqa tutganini ma’lum qildi. Bakuning qayd etishicha, bu Yerevanning provokatsiyalariga javobdir. Keyinroq Ozarbayjon o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha kelishuvlarga erishgani haqida xabar berdi.

To‘qnashuvlarda Ozarbayjon tomonidan 77 nafar, Armanistondan 105 nafar harbiy halok bo‘lgani aytildi.

Qorabog‘ urushi

1990-yillar boshida mintaqa qurolli mojaro bilan qamrab olingandi: Armaniston Ozarbayjonga qarshi agressiv harbiy harakatlarini boshladi, bu bilan Ozarbayjon hududlarini bosib olishga oid azaliy rejalarini amalga oshirishga kirishdi.  Mazkur rejaning markaziy qismi Qorabog‘ni Ozarbayjondan bir tomonlama ajratib olish va uni Armaniston tarkibiga qo‘shib olish bo‘lgan. Natijada Armaniston mazkur mintaqani, jumladan, Xo‘jali va Ozarbayjonning boshqa yettita tumanini ishg‘ol etdi. Ushbu agressiyaning oqibati sifatida urush 30 ming insonning boshiga yetdi. Bir millionga yaqin ozarbayjonliklar qochoqqa va majburiy ko‘chmanchiga aylandi, minglab odamlar dom-daraksiz yo‘qoldi.

Ozarbayjon va Armaniston 2020 yil aynan Qorabog‘ hududi masalasida o‘zaro hisob-kitob qilib oldi. Ikkinchi Qorabog‘ urushi yoki “Vatan muhorabasi” nomi bilan tarixga kirgan harbiy to‘qnashuvlar 2020 yilning 27 sentyabr kuni boshlanib, 44 kun davom etdi. 2020 yilning 9 noyabridan 10 noyabrga o‘tar kechasi “Tog‘li Qorabog‘da o‘t ochishni to‘xtatish haqida”gi bayonot imzolandi. Urush yakunlariga ko‘ra, Turkiya qo‘llovidagi Ozarbayjon g‘alaba qildi. Rossiyaning yordamiga umid qilgan Armaniston esa mag‘lubiyatga yuz tutdi. 

Harbiy salohiyati bo‘yicha dunyoda 11-o‘rinda turuvchi Turkiya Qorabog‘ urushida faol tarzda Ozarbayjonni ham ruhiy, ham siyosiy, ham harbiy jihatdan qo‘lladi. Aslida, Turkiya Birinchi Qorabog‘ urushidan beri Ozarbayjonni qo‘llab keladi. 2010 yilda ikki davlat harbiy hamkorlik borasida strategik sheriklikka erishgach, ushbu qo‘llov amaliy ko‘rinish kasb eta boshladi. Shundan so‘ng, Turkiya Ozarbayjon Qurolli Kuchlari uchun zobitlar tayyorlab, ushbu davlatga qurol eksport qilish bo‘yicha Rossiya va Isroildan so‘ng uchinchi o‘ringa chiqdi. Ayniqsa, o‘tgan 2020 yilda qurol eksporti 6 barobarga ortib ketdi. Tog‘li Qorabog‘dagi to‘qnashuvlar oldidan esa bu ikki davlat o‘zaro harbiy dala o‘quv mashg‘ulotlarini o‘tkazdi. Mashg‘ulotlar yakunida Turkiya Ozarbayjonda 2 ta F-16 qiruvchi samolyotini ham qoldirgani aytiladi. Turkiyada ishlab chiqarilgan “Bayraktar” uchuvchisiz harbiy apparatlarining ham Ozarbayjon g‘alabasini ta’minlashdagi o‘rni yuqori bo‘ldi.

44 kunlik urush yakunlariga ko‘ra, Ozarbayjon armiyasi mamlakatning 5 shahri, 4 ta posyolka va 286 ta qishlog‘ini arman bosqinchilaridan ozod qildi. Ozarbayjon Qurolli Kuchlarining 2, 9 mingdan ortiq harbiy xizmatchisi o‘z ona yurtlarini ozod qilish uchun kurashda halok bo‘ldi.