Хитой Трампга қарши ЕИ билан бирлашмоқчи

Хитой Европа Иттифоқига кўп қутбли дунёда муҳим сиёсий ва иқтисодий куч сифатида қарайди ва мамлакатлар орасида ҳамкорликка умид қилади. Бу ҳақда бугун, 11 апрель куни Хитой Раиси Си Цзиньпин Пекинда Испания Бош вазири Педро Санчес билан учрашувда маълум қилди.

“Хитой ва ЕИ ўзларининг халқаро мажбуриятларини бажариши, иқтисодий глобаллашув тенденциясини биргаликда ҳимоя қилиши ва халқаро савдо муҳитини ҳимоя қилиши керак”, деган Хитой етакчиси.

Унинг сўзларига кўра, Европа Иттифоқи ва Хитой Трамп маъмуриятининг тарифларига қарши биргаликда ҳаракат қилиши керак.

“Бир томонлама қўрқитишга нафақат ўз қонуний ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш, балки халқаро адолат ва холисликни, шунингдек, халқаро қоидалар ва тартибни ҳимоя қилиш учун биргаликда қарши туриш керак”, дея билдирган Си Цзиньпин.

Шунингдек, у Хитой Европа Иттифоқининг бирлиги, ривожланиши ва ўсишини очиқ қўллаб-қувватлашини таъкидлаган.

“Пекин ҳар икки томон ва халқаро ҳамжамиятга катта фойда келтириш учун Хитой ва Европа Иттифоқи ўртасидаги муносабатларни ривожлантиришга тайёр”, дея қўшимча қилган у.

Цзиньпиннинг фикрича, бу узоқ муддатли истиқболда ҳар икки томоннинг манфаатларига, айниқса, суверенитет ва ҳудудий яхлитликни ҳимоя қилиш масалаларига ижобий таъсир кўрсатади.

Маълумот учун, 2024 йилда Хитойнинг Европа Иттифоқи билан савдо айланмаси 785,82 миллиард долларни ташкил этди. Бу кўрсаткич ўтган йили 3,7 фоизга ўсиб, 688,28 миллиард долларга етган. Бу Хитойнинг АҚШ билан товар айланмасидан ошиб кетганини англатади.

Эслатиб ўтамиз, март ойи бошида Дональд Трамп Хитой импортига бож тўловларини 10 фоиздан 20 фоизга оширди, чунки “Хитой ноқонуний наркотик инқирозини юмшатиш бўйича тегишли чораларни кўра олмади”. Ўтган ҳафта охирида Трамп 180 дан ортиқ мамлакат ва ҳудудларга, жумладан, Хитойга янги импорт тарифларини эълон қилди. 

Пекин Америка товарларига ҳам худди шундай божлар жорий этиши ҳақида огоҳлантирган. Бунга жавобан Трамп 7 апрель куни, агар Пекин жавоб чораларини бекор қилмаса, Хитойга 9 апрелдан бошлаб қўшимча 50% импорт божлари жорий этилишини айтди. Аммо шундан сўнг, АҚШ Хитойдан олиб кириладиган маҳсулотларга 104 фоизлик импорт божи жорий этишга қарор қилди. Хитой ҳам жим тургани йўқ. Қўшма Штатлар билан савдо можаросида Хитой ҳукумати Америка импортига илгари киритилган 34 фоизлик божлардан ташқари, 50 фоизлик янги жавоб тарифларини эълон қилди ва умумий миқдорни 84 фоизга етказди. Қасдма-қасдига қилгани каби АҚШ ҳам Хитойга нисбатан бож ставкасини дастлаб 125, кейин 145 фоизгача кўтарди. Хитой эса АҚШ маҳсулотларига бож ставкаларини 84 фоиздан 125 фоизгача оширди.

Қолаверса, Трамп маъмурияти билан савдо можароси чоғида Европа Иттифоқи давлатлари Америка импортига биринчи жавоб божлари тўғрисида келишиб олганди ва биринчи жавоб божлари 15 апрелдан кучга кириши кутилаётгани хабар қилинганди. Кейинроқ АҚШ Президенти Дональд Трамп 90 кун давомида савдо бўйича ҳамкорларга нисбатан кенг кўламли божларни жорий этишни тўхтатиб туришини маълум қилди. Трампнинг ушбу чорасидан сўнг, Европа Иттифоқи ҳам АҚШга нисбатан киритилган қарши чораларни 90 кунга кечиктирди.