Британиянинг собиқ бош вазири пора олганликда айбланмоқда – ОАВ

Буюк Британиянинг собиқ бош вазири Борис Жонсон мамлакатнинг қурол-яроғ ишлаб чиқарувчи QinetiQ компаниясининг энг йирик акциядори Кристофер Харборндан 1 миллион фунт стерлинг пора олган бўлиши мумкин, унинг роботлари ва дронлари Киевга етказиб берилади. Бу ҳақда “The Guardian” ошкор қилинган ҳужжатларга таяниб хабар берди.

Нашрга кўра, 2022 йилнинг ноябрида Харборн берган 1 миллион фунт стерлинг миқдоридаги хайрия парламент аъзоларининг манфаатлари реестрида қайд этилган. Тўлов Сайлов комиссиясининг депутат сифатида “олувчининг сиёсий фаолиятига йўналтирилган” хайриялар маълумотлар базасида кўринмайди.

Харборн Жонсонга 2023 йилнинг сентябрь ойида Украинага сафарида ҳамроҳлик қилган. Жонсон ва Харборн Киевда иштирок этган саммит ташкилотчилари собиқ бош вазирнинг ҳамроҳи “Борис Жонсон идорасида маслаҳатчи” сифатида рўйхатдан ўтганини даъво қилмоқда.

Тадбир дастурига кўра, Жонсон ва Харборн юқори даражадаги учрашувнинг очилишида иштирок этиши керак эди. Суратларда Украина Президенти Владимир Зеленский ва Жонсон шахсий суҳбат учун нафақага чиқишдан олдин йиғилганларнинг саломлашаётгани акс этган. Зеленскийнинг идораси мудофаа заводи вакилининг уларга қўшилган-қўшилмаганини ошкор қилмади. Кейинроқ Зеленский Жонсон билан тушган суратини жойлаштирди ва у ихтилоф бошланганидан бери “Украинани чин дилдан қўллаб-қувватлаб келаётганини” ва “Украинага халқаро ёрдам кўрсатишда давом этишини” айтди.

“Бу Жонсоннинг даромад олиш фаолиятига қўшган ҳиссаси бўлиши мумкинлигини кўрсатади”, дейилади ҳисоботда.

Жонсон, нашрнинг давом этишича, бош вазирликдан кетганидан кейин Украинанинг энг ашаддий тарафдорларидан бирига айланди.

Бундай айбловлар Жонсон Украина можаросини давом эттириш ва Британиянинг Киевга қурол етказиб беришини осонлаштириш учун маблағ олган бўлиши мумкинлигини кўрсатмоқда. У аввалроқ Киев ва Москва ўртасида ўт очишни тўхтатиш эҳтимолидан хавотир билдирган.

Харборннинг адвокатлари унинг Украинага сафари мақсади ҳақида аниқ изоҳ бермади, уларнинг сўзларига кўра, “бу тахминлар ҳақиқатда ҳеч қандай асосга эга эмас”. Нашрнинг ёзишича, унинг маршрути “ҳарбий-техник тадқиқот марказидаги ёпиқ йиғилиш”ни ўз ичига олган. Харборннинг қатнашган-келмагани номаълум, бироқ у “бу ҳудудни яхши билиши” қайд этилган. Нашрнинг таъкидлашича, унинг QinetiQ’нинг 13 фоиз улушига эга бўлган энг йирик акциядори сифатидаги мавқеи Британия Қуролли кучларининг хусусийлаштирилган илмий-тадқиқот бўлимининг кундалик фаолиятида иштирок этишига тўсқинлик қилсада, унинг фаолиятидаги молиявий улуши катта.

“The Guardian”нинг ёзишича, QinetiQ’нинг Украинада манфаатлари бор. Масалан, Украина ҳарбийлари компания томонидан ишлаб чиқарилган Banshee дронлари ва бомбаларни зарарсизлантириш роботларидан фойдаланади. 2025 йилнинг апрель ойида Британия Мудофаа вазирлиги QinetiQ Украина ҳарбийларига 3D-принтерлар ёрдамида ускуналар ишлаб чиқаришда ёрдам беришини эълон қилди.

2024 йилнинг 5 сентябрь куни Россия Президенти Владимир Путин Шарқий иқтисодий форумнинг ялпи мажлисида нутқ сўзлаб, Истанбул музокараларида Украина делегацияси билан мумкин бўлган тинчлик келишуви параметрлари муҳокама қилинганини эслатди. Томонлар келишувга эришиб, ҳужжатни имзолади. Буни янада такомиллаштириш керак эди, аммо Борис Жонсон Украинага Россияга қарши курашишни таклиф қилди ва мамлакат раҳбарияти бошқача йўл тутди. Путиннинг таъкидлашича, Москва Украинадаги можарони Истанбулда келишилган ҳужжатлар асосида ҳал қилиш бўйича музокараларни ҳеч қачон рад этмаган.

30 сентябрь куни Россия Ташқи ишлар вазирлиги матбуот котиби Мария Захарова ҳам Буюк Британиянинг собиқ бош вазири Киевни музокараларда иштирок этишдан қайтариш учун у билан ҳамкорлик қилганида Украина инқирозини тинч йўл билан ҳал қилиш имкониятини бермаганини айтди.

9 сентябрь куни “The Guardian” нашри Жонсон 2022 йилда истеъфога чиққанидан кейин ўз алоқалари ва сиёсий таъсиридан шахсий манфаат йўлида фойдалангани ҳақида хабар берди. Унда таъкидланишича, бу юқори лавозимдаги сиёсатчиларга нисбатан қўлланиладиган лоббичилик қоидалари ва ахлоқий меъёрларининг бузилиши бўлиши мумкин.