Қозоғистон Ўзбекистонга 10 млрд кубометргача рус газини етказиб бериши мумкин

Қозоғистон ҳукумати Россия газини Ўзбекистонга 1,5 миллиарддан 10 миллиард куб метргача транзит қилиш масаласини муҳокама қилмоқда. Бу ҳақда Қозоғистон Энергетика вазири Алмасадам Саткалиев маълум қилди.

“Ҳозир биз 1,5 миллиард кубометрдан 10 миллиард куб метргача газ транзитини муҳокама қилмоқдамиз. Ўзбекистонга россиялик ҳамкасбларнинг зарур ҳажмда газ экспорт қилишга тайёрлигига қараб таъминот ҳажми янада ошиши мумкин”, дейди Саткалиев.

Унинг фикрича, Россиядан Ўзбекистонга газ транзити Қозоғистон учун иқтисодий жиҳатдан фойдали бўлади.

“Қозоғистон учун бу транзит қўшимча даромад олиш билан боғлиқ. Газ қувурлари тизимини модернизация қилиш имкониятига эга бўламиз. Сиз биласизки, газни ички бозорга етказиб бериш “Қозоқгаз” учун фойдасиз, шунинг учун ҳам, умуман олганда, транзитдан олинадиган қўшимча даромад “Қозоқгаз”га юкни камайтиради ва таъмирлаш дастури, инвестиция дастурини амалга ошириш учун нисбатан барқарор даромад билан таъминлайди”, дея тушунтирган у.

Эслатиб ўтамиз, ўтган йили Россия Президенти Владимир Путин “Уч томонлама газ иттифоқи”ни яратиш таклифи билан чиққанди. Бу иттифоққа Ўзбекистон, Россия ва Қозоғистон давлатларининг кириши кўзда тутилган. Аввалроқ Қозоғистон Россиядан “уч томонлама газ иттифоқи”ни ташкил этиш бўйича расмий таклиф олмаганини билдирди.

Кремль ушбу лойиҳанинг моҳиятини қуйидагича изоҳлаган: биринчи босқичда мувофиқлаштириш механизмини яратиш, келажакда ҳам ички, ҳам ташқи бозорлар учун газ етказиб бериш ва ташиш инфратузилмасини ривожлантириш режалаштирилган.

Россия Энергетика вазири Николай Шулгинов июнь ойида “Газпром” томонидан Қозоғистон ва Ўзбекистон ҳамкорлари билан йил бошида имзоланган йўл хариталари асосида иттифоқ тузиш бўйича муҳокамалар давом этаётганини айтган.

11 август куни Россия Ташқи ишлар вазирлигининг Иқтисодий ҳамкорлик департаменти директори Дмитрий Биричевский “газ соҳасида уч томонлама ҳамкорликни кенгайтиришга” бошқа давлатлар томонидан қизиқиш билдирилаётганини айтган.

Бироқ бу баёнот Туркманистонда хавотир уйғотди. “Туркмангаз” давлат концерни раиси ўринбосари Мирад Арчаевнинг айтишича, бундай лойиҳалар Пекинга газ етказиб бериш бўйича республика манфаатларига дахл қилади. Айни пайтда туркман гази қувур орқали Марказий Осиё республикаси газининг асосий истеъмолчиси бўлган Хитойга етказилади.

Олдинроқ Хитойга йирик ҳажмдаги газ етказиб берувчи Туркманистон Россияни Туркманистон-Хитой газ қувурига улашдан бош тортганди.