1 oktyabrdan nimalar o‘zgaradi?

Joriy yilning 1 oktyabridan qator normativ hujjatlarga kiritilgan o‘zgartirishlar kuchga kiradi. Bundan tashqari boshqa yangi xizmatlar ishga tushadi. Adliya vazirligi Matbuot xizmati yangi oy boshidan nimalar o‘zgarishi haqida batafsil ma’lumot berdi.

1. Yaqin qarindoshlar o‘rtasida notarial tasdiqlangan avtoishonchnoma bekor qilinadi

Transport vositasi egasining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urta qilish bo‘yicha sug‘urta polisida ko‘rsatilgan transport vositasi egasining yaqin qarindoshlari (ota-ona, er (xotin), bolalar, aka-ukalar, opa-singillar) o‘rtasida transport vositasidan foydalanish va boshqarish to‘g‘risidagi ishonchnomani majburiy notarial tasdiqlash tartibi bekor qilinadi.

2. Mehnat migrantlariga mikroqarzlar beriladi

Mehnat migrantlariga xorijda ishga joylashish bilan bog‘liq xarajatlarni to‘lash uchun bir bank kuni davomida tez rasmiylashtirilgan holda eng kam talab qilinadigan hujjatlar (pasport, ariza va mehnat organining iltimosnomasi) asosida 2019-2020 yillarda 10 foiz va 2021 yilda 12 foiz stavkada 2 mln. so‘m miqdorida 1 yil muddatga mikroqarzlar beriladi.

Shuningdek, sug‘urta kompaniyalariga yiliga bir marotaba sug‘urtalangan har bir mehnat migranti uchun 50 ming so‘m miqdorida bir martalik subsidiyalar taqdim etish amaliyoti joriy etiladi.

3. Qayta sug‘urtalovchilar uchun yangi tartib o‘rnatiladi

Qayta sug‘urtalovchi sug‘urta majburiyatlarini qayta sug‘urtalash uchun xorijiy sug‘urta tashkilotlariga berishdan avval beriladigan sug‘urta majburiyatlarining kamida 50 foizi miqdorida qayta sug‘urtalash bo‘yicha oferta (qayta sug‘urtalash bo‘yicha shartnoma tuzish taklifi)ni sug‘urta tashkilotlariga yuborishi shart.

4. Alkogol va tamaki mahsulotlari uchun aksiz solig‘i oshiriladi

Alkogolli mahsulotning aksiz solig‘i stavkasi o‘rta hisobda 10 foizga, tamaki mahsulotining aksiz solig‘i stavkasi 20 foizga oshiriladi.

5. Soliq sohasidagi boshqa o‘zgarishlar

2019 yil 1 oktyabrdan:

•    benzin, dizel yoqilg‘isi va gazni yoqilg‘i quyish stansiyalari orqali oxirgi iste’molchilariga sotadigan yuridik shaxslar, ushbu tovarlarni sotishdan tushumning miqdoridan qat’i nazar qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilari hisoblanadi;

•    tovarlarni import qiluvchi tadbirkorlik sub’ektlari, tovarlarni sotishdan tushum miqdoridan qat’i nazar qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilari hisoblanadilar.

Quyidagilar bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘idan, shu jumladan import qilinganda ham, imtiyozlar bekor qilinadi:

•    asbest, ko‘mir, yog‘och materiallari, yog‘och va undan tayyorlangan buyumlar, uglevodorod xom ashyosi;

•    soya danagi, kungaboqar va kunjut urug‘lari, moyli xom ashyo va shakar xom ashyosi;

•    qishloq xo‘jaligi texnikasi, avtotransport vositalari, avtotransport vositalarini ishlab chiqarishda foydalaniladigan butlovchi buyumlar, materiallar va texnologik asbob-uskunalar;

•    yuridik shaxslarning tijorat banklariga joylashtirgan mablag‘laridan foiz ko‘rinishida olingan to‘lov manbaini foyda solig‘idan ozod qilish bo‘yicha imtiyozlar bekor qilinadi. 

Shuningdek, o‘zi ishlab chiqargan qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga va O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilgan oziq-ovqat mahsulotlariga nisbatan belgilangan qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha imtiyozlar bekor qilinadi. 

6. Ayrim nashriyotlar litsenziya uchun davlat boji to‘lamaydilar

Bolalar adabiyotlari, shuningdek, nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun mo‘ljallangan mahsulotlar chop etishga ixtisoslashgan nashriyotlar noshirlik faoliyatini amalga oshirishga litsenziya berganlik uchun davlat boji to‘lashdan ozod qilinadi.

7. Qonun hujjatlari loyihalari elektron ko‘rinishda kelishiladi va kiritiladi

2019 yil 1 oktyabrdan boshlab va keyingi davrda — manfaatdor vazirliklar, idoralar, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari tomonidan ishlab chiqilgan va kelishilgan O‘zbekiston Respublikasi qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining hujjatlari loyihalari kelishish (viza qo‘yish) hamda keyinchalik qabul qilish uchun Vazirlar Mahkamasi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga faqat Yagona elektron tizim orqali elektron ko‘rinishda kiritiladi.

8. Ijro hujjatlarining yagona elektron bazasi yuritiladi

Majburiy ijro byurosi Ijro hujjatlarining yagona elektron bazasini yuritadi, unga tegishli ma’lumotlar bazasi tizimlari bilan integratsiya qilish yo‘li bilan quyidagilar kiritib boriladi:

•    ijro organlari yurituviga kelib tushgan barcha ijro hujjatlari;

•    ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishlarni ko‘rib chiqishga vakolati bo‘lgan organlar (mansabdor shaxslar) tomonidan solingan va undirilgan ma’muriy jarimalar haqidagi ma’lumotlar.

9. “Mehribonlik” uylari xodimlarining tarif stavkalari o‘zgaradi

“Mehribonlik” uylari, bolalar shaharchalari rahbar xodimlari va oliy ma’lumotli tarbiyachilari hamda barcha turdagi xalq ta’limi muassasalarining oliy ma’lumotli tarbiyachilarining bazaviy tarif stavkalari miqdorlarini umumta’lim maktablarining tegishli rahbar va pedagog xodimlari bazaviy tarif stavkalariga tenglashtiriladi, bunda ayrim fanlar chuqur o‘rgatiladigan ixtisoslashtirilgan ta’lim muassasalari tarbiyachilari uchun ko‘zda tutilgan ustama bekor qilinadi.

Shuningdek, jismoniy yoki ruhiy rivojlanishida nuqsoni bo‘lgan bolalar uchun ixtisoslashtirilgan davlat ta’lim muassasalarining rahbar xodimlari va tarbiyachilariga mehnatning alohida sharoitlari uchun har oyda to‘lanadigan ustama haqi lavozim maoshining 75 foizi miqdorida to‘lanadi.

10. Qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallanmagan bo‘sh yer uchastkalari faqat “E-IJRO AUKSION” orqali taqdim etiladi

Tadbirkorlik va shaharsozlik faoliyati uchun qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallanmagan bo‘sh yer uchastkalari respublikaning barcha hududlarida faqat “E-IJRO AUKSION” savdo maydonchasida elektron onlayn-auksion orqali taqdim etiladi.

Shuningdek, jismoniy va yuridik shaxslarga “YERELEKTRON” AATda aniq investitsiya majburiyatlari bilan birga yer uchastkasi va rejalashtirilayotgan qurilish maydonchasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni joylashtirish to‘g‘risida takliflar kiritish huquqi beriladi.

Bundan tashqari, yer uchastkasini tanlash materiallarini kelishish va (yoki) u bo‘yicha xulosalar berish vakolatli tashkilotlar tomonidan faqat elektron shaklda “YERELEKTRON” AAT orqali amalga oshiriladi.

Yer uchastkasini tanlash materiallari yuzasidan Davlat geologiya va mineral resurslar qo‘mitasi, yong‘in xavfsizligi hududiy boshqarmalari va bo‘limlari, sanitariya-epidemiologiya nazorati xizmatining hududiy tashkilotlari, tumanlar (shaharlar) yer resurslari va davlat kadastri bo‘limlari, tumanlar (shaharlar) davlat soliq inspeksiyalarining xulosasini olish talabi bekor qilinadi.

Shuningdek, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisi, viloyatlar, Toshkent shahar hamda tumanlar (shaharlar) hokimlarining auksion g‘olibi nomiga yer uchastkasini ajratish bo‘yicha qaror qabul qilishi to‘g‘risidagi talab bekor qilinadi.

11. Shaxsga doir ma’lumotlar to‘g‘risidagi Qonun kuchga kiradi

O‘zbekiston Respublikasining Shaxsga doir ma’lumotlar to‘g‘risidagi Qonuni hamda Jinoyat va Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodekslarga kiritilgan shaxsga doir ma’lumotlar to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzish uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi normalar kuchga kiradi.

12. Eski avtotransport vositalarini yangisiga almashtirish mumkin

Yurtimizda ishlab chiqarilgan avtotransport vositalari egalari uchun o‘zlariga tegishli avtotransport vositalarini topshirish hamda ular qiymatidagi farqni to‘lash orqali mahalliy avtomobillarning yangisini xarid qilish imkonini beruvchi “TRADE-IN” dasturi joriy etiladi.