Prezident 2019-2021 yillarda farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirishga oid farmonni imzoladi

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev kecha, 10 aprel kuni “2019-2021 yillarda Respublikaning farmatsevtika tarmog‘ini yanada jadal rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonni imzoladi. Farmonning to‘liq matni bilan quyida tanishishingiz mumkin.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmoni

Keyingi yillarda respublikada aholini dori vositalari, tibbiyot buyumlari va tibbiy texnika (keyingi o‘rinlarda – farmatsevtika mahsulotlari) bilan ta’minlash tizimini takomillashtirish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar amalga oshirildi, mahalliy farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratildi.

Shu bilan birga, ishlab chiqarish quvvatlari yetarli darajada emasligi hamda mahalliy farmatsevtika mahsulotlarining tor assortimenti ichki bozor ehtiyojlarini qondirmayapti va importga haddan tashqari bog‘lanib qolishga sabab bo‘lmoqda.

Mahalliy korxonalarda xalqaro standartlarni tatbiq etish bo‘yicha ishlarning sust tashkillashtirilishi tashqi bozorlarda raqobatbardosh farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqarish imkoniyatlarini va tarmoqning eksport salohiyatini cheklamoqda.

Farmatsevtika tarmog‘ini jadal rivojlantirish, xorijiy investitsiyalarni hamda yetakchi xorijiy kompaniyalarni investitsiya loyihalarini amalga oshirishga jalb qilish, innovatsion farmatsevtika mahsulotlarini yaratishni rag‘batlantirish, mahalliy ishlab chiqaruvchilarning ishlab chiqarish hajmlari va eksport salohiyatini kengaytirish maqsadida:

1. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, Iqtisodiyot va sanoat vazirligining:

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi tuzilmasiga O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining “O`zmedimpeks” Davlat unitar korxonasini o‘tkazish;

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligiga (keyingi o‘rinlarda – Agentlik) Sog‘liqni saqlash vazirligining dori vositalari va tibbiyot buyumlarini ishlab chiqarish, tayyorlash va ularning ulgurji savdosi ustidan nazoratni amalga oshirish, shuningdek, farmatsevtika faoliyatini litsenziyalash bo‘yicha funksiyalarini berish to‘g‘risidagi takliflariga rozilik berilsin.

Belgilansinki, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi tomonidan farmatsevtika faoliyatini amalga oshirish huquqi uchun avval berilgan litsenziyalar amal qilish muddati tugagunga qadar amalda bo‘ladi.

2. Agentlikning asosiy vazifalari etib quyidagilar belgilansin:

farmatsevtika tarmog‘ini, jumladan, uni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashning zamonaviy mexanizmlarini joriy etish yo‘li bilan barqaror rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish va amalga oshirish;

farmatsevtika bozori kon’yunkturasini o‘rganishni tashkillashtirish, aholi va sog‘liqni saqlash muassasalarining farmatsevtika mahsulotlari bilan ta’minlanganlik holatini tizimli tahlil qilish va uning asosida ichki bozorni yanada to‘ldirish va ishlab chiqarishni mahalliylashtirish bo‘yicha takliflarni ishlab chiqish;

tarmoq korxonalariga yetakchi xorijiy farmatsevtika korxonalari bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yishda, farmatsevtika mahsulotlarining ichki va tashqi bozorlarda raqobatbardosh, yuqori sifatli yangi turlarini ishlab chiqarishni o‘zlashtirishda ko‘maklashish;

farmatsevtika tarmog‘ini, shu jumladan, farmatsevtika mahsulotlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish, standartlashtirish, sertifikatlashtirish, texnik jihatdan tartibga solish, shuningdek, farmatsevtika faoliyatini litsenziyalash (dori vositalari va tibbiyot buyumlarini chakana sotish bundan mustasno) yo‘li bilan davlat tomonidan boshqarish;

farmatsevtika tarmog‘iga ilg‘or xorijiy amaliyot va xalqaro standartlarni tatbiq etish bo‘yicha ishlarni muvofiqlashtirish;

import qilinayotgan va respublika hududida ishlab chiqarilayotgan farmatsevtika mahsulotlari to‘g‘risida to‘liq axborot yig‘ishni ta’minlovchi Farmatsevtika mahsulotlari harakatini nazorat qilish va hisobga olish axborot tizimini joriy qilishda ishtirok etish.

3. Shunday tartib o‘rnatilsinki, unga muvofiq:

import qilishda O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 211-moddasi 6-bandida nazarda tutilgan qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha imtiyoz joriy etilmaydigan dori vositalari va tibbiyot buyumlari ro‘yxati Agentlik tomonidan shakllantiriladi va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda tasdiqlanadi. Bunda mazkur ro‘yxatga kiritilgan dori vositalari va tibbiyot buyumlari nomlari tayyor mahsulotga ham, “in bulk” mahsulot shaklida import qilinadigan dori vositalari va tibbiyot buyumlariga ham joriy etiladi;

dori vositalari va tibbiyot buyumlarini sanoatda ishlab chiqarish va dorixonada tayyorlash uchun mo‘ljallangan, import qilishda qo‘shilgan qiymat solig‘idan ozod qilinadigan xom ashyolar ro‘yxati Agentlik tomonidan belgilangan tartibda shakllantiriladi va tasdiqlanadi, shuningdek, bir yilda kamida ikki marta yangilab borilishi va Agentlik hamda O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining rasmiy veb-saytlariga joylashtirilishi shart;

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasi dori vositalari va tibbiyot buyumlari milliy ishlab chiqaruvchilariga tijorat banklari kreditlari bo‘yicha kredit summasining 50 foizigacha, ammo 10 milliard so‘mdan oshmaydigan miqdordagi mablag‘ga kafillik beradi;

“in bulk” mahsuloti asosida ishlab chiqariladigan dori preparatlari va (yoki) tibbiyot buyumlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish muddatini uzaytirish, shuningdek, ularni qayta davlat ro‘yxatidan o‘tkazish mazkur analogik milliy mahsulotni ichki bozor ehtiyojini ta’minlaydigan hajmda ishlab chiqaruvchi bo‘lmagan taqdirda amalga oshiriladi;

2019 yil 1 iyuldan 2020 yil 31 dekabrga qadar, sinov tariqasida, dori preparatlari va tibbiyot buyumlarini davlat tomonidan xarid qilishni amalga oshirishda ikki va undan ortiq ishtirokchilar – analogik mahsulotni (xalqaro patentlanmagan nomi bo‘yicha) milliy ishlab chiqaruvchilari mavjud bo‘lgan taqdirda davlat buyurtmachisi import dori preparatlari va tibbiyot buyumlarini yetkazib berish taklifi mavjud barcha buyurtmalarni rad etadi;

2019 yil 1 iyuldan boshlab import dori vositalari (dori substansiyalari bundan mustasno) va tibbiyot buyumlarini “erkin muomalaga chiqarish (import)” bojxona rejimiga rasmiylashtirishda bojxona qiymatining 1,2 foizi miqdorida bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig‘im undiriladi.

4. Belgilansinki, 2022 yilning 1 yanvariga qadar:

farmatsevtika mahsulotlarining klinik-oldi tadqiqotlarini amalga oshiruvchi barcha laboratoriyalar Zarur laboratoriya amaliyoti (GLP) milliy talablariga muvofiq majburiy sertifikatlashtirilishi lozim;

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining klinik tadqiqotlar o‘tkazuvchi barcha klinik bazalari Zarur klinika amaliyoti (GCP) milliy talablariga muvofiq majburiy sertifikatlashtirilishi lozim;

farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi barcha mahalliy korxonalar Zarur ishlab chiqarish amaliyoti (GMP) milliy talablariga muvofiq majburiy sertifikatlashtirilishi lozim;

farmatsevtika mahsulotlarini ulgurji sotish bilan shug‘ullanuvchi barcha mahalliy korxonalar Zarur distribyutorlik amaliyoti (GDP) milliy talablariga muvofiq majburiy sertifikatlashtirilishi zarur.

Sog‘liqni saqlash vazirligi, Agentlik manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda 2019 yil 1 iyunga qadar farmatsevtika tarmog‘i va respublika sog‘liqni saqlash tizimiga zarur amaliyotlar (GxP) talablarini joriy etish tarmoq jadvalini O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

5. 2019-2021 yillarda respublikaning farmatsevtika tarmog‘ini jadal rivojlantirish bo‘yicha "Yo‘l xaritasi"(keyingi o‘rinlarda – "Yo‘l xaritasi") 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

Mas’ul vazirlik va idoralarning rahbarlariga “Yo‘l xaritasi”da ko‘zda tutilgan chora-tadbirlarni o‘z vaqtida, to‘liq va sifatli amalga oshirish yuzasidan shaxsiy javobgarlik yuklansin.

6. Quyidagilar “Yo‘l xaritasi”da ko‘zda tutilgan ob’ektlarni qurish va rekonstruksiya qilish, ilmiy-tadqiqot va sinov laboratoriyalarining moddiy-texnik bazasini mustahkamlashning moliyalashtirish manbalari etib belgilansin:

2019 yilda – Agentlikka Innovatsion rivojlanish va novatorlik g‘oyalarini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasining ijro etuvchi direksiyasi tomonidan taqdim etilgan buyurtmanomalar asosida O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi bilan kelishilgan holda ajratiladigan Innovatsion rivojlanish va novatorlik g‘oyalarini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasining 2019 yil 1 yanvar holatiga mavjud valyuta mablag‘lari qoldig‘i;

2020-2023 yillarda – O‘zbekiston Respublikasi Investitsiya dasturini tegishli yil uchun amalga oshirishda O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjetidan ajratiladigan mablag‘lar, laboratoriya va ishlab chiqarish asbob-uskunalarini xarid qilish uchun esa Innovatsion rivojlanish va novatorlik g‘oyalarini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasining o‘zlashtirilmagan mablag‘lari, ular yetishmagan taqdirda, O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti mablag‘lari.

7. Agentlik qoshida yuridik shaxs tashkil etmagan holda,Farmatsevtika tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamg‘armasi (keyingi o‘rinlarda – Jamg‘arma) tashkil etilsin va quyidagilar uni shakllantirish manbalari etib belgilansin:

import dori vositalari (dori substansiyalari bundan mustasno) va tibbiyot buyumlarini “erkin muomalaga chiqarish (import)” bojxona rejimiga rasmiylashtirishda bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig‘imning 1,0 foizi;

O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi hisobidan ajratiladigan ekvivalenti 25 million AQSH dollaridagi milliy valyutadagi mablag‘lar;

xalqaro moliyaviy institutlar hamda boshqa xorijiy donorlar, shuningdek, qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa manbalar.

8. Belgilansinki, Jamg‘arma mablag‘lari quyidagi maqsadlarga ishlatiladi:

farmatsevtika mahsulotlarining yangi turlarini yaratish bo‘yicha ilmiy ishlanmalarni tashkillashtirish uchun Agentlik qoshidagi ilmiy-tadqiqot institutlari va mahalliy ishlab chiqaruvchilarga grantlar taqdim etish;

Agentlik qoshidagi ilmiy-tadqiqot institutlari va farmatsevtika mahsulotlarining sifat nazoratini amalga oshiruvchi davlat laboratoriyalarini zarur asbob-uskuna va texnika bilan jihozlash;

respublikada ishlab chiqarilmaydigan farmatsevtika mahsulotlari yangi turlarining klinik-oldi va klinik tadqiqotlarini mahalliy muassasalarda o‘tkazish uchun mahalliy ishlab chiqarish korxonalarining sarf-xarajatlarini eng kam oylik ish haqining 100 baravari miqdorida qoplash;

mahalliy ishlab chiqarish korxonalarining farmatsevtika mahsulotlarini xorijiy davlatlarda ro‘yxatdan o‘tkazish xarajatlarining 50 foizini, ular ro‘yxatdan o‘tkazilganligini tasdiqlovchi hujjat taqdim etilgandan so‘ng qoplash;

mahalliy farmatsevtika mahsulotlarini ilgari surish bo‘yicha, shu jumladan, xorijda o‘tkaziladigan ko‘rgazma va yarmarkalar tashkil qilish, seminarlar o‘tkazish, taqdimot materiallari, ko‘rgazma stendlarini tayyorlash, Agentlik va unga idoraviy mansub tashkilotlar mutaxassislarining mazkur tadbirlarda ishtirok etishi;

Agentlikning moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, uning ishchilari va jalb etiladigan mutaxassislarni moddiy rag‘batlantirish, shuningdek, Agentlik xodimlarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish;

mahalliy ishlab chiqaruvchilar tomonidan mamlakatimizda avval ishlab chiqarilmagan dori vositalari va tibbiyot buyumlarini ishlab chiqarish bo‘yicha loyihalarni amalga oshirish uchun jalb etiladigan ekvivalenti 1 million AQSH dollaridan oshmagan kreditlarning foizlar bo‘yicha xarajatlarini ikki yil mobaynida qoplash;

qonun hujjatlarida taqiqlanmagan Agentlik faoliyati bilan bog‘liq boshqa chora-tadbirlar.

Belgilansinki, Jamg‘armaning xarajatlar smetasi Agentlik tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi bilan kelishilgan holda tasdiqlanadi.

9. O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi bir oy muddatda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 6 yanvardagi “Oziq-ovqat, charm-poyabzal va farmatsevtika sanoatida investitsiya loyihalarini moliyalashtirish manbalarini kengaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ–2718-son qaroriga muvofiq ochilgan kredit liniyasi mablag‘lari hisobidan tegishincha O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasi va Farmatsevtika tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamg‘armasiga 25 million AQSH dollaridan ajratsin.

10. Farmatsevtika mahsulotlari ishlab chiqaruvchilari, ixtisoslashgan ilmiy-tadqiqot institutlari va oliy ta’lim muassasalari tomonidan o‘z ehtiyojlari uchun olib kelinadigan hamda farmatsevtika mahsulotlarining ulgurji va chakana savdosi bilan shug‘ullanuvchi korxonalar tomonidan apteka ichida dori tayyorlash maqsadida olib kiriladigan, O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilmaydigan texnologik va laboratoriya uskunalari, ularning butlovchi va ehtiyot qismlari, farmatsevtika ishlab chiqarish binolari uchun “toza xonalar”, sendvich-panellar va ventilyatsiya tizimlari, shuningdek, laboratoriya hayvonlarini boqish, klinik-oldi tadqiqotlar va dori vositalari ishlab chiqarish (shu jumladan, apteka ichida tayyorlash) uchun ishlatiladigan xom ashyo va materiallar, tibbiyot buyumlari va qadoqlash materiallari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan ro‘yxatlar bo‘yicha 2022 yil 1 yanvarga qadar bojxona to‘lovlaridan (bojxona rasmiylashtiruvi yig‘imlaridan tashqari) ozod qilinsin.

11. 2019-2021 yillarda respublika hududida ishlab chiqarishni mahalliylashtirish tavsiya etilgan dori vositalari guruhlari ro‘yxati (keyingi o‘rinlarda – Ro‘yxat) 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

O‘zbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi
hamda Agentlik 2019 yil 1 avgustga qadar:
Ro‘yxatga kiritilgan import qilinadigan dori vositalari guruhlarini mahalliylashtirish bo‘yicha investitsiya loyihalarining ro‘yxatini ularni amalga oshirishning aniq muddatlari, moliyalashtirish manbalari va tashabbuskorlarini belgilagan holda shakllantirsin;

Ro‘yxatga kiritilgan loyihalarni amalga oshirish uchun xorijiy investitsiyalarni, shu jumladan, To‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalar jamg‘armasi ishtirokida jalb qilish va zarur bo‘lganda, farmatsevtika erkin iqtisodiy zonalarda joylashtirish choralarini ko‘rsin.

12. O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosarlari E.M.G‘aniyev va A.A.Abduhakimov manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda:

respublikada talab yuqori bo‘lgan farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqarishni tashkil etish uchun barqaror obro‘ga ega yetakchi farmatsevtika kompaniyalarni;

farmatsevtika mahsulotlari ishlab chiqaruvchilarini uzoq muddatli moliyaviy resurslar bilan ta’minlash maqsadida xalqaro moliya institutlari va xorijiy hukumat moliya tashkilotlarining uzoq muddatli imtiyozli kredit liniyalarini jalb qilish bo‘yicha takliflar kiritsin. 

13. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 2019 yil 1 iyunga qadar:

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi va farmatsevtika faoliyatini litsenziyalash to‘g‘risidagi nizomlar, shuningdek, Agentlik va uning hududiy bo‘linmalarining tashkiliy-shtat tuzilmasi ushbu Farmon bilan belgilangan vazifalarni inobatga olgan holda qayta ko‘rib chiqilishini ta’minlasin;

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining Farmatsevtika tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamg‘armasi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlasin;

farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirishning aniq ko‘rsatkichlari va maqsadli indikatorlariga erishishga asoslangan butunlay yangicha baholash tizimini joriy etishni ko‘zda tutgan holda Agentlik faoliyatining samaradorligini baholash mezonlari tasdiqlansin.

14. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi asoslangan hisob-kitoblarga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti parametrlari doirasida 2019 yilda mazkur Farmonni amalga oshirish doirasida Agentlik xarajatlari uchun mablag‘lar ajratsin hamda 2020 yildan boshlab har yili zarur byudjet mablag‘larini ko‘zda tutsin.

15. O‘zbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligi va Toshkent shahar hokimligi Agentlikning ma’muriy binosini ta’mirlash davrida Agentlikni davlat tasarrufidagi bo‘sh turgan ob’ektlarga vaqtinchalik joylashtirishga ko‘maklashsin.

16. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi:

Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Tashqi ishlar vazirligi, Agentlik bilan birgalikda uch oy muddatda respublikada farmatsevtika tarmog‘i mutaxassislarini tayyorlash bo‘yicha yetakchi xorijiy oliy o‘quv yurti filialini tashkil etish bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga taklif kiritsin;

Agentlik va boshqa manfaatdor idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi va Agentlikning rasmiy saytlarida 2017-2018yillarda va keyingi yillarda farmatsevtika mahsulotlarining davlat xaridlari to‘g‘risidagi ma’lumotni organlar, tashkilotlar, mahsulotlarning nomlanishi va naturada ifodalangan hajmlari kesimida joylashtirilishini ta’minlasin;

ikki oy muddatda O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining barcha klinik bazalarida klinik tadqiqotlar o‘tkazish jarayonlarini tashkil etishning shaffof mexanizmini, shuningdek, ko‘rsatiladigan xizmatlar narxini belgilash va klinik tadqiqotlar o‘tkazishning har bir bosqichida tomonlarning javobgarlik doirasini nazarda tutuvchi tartibni tasdiqlasin.

17. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining ayrim hujjatlariga
3-ilovaga muvofiq o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilsin.
18. Sog‘liqni saqlash vazirligi Agentlik va boshqa idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflarni kiritsin.

19. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosarlari A.A.Abduhakimov, E.M.G‘aniyev va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti maslahatchisi o‘rinbosari G.K.Saidova zimmasiga yuklansin.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 
Shavkat Mirziyoyev 

Toshkent shahri,
2019 yil 10 aprel