O‘zTest elektromobillar tekshiruvi bo‘yicha video e’lon qilgan blogerni jazolattirmoqchi (video)

Ijtimoiy tarmoqlarda Piskent poligonida elektromobillarning tekshiruvi bilan bog‘liq videolavha va xabarlar tarqalmoqda.  Ushbu videolavhalarda “ichkarida” elektromobillarning hech nimasi tekshirilmasligi va vaqt o‘tkazib chiqarib yuborilishi aytilgan. Mazkur xabar va videolar yuzasidan O‘zbekiston texnik jihatdan tartibga solish agentligi va “O‘zbekiston ilmiy-sinov va sifat nazorati markazi” davlat muassasasi (O‘zTest) munosabat bildirdi.

Ma’lum qilinishicha, ijtimoiy tarmoqlarga sizdirilgan videoda 2024 yilning noyabr oyidagi holat aks etgan bo‘lib, u hozirgi tekshiruvlar bilan mutlaqo bog‘liq emas. Tekshiruvlar o‘tkazilmayotgani haqidagi xabarlar asossiz va haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi.

“O‘zbekiston ilmiy-sinov va sifat nazorati markazi” davlat muassasasi jamoatchilik fikrini chalg‘itadigan mazkur lavhani noto‘g‘ri talqin qilgan holda keng ommaga tarqatgan bloger faoliyatiga huquqiy baho berish uchun tegishli organlarga murojaat qilishimizni ma’lum qiladi”, deyiladi munosabatda.

Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 25 apreldagi 237-son qarori bilan tasdiqlangan “Muomalaga chiqarilayotgan g‘ildirakli transport vositalarining xavfsizligi to‘g‘risida”gi umumiy texnik reglamentga asosan M1 toifadagi avtotransport vositalari elektromagnit mosligi bo‘yicha muvofiqlikni baholash BMT qoidalarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

“Ushbu bandda yurtimizga kirib kelayotgan M1 toifadagi har bir dona yoki bir to‘pdagi transport vositalarini sertifikatlashtirishda ular elektromagnit mosligi bo‘yicha sinovlardan o‘tkazilishi belgilangan. Reglamentning 5-bandiga asosan muomalaga chiqarilayotgan transport vositalarining muvofiqligini tasdiqlovchi hujjatlar transport vositasi turini ma’qullash hujjati (seriyali ishlab chiqarish uchun) va muvofiqlik sertifikati (yagona avtotransport vositasi uchun) hisoblanadi. Mazkur talab Yevropa Ittifoqi hamda Yevrosiyo Iqtisodiy Ittifoqida avtotransport vositalari turini ma’qullash uchun qo‘shimcha talablardan biri qilib belgilangan”, deyiladi munosabatda.

Qayd etilishicha, hozirda M1 toifadagi avtotransport vositalari uchun davlat reyestrida amalda bo‘lgan 81 ta turini ma’qullash hujjati mavjud bo‘lib, shundan 10 tasi mahalliy ishlab chiqaruvchilar, 71 tasi import qiluvchilar hisobiga to‘g‘ri kelmoqda. Ushbu turini ma’qullash hujjatlari Xitoyning 44 ta, Koreyaning 18 ta, Germaniyaning 3 ta, Yaponiyaning 3 ta, Rossiyaning 2 ta, AQSHning 1 ta hamda O‘zbekistonning 17 ta turdagi M1 toifadagi transport vositalariga taalluqli.

Import uchun ro‘yxatga olingan 71 ta turini ma’qullash hujjatlari Xitoyning Chevrolet, BYD, Volkswagen, Changan, Chery, Haval, Jetour, JAC, Jett, MG, Soueseat, Zeekr, Seres, Vohay, Koreyaning Kia va Hyundai Germaniyaning Porsche, Yaponiyaning Toyota hamda ASHQning Chevrolet brendlariga taalluqli.

Shuningdek, respublikada avtotransport vositalarining chakana sotish Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 13 fevraldagi 75-son qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasida chakana savdo qoidalari” bilan tartibga solingan.

Mazkur qoidalarda sotuvchi avtotransport vositalari uzoq muddat davomida foydalanishga mo‘ljallangani bois, ularning kafolat muddati doirasida bepul servis ko‘rsatish‚ zarur bo‘lgan ehtiyot qismlar bilan ta’minlash talab etilishi belgilangan.

Reglamentda avtotransport vositalari uchun belgilangan xavfsizlik talablaridan tashqari turini ma’qullash hujjatini olish uchun arizani ishlab chiqaruvchi yoki uning rasmiy vakili berishi shartligi belgilangan.

Qayd etilishicha, Texnik jihatdan tartibga solish agentligi rahbariyati Hongqi, Dongfeng, Lixiang va boshqa ko‘plab ishlab chiqaruvchilar bilan uchrashuvlar o‘tkazib, ularga O‘zbekiston qonunchiligida belgilangan tartibda rasman ishlash hamda rasmiy dilerlar ochish bo‘yicha takliflar bergan. Shuningdek, avtotransport vositalarini rasmiy vakilsiz keltirgan fuqarolar avtotransport vositasiga kafolatga ega bo‘lmaydi hamda ular o‘zlari va yaqinlarining hayotini xavfga qo‘yishi mumkin.

“Hurmatli fuqarolar, kafolatlangan, xavfsiz va barcha sinovdan o‘tgan avtomobillarni rasmiy dilerdan xarid qilish tavsiya etiladi”, deyiladi munosabatda.

Bildirilishicha, norasmiy dilerlar, importyorlar hamda ularning deklarantlari tomonidan odatda elektron kalit taqdim etilishi so‘raladi va xaridorning nomiga aylanma yo‘l bilan, shu jumladan avval foydalanishda bo‘lgan avtomobillar rasmiylashtiriladi.

“Bundan ogoh bo‘ling, aldanib qolmang. O‘zbekiston Respublikasining “Iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonuni bilan belgilangan huquqlaringiz poymol bo‘lishiga yo‘l qo‘ymang!” deya ogohlantiradi agentlik.

Eslatib o‘tamiz, avvalroq Leapmotor kompaniyasining C16 modelli avtomobillari Texnik jihatdan tartibga solish sohasida nazorat inspeksiyasi tekshiruvidan o‘tgani va avtomobillardagi elektromagnit shovqinlar BMT me’yorlaridan 16 barobar yuqori ekani, buning ortidan esa mazkur avtomobillarning O‘zbekistonga importi taqiqlab qo‘yilgani xabar qilingan edi.

Keyinroq esa elektromobillar savdosi bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlar ijtimoiy tarmoqlar orqali Prezidentga murojaat yo‘lladi. Erkin bozor tarafdori ekanini aytgan tadbirkorlar davlat rahbaridan cheklovlarni olib tashlash va ochiq bozorni qo‘llab-quvvatlashni so‘ragan. Mazkur holat ortidan Biznes-ombudsman munosabat bildirib, tadbirkorlarning murojaati qonun hujjatlari talablariga muvofiqligi yuzasidan Biznes-ombudsman devoni tomonidan o‘rganilayotganini ma’lum qildi. Texnik jihatdan tartibga solish sohasida nazorat inspeksiyasi esa Xitoyning Leapmotor avtomobillari O‘zbekistonda ushbu kompaniya mutaxassislari ishtirokida qayta sinovdan o‘tkazilishini ma’lum qildi.