Асад режимининг қулашига Ғарб етакчилари қандай реакция билдирди?

Сурияда Асад режими қулади. Исёнчи мухолифат пойтахт Дамашқни эгаллади. Шом диёрини 50 йилдан ортиқ вақт давомида идора қилиб келган Асадлар оиласи мамлакатни ташлаб кетди.

Кеча, 8 декабрь куни эрта тонгдан “Ҳаят Таҳрир аш-Шом” гуруҳи бошчилигидаги исёнчи кучлар Сурия пойтахти Дамашққа кирди ва мамлакат раҳбари Башар Асад режими ағдарилганини эълон қилди.

Асад режимининг тугашига Ғарб мамлакатларининг етакчилари ўз муносабатини билдирди.

Европа Иттифоқининг Ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича олий вакили Кая Каллас:

“Асад диктатурасининг тугаши ижобий ва узоқ кутилган воқеа. Бу Асадни қўллаб-қувватловчилар – Россия ва Эроннинг заифлигини ҳам кўрсатади. Бизнинг устувор вазифамиз минтақада хавфсизликни таъминлашдир. Мен Сурия ва минтақадаги барча конструктив ҳамкорлар билан ишлайман”, деган у. 

АҚШнинг сайланган президенти Дональд Трамп:

“Асад кетди. У ўз мамлакатидан қочиб кетган. Унинг ҳимоячиси Владимир Путин бошчилигидаги Россия энди уни ҳимоя қилишдан манфаатдор эмас. Россия у ерда бўлишига умуман ҳеч қандай сабаб қолмади. Улар ҳеч қачон бошланмаслиги керак бўлган ва абадий давом этиши мумкин бўлмаган, 600 мингга яқин россиялик аскар ҳалок бўлган ёки яраланган Украинадаги уруш туфайли Сурияга бўлган қизиқишларини бутунлай йўқотди”, дея ёзган Трамп. 

Германия канцлери Олаф Шольц:

“Башар Асад ўз халқига шафқатсизларча зулм қилди, сон-саноқсиз жонларни ўлдирди ва кўплаб одамларни Сурияни тарк этишга мажбур қилди, уларнинг кўпчилиги Германияга ҳам келган. Сурия халқи даҳшатли азоб-уқубатларни бошдан кечирди. Шунинг учун Сурия устидан Асад ҳукмронлигининг тугаши яхши янгилик”, дея ёзилган канцлер баёнотида. 

АҚШнинг амалдаги Президенти Жо Байден:

“Ниҳоят, Асад режими қулади. Бу режимнинг қулаши адолатнинг асосий ҳаракатидир. Бу Суриянинг сабр-тоқатли халқига ўз мамлакатлари учун яхшироқ келажак қуриш йўлидаги тарихий имкониятдир. Бу, шунингдек, хавф ва ноаниқлик моментидир. Ҳозир Сурия халқи ва бутун минтақа учун янги имкониятлар очилмоқда. Олдинга қараб, Қўшма Штатлар қуйидагиларни амалга оширади. Биринчидан, биз Сурия гуруҳлари билан, жумладан, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти бошчилигидаги жараён доирасида Асад режимидан узоқлашиб, мустақил, суверен Сурияга ўтишни йўлга қўйиш учун ҳамкорлик қиламиз. Иккинчидан, биз Сурия шарқида барқарорликни таъминлашга ёрдам берамиз, ходимларимизни ҳар қандай таҳдидлардан ҳимоя қиламиз. Биз ИШИДга қарши миссиямизни давом эттирамиз. Учинчидан, Суриянинг қўшнилари, жумладан Иордания, Ливан, Ироқ ва Исроилни, агар Сурия томонидан бу ўтиш даврида ҳар қандай таҳдид пайдо бўлса, биз қўллаб-қувватлаймиз”, дейди Оқ уй раҳбари. 

Франция Президенти Эммануэль Макрон:

“Ваҳший давлат қулади. Ниҳоят. Мен Сурия халқига, уларнинг жасоратига, сабр-тоқатига ҳурмат бажо келтираман. Ушбу ноаниқ лаҳзада мен уларга тинчлик, эркинлик ва бирдамлик тилайман. Франция Яқин Шарқдаги барчанинг хавфсизлигини таъминлашга содиқ қолади”, дея ёзган Макрон. 

Буюк Британия Бош вазири Кир Стармер:

“Суриядаги сўнгги соатлар ва кунлардаги ўзгаришлар мисли кўрилмаган даражада содир бўляпти. Биз минтақадаги ҳамкорларимиз билан алоқадамиз, вазиятни яқиндан кузатиб боряпмиз. Сурия халқи Асаднинг ваҳший режимидан жуда узоқ вақт азоб чекди ва биз унинг кетишини олқишлаймиз. Энди бизнинг асосий эътиборимиз сиёсий ечимнинг ғалаба қозониши, тинчлик ва барқарорлик ўрнатилишини таъминлашга қаратилган. Биз барча томонларни тинч аҳоли ва озчиликларни ҳимоя қилишга ва яқин соатлар ва кунларда энг заиф қатламларга зарур ёрдам етказилишини таъминлашга чақирамиз”, дейилган унинг баёнотида.