Тўқаев рус тилига бўлган “меҳрибончилиги” сабабини тушунтирди

Рус тили МДҲда мустаҳкамловчи омил бўлиб, Ҳамдўстлик мамлакатлари ўртасидаги дўстона муносабатларни сақлашга ҳисса қўшади. Бу ҳақда Қозоғистон Президенти Қосим-Жомарт Тўқаев “Известия” газетасига берган интервьюсида айтиб ўтди. 

“Ўйлайманки, бугунги кунда БМТнинг расмий тилларидан бири бўлган ва халқаро тил мақомига эга бўлган рус тили давлатларимиз ўртасидаги дўстона муносабатларни мустаҳкамлашда жиддий мустаҳкамловчи омил, минтақавий алоқалар, ҳамкорлик ва ишончни ривожлантиришнинг самарали воситаси бўлиб хизмат қилмоқда”, дейди у. 

У МДҲда Халқаро рус тили ташкилотини яратиш ташаббусини илгари суришдан мақсадини очиқлади.

“Мен жаҳон тажрибасига асосландим. Француз, немис, испан ва бошқа тилларни ривожлантириш бўйича тегишли халқаро тузилмалар яратилган”, дейди Тўқаев.

Шу билан бирга, Қозоғистон раҳбари рус тили бўйича халқаро ташкилот тузиш ғояси МДҲ давлатларининг, шу жумладан Қозоғистоннинг давлат тил сиёсатига муқобил вариант яратишга қаратилмаганини урғулаган. 

“Бунда ташкилот МДҲдан ташқаридаги бошқа мамлакатларнинг қўшилиши учун очиқ бўлиши муҳимдир”, дейди Қозоғистон раҳбари. 

Қозоғистон Президенти айни пайтда Россия олий ўқув юртларида 60 мингдан ортиқ қозоғистонлик талаба таҳсил олаётганини ва бу танлов, жумладан, тил тўсиқларининг йўқлиги билан боғлиқлигини ҳам таъкидлади. Қолаверса, Қозоғистоннинг ўзида ҳам Россия университетларининг филиаллари очилмоқда. Бу тенденция ўрта таълимга ҳам тегишли.  

“Халқларимизнинг тарихий-маданий муштараклигини инобатга олган ҳолда, ўрта таълим соҳасида ҳамкорликни кенгайтиришдан икки томон ҳам манфаатдор. Қозоғистоннинг жанубий вилоятларида Қозоғистон-Россия қўшма таълим ташкилотларини ташкил этиш бўйича музокаралар олиб борилмоқда”, дейди у.

Россия Президенти Владимир Путин 9 ноябрга режалаштирилган Қозоғистонга ташрифи олдидан “Казахстанская правда” газетасига берган интервьюсида Қозоғистон раҳбари Қосим-Жомарт Тўқаевга Халқаро рус тили ташкилотини тузиш таклифи учун миннатдорлик билдириб, бу МДҲ мамлакатлари халқларини янада яқинлаштиришга хизмат қилишини таъкидлади. 

Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг 13 октябрь куни Қирғизистон пойтахти Бишкекда бўлиб ўтган МДҲ давлат раҳбарлари саммитида рус тили Ҳамдўстлик давлатлари ўртасида миллатлараро тил сифатида тан олинди. Бишкекда ўтган саммитда МДҲ давлат раҳбарларининг рус тилини миллатлараро мулоқот тили сифатида қўллаб-қувватлаш ва тарғиб қилиш тўғрисидаги баёни имзоланган. Шунингдек, йиғилган барча давлат раҳбарлари “Халқаро рус тили ташкилотини таъсис этиш тўғрисида”ги шартномага ҳам эътирозсиз имзо чеккан.