Украина тикланиши учун 524 млрд доллар керак – Жаҳон банки

Россия босқинидан сўнг Украинанинг иқтисодиётини қайта тиклаш учун зарур бўлган маблағ миқдори 524 миллиард долларга етди, бу эса 2024 йилда кутилган иқтисодий ишлаб чиқариш ҳажмидан деярли уч баравар кўп. Бу ҳақда “Reuters” хабар берди.

Қайд этилишича, ҳисоб-китоб Жаҳон банки, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти, Европа комиссияси ва Украина ҳукумати томонидан ўтказилган тадқиқот натижасида аниқланган. Мазкур тадқиқот Россия босқинининг сўнгги уч йили давомида 2024 йил 31 декабргача бўлган даврни қамраб олган ва Россия ҳужумлари оқибатида Украинанинг энергия инфратузилмасига етказилган зарарнинг 70% га ошганини кўрсатган.

Ўтган йилги 486 миллиард долларлик ҳисоб-китоб билан солиштирганда бу миқдор 7%га юқорилаган. Энг кўп зарар етган соҳалар уй-жой, транспорт, энергетика, савдо ва таълим секторлари бўлган.

АҚШ Президенти Дональд Трамп Россия ва Украина билан алоҳида музокаралар ўтказиш орқали урушни тугатишга ҳаракат қилмоқда. У Франция Президенти Эмманюэль Макрон билан учрашув чоғида келишувни бир неча ҳафта ичида амалга ошириш мумкинлигини айтган.

Украина ҳукумати 2025 йилда энг устувор эҳтиёжлар учун 7,37 миллиард доллар ажратган бўлса-да, донорларнинг ёрдамига қарамай, деярли 10 миллиард долларлик молиявий етишмовчилик мавжуд. Охирги баҳолаш натижаларига кўра, Россия ҳужумлари оқибатида етказилган тўғридан тўғри зарар миқдори 176 миллиард долларга етган. Бу эса 2024 йил февраль ойида қайд этилган 152 миллиард доллардан сезиларли даражада ошган.

Тикланиш учун энг кўп маблағ талаб қилинадиган соҳалар:

• Уй-жой сектори – 84 миллиард доллар
• Транспорт – деярли 78 миллиард доллар
• Энергетика ва қазиб олиш саноати – 68 миллиард доллар
• Савдо ва саноат – 64 миллиард доллардан ортиқ
• Қишлоқ хўжалиги – 55 миллиард доллар

Бундан ташқари, вайроналар ва чиқиндиларни тозалаш харажатлари тахминан 13 миллиард долларни ташкил қилади.

Жаҳон банкининг Европа ва Марказий Осиё бўйича вице-президенти Антонелла Бассанининг сўзларига кўра, бу баҳолаш Украина жисмоний ва иқтисодий тикланиш, ислоҳотлар ва қайта қуриш борасида сезиларли ютуқларга эришаётганини кўрсатмоқда.

Ҳисоботга кўра, Украина ва унинг халқаро ҳамкорлари аллақачон 13 миллиард доллардан ортиқ эҳтиёжларни қоплашга муваффақ бўлган. Жумладан, давлат бюджети ва донор маблағлари ҳисобидан 1,2 миллиард доллар ажратилиб, уй-жой эҳтиёжлари қопланган ва 2 000 километрдан ортиқ йўллар таъмирланган.

Эслатиб ўтамиз, кеча,  24 февраль куни эрталаб Европа Комиссияси раҳбари Урсула фон дер Ляйен ва Европа кенгаши раиси Антониу Кошта Украина пойтахти Киевга борганди. Худди шу куни Европа Иттифоқи Россияга қарши санкцияларнинг 16-раундини расман қабул қилди.