“Тинчлик режаси”: Трамп ҳалигача жим, Украина эса муҳокама қилмоқда

АҚШ президентлик сайловларида ғалаба қозонган Дональд Трамп Украинадаги урушни қандай тўхтатишга умид қилаётгани ҳақида ҳали расман бирорта ҳам режа тақдим этмаган. Шу билан бирга, ОАВ ёзишича, унинг жамоасида ушбу мавзу бўйича муҳокамалар давом этмоқда.

“The Wall Street Journal” (WSJ) яқинда Трампга яқин бўлган учта манбага таяниб хабар қилишича, режалардан бири, масалан, Киев НАТОга камида 20 йил қўшилмасликка ваъда беради, Вашингтон эса Россиянинг кейинги ҳужумларини олдини олиш учун Украинани қурол-яроғ билан таъминлашда давом этади. 

WSJ маълумотларига кўра, барча таклифлар урушни “музлатиш”ни ўз ичига олади, бу эса Россиянинг Украина ҳудудининг тахминан 20 фоизини босиб олишига олиб келиши мумкин.

“Telegraph” ўз манбаларига таяниб, урушни музлатиш режаси доирасида Трамп Европа қўшинларини Украина ва Россия Федерацияси армиялари ўртасидаги 1300 километрлик буфер зонада хавфсизликни таъминлашга чақириши мумкинлигини ёзди.

Огризко: Трампга ҳамма нарсани “қўлда калькулятор билан” тушунтириш керак

Украина собиқ ташқи ишлар вазири Владимир Огризко украиналикларга мос келмайдиган таклифларни қабул қилмасликка чақирмоқда.

“Ғарбдаги баъзилар учун Украинани қурбон қилиш орқали муаммолардан халос бўлиш энг яхши йўлдир. Бу бемаънилик йўқолмади ва давом этади. Трамп атрофидаги бу бемаънилар уни бу вариантга ундайди, чунки бу энг осон. Ва биз бу мафкурани бошқа томонга буриб, Трампга айтишимиз керак: “Мана, биз сизга фойдали бўлган нарсаларни таклиф қилмоқдамиз, сиз Украинани мустаҳкамлаш орқали ўнлаб ва юзлаб миллиард доллар ишлаб оласиз”,  деди Огризко "Radio NV"га берган интервьюсида.

Собиқ ташқи ишлар вазирининг сўзларига кўра, Украина ташаббусни ўз қўлига олиши ва Трампга инаугурациясидан олдин аниқ ва тиниқ қилиб, “қўлида калькулятор билан” гап нима ҳақида кетаётганини тушунтириши керак.

“Хусусан, Украинага ёрдамнинг кўпайиши АҚШда мудофаа буюртмалари учун қоладиган маблағларнинг кўпайишини англатади”, дейди Огризко.

Трампнинг бемаънилиги ўз самарасини берадими?

Баъзилар Трампнинг “Украинадаги урушда мағлуб бўла олмайман” деган бемаънилигига таянмоқда, чунки Путиннинг ғалабаси АҚШ қудратига жиддий зарба бўлади. Киев Миллий Университетидан сиёсатшунос Игорь Рейтерович Трамп урушни тугатиш ва адолатли шартлар асосида ёрдам беришга ҳаракат қилишини кутмоқда, гарчи бу шартлар баъзи муросаларни ўз ичига олса ҳам.

“Унинг сайловчиларининг учдан икки қисми Украинани Россия билан урушда қўллаб-қувватлайди. Ва агар Трамп Россияга ён берса, бу жуда салбий қабул қилинади, шу жумладан унинг партиядошлари орасида ҳам. Чунки Трамп “Буюк Америка” ҳақида гапиради ва бу унинг геосиёсий таъсирини ва ҳозирги геосиёсий мослашувдаги ролини тиклашни англатади”, деди Рейтерович “Deutsche Welle” нашрига берган интервьюсида.

Унинг фикрича, Дональд Трамп бемаъниликни яхши кўради ва бу Украина фойдасига ўйнаши мумкин. Шу билан бирга, Рейтерович Трамп жамоаси атайлаб урушга оид қарама-қарши баёнотлар беришини ва Европа, Россия ва Украинанинг ўзини Россия бошлаган урушни тугатиш бўйича турли таклифларига муносабатини синаб кўриш учун турли сценарийларни ташлашини истисно қилмайди. 

“Бизни кўп қиррали келажак кутмоқда. Ушбу сценарий ҳар қандай вақтда ўзгариши мумкин. Уларнинг ягона умумий жиҳати шундаки, Трамп албатта урушни тугатишни хоҳлайди. Аммо тугатиш шартлари мунозарали масала. Бу муроса бўлиши керак деган тушунча бор, аммо бу муросанинг чегараси ҳали номаълум”, дейди Рейтерович.

Украинада музокаралар ғоясини қўллаб-қувватлаш кучаймоқда

Айни пайтда фронтларда вазиятнинг ёмонлашиши, тинч шаҳарларнинг доимий ўққа тутилиши туфайли ресурслар ва кучларнинг камайиши сабабли украиналикларнинг муҳим қисми аста-секин Россия билан музокаралар ҳақида ўз фикрини ўзгартирмоқда. Разумков марказининг яқинда ўтказган социологик сўрови ҳам шуни кўрсатди. Агар ўтган йилнинг кузида Россия билан музокаралар ғоясини респондентларнинг 21 фоизи қўллаб-қувватлаган бўлса, бу йил улар аллақачон 35 фоизни ташкил этади.