Eron Rossiyaga ballistik raketalar yetkazib berishga tayyorlanmoqda – “Bloomberg”

Eron tez orada Rossiyaga ballistik raketalar yetkazib berishi mumkin. Bu haqda Yevropa rasmiylariga tayanib, “Bloomberg” xabar berdi.

Ular mumkin bo‘lgan yetkazib berish turlari va ko‘lamini ko‘rsatmadi va vaqtni aytmadi, ammo agentlik suhbatdoshlaridan biri yetkazib berish yaqin kunlarda amalga oshishiga ishonch bildirdi.

AQSH va boshqa NATO ittifoqchilari Tehronni bunday harakatdan bir necha bor ogohlantirgan va buning oldini olish uchun diplomatik sa’y-harakatlarni amalga oshirmoqda. Oq uy Milliy xavfsizlik kengashi, Eron Tashqi ishlar vazirligi va uning BMTdagi missiyasi esa “Bloomberg”ning izoh berish so‘rovlariga javob bermadi.

Agentlik qayd etishicha, Moskva Shimoliy Koreyadan qurol-yarog‘ yetkazib berishga ham tayanadi va Xitoydan texnologiya va asosiy komponentlar bilan ishlab chiqarish quvvatini saqlab qoladi. Tehron, shuningdek, ikki yarim yillik urush davomida Rossiyaga yuzlab uchuvchisiz samolyotlar yetkazib bergan.

“Ballistik raketalarni Rossiyaga topshirish Eronga qarshi qo‘shimcha sanksiyalar bilan kutib olinsa ham, Tehronga qaratilgan bir qator chora-tadbirlar, jumladan, Moskvaga uchuvchisiz samolyotlar yetkazib berish bilan bog‘liq holda ularning samaradorligi noma’lum”, deb yozadi “Bloomberg”. 

Ittifoqchilar muhokama qilgan choralar qatorida Eronning Iran Air davlat aviakompaniyasiga cheklovlar ham bor.

“Yetkazib berilayotgan taqdirda, Yettilik guruhi (G7) o‘z xavotirlarini diplomatik kanallar orqali Yaqin Sharq hukumatlariga zudlik bilan yetkazishi kutilmoqda”, deydi Yevropa rasmiylari.

G7 avvalroq Eron va Shimoliy Koreyaga Moskvaga qurol yetkazib bergani uchun sanksiyalar kiritgan edi. G7, shuningdek, Xitoy va Rossiya Federatsiyasiga qurol yoki ularning butlovchi qismlarini ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan qismlar va texnologiyalar bilan ta’minlovchi boshqa mamlakatlardagi yetkazib beruvchilarga nisbatan sanksiyalar bosimini kuchaytirishga intilmoqda. So‘nggi cheklovlar bunday operatsiyalarni amalga oshirishga yordam beradigan kompaniyalar va jismoniy shaxslarga qaratilgan.

“Reuters” agentligi Yevropa razvedka xizmatlaridagi ikki manbaga tayanib, 9 avgust kuni Tehron Rossiyaga yuzlab Fath-360 ballistik raketalarini yetkazib berishni rejalashtirayotgani haqida xabar berdi. Agentlikning qo‘shimcha qilishicha, o‘nlab rossiyalik harbiy xizmatchilar Eronda ulardan foydalanish bo‘yicha tayyorgarlikdan o‘tmoqda.

“Moskvaning o‘ziga xos ballistik raketalari bor, biroq Fath-360 yetkazib berish Rossiyaga o‘z arsenalining katta qismini front chizig‘idan uzoqdagi nishonlarga zarba berish uchun ishlatish imkonini berishi mumkin”, deyiladi xabarda.

Maxfiy razvedka manbalariga tayanib, agentlik suhbatdoshlari rossiyalik xodimlar Eronga maksimal 120 km masofaga uchadigan raketa va 150 kg og‘irlikdagi jangovar kallakdan o‘t ochadigan Fath-360 mudofaa tizimini boshqarishni o‘rganish uchun tashrif buyurganini qayd etdi.

“Rossiya Mudofaa vazirligi rasmiylari 2023 yil 13 dekabr kuni Tehronda Eron rasmiylari bilan Fath-360 qisqa masofali taktik ballistik raketa va Eronning Ababil nomli davlat Aerokosmik sanoati tashkiloti tomonidan qurilgan yana bir ballistik raketa tizimi bo‘yicha shartnoma imzoladi”, deb xabar berdi “Reuters” anonimlik sharti bilan gapirgan ikki razvedka xodimiga tayanib.

AQSH Milliy Xavfsizlik Kengashi vakilining aytishicha, Qo‘shma Shtatlar, uning NATOdagi ittifoqchilari va G7 bo‘yicha hamkorlari bu harakatlarga "tezkor va kuchli javob berishga tayyor".

“Bu qadam Eronning Rossiyaning Ukrainaga qarshi tajovuzkor urushini qo‘llab-quvvatlashining keskin kuchayishini anglatadi”, deydi Amerika ma’muriyati vakili. 

Uning so‘zlariga ko‘ra, “Oq uy Rossiyaning Ukrainaga keng ko‘lamli bostirib kirishi boshlanganidan beri Rossiya va Eron o‘rtasidagi hamkorlikni chuqurlashtirish haqida bir necha bor ogohlantirgan”.

Shu paytgacha Eronning Moskvaga harbiy yordami asosan portlovchi moddalarni olib yuruvchi va ballistik raketalarga qaraganda sekinroq bo‘lgani uchun urib tushirish osonroq bo‘lgan Shahed hujumchi dronlari bilan cheklanib kelgan.

“Rossiya Qurolli kuchlari Kiyevga qarshi Shimoliy Koreyaning KN-23 raketalarini, xususan, Ukraina bilan chegaradosh Bryansk, Kursk va Voronej viloyatlaridan uchirmoqda”, deb xabar bermoqda “Bloomberg”.