ЕИ Киевга 40 млрд еврогача кредит бериши мумкин – FT

Европа Иттифоқи 2024 йилнинг охиригача Украинага АҚШ иштирокидан қатъи назар, 40 миллиард еврогача янги кредитлар беришга тайёрланмоқда. Бу ҳақда кеча, 16 сентябрь куни “The Financial Times” газетаси хабар берди.

Нашр манбаларига кўра, якуний миқдор 20 дан 40 миллиард еврогача бўлиши мумкин ва уни Еврокомиссия аъзо давлатлар билан маслаҳатлашувлардан сўнг аниқлайди. Ушбу режа бўйича қарор қабул қилиш учун Европа Иттифоқи давлатларининг кўпчилигининг қўллаб-қувватлаши етарли бўлади. Бу Москвага ҳамдард бўлган Венгриянинг лойиҳага вето қўйиши мумкин бўлган таҳдидни йўқ қилади. Бундай ҳолда G7 давлатлари томонидан жорий йилнинг июнь ойида таклиф қилинган иккита режа бор.

А Режа

А режасида Киевга 50 миллиард доллар (45 миллиард евро) миқдорида кредит берилиши кўзда тутилган эди, бу қарз Россиянинг музлатилган давлат активларидан келадиган 260 миллиард евро миқдоридаги келгуси даромадлар ҳисобига тўланади. Уларнинг аксарияти қимматли қоғозлар бўйича битимлар бўйича ҳисоб-китобларга ихтисослашган Бельгиянинг Euroclear молиявий хизматлари компаниясига тегишли.

Қўшма Штатлар кредитга хизмат кўрсатишдан барқарор даромад оқимини таъминлаш учун Россия активларини узоқ муддатга музлатиб қўйишни таъминлайдиган кафолатлар талаб қилди, уларнинг аксарияти Европада жойлашган. Европа Комиссияси фақат 36 ой ёки беш йилга узайтиришни таклиф қилди. Бироқ, Будапешт бу босқичда бундай кенгайтмани блокламоқда. Венгрияда улар қарорни 5 ноябрь куни бўлиб ўтадиган АҚШ президентлик сайловларигача қолдирмоқчи. Шу билан боғлиқ ҳолда, муқобил режага эҳтиёж бор.

Б Режа

Б режасининг бир қисми сифатида Брюссель Европа ҳамжамияти томонидан қарз олиш ҳажмини ошириш ва ЕИ умумий бюджетидан маблағ жалб этишни кўриб чиқмоқда.

“Шу билан бирга, Брюссел расмийлари ҳанузгача Вашингтон узоқроқ келажакда бўлса ҳам, охир-оқибат харажатларни қоплайди ва шу билан ЕИ хавфини камайтиради”, деб ёзган FT.

Июнь ойида бўлиб ўтган “Катта еттилик” саммити чоғида Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен ташкилотга аъзо барча давлатлар Ғарбдан гаров сифатида музлатилган мамлакатлардан тушган даромадлардан (улар орасида Россия активлари ҳам бор) фойдаланиб, йил охиригача Украинага умумий қиймати 50 миллиард доллар миқдорида кредит беришга тайёрлигини тасдиқлади.

Бу маблағнинг ярми Киевга Европа Иттифоқи давлатлари томонидан, қолган ярми эса G7'нинг бошқа аъзолари томонидан тўланиши кутилган эди. Киев эса кредитни Россия Федерацияси Марказий банкининг музлатилган активларидан унга ўтказилган фоизлар ҳисобидан тўлаши керак эди.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Европа Иттифоқи мамлакатлари ташқи ишлар вазирлари Россиянинг Ғарбда музлатилган активларидан тушган маблағ ҳисобидан Украинага 1,4 миллиард евро миқдорида ҳарбий ёрдам ажратишга қарор қилганди.