Трамп Хоманаийга ядро битими учун муддат белгилади – ОАВ

АҚШ Президенти Дональд Трамп Эрон Олий раҳнамоси Оятуллоҳ Али Хоманаийга мактуб йўллаб, янги ядро келишуви тузиш учун икки ойлик муддат белгилаганини маълум қилди. Бу ҳақда “Axios” хабар берди.

Нашр хабарига кўра, Трампнинг Хоманаийга йўллаган мактуби кескин тонда ёзилган бўлиб, унда Эрон билан янги ядро битими бўйича музокаралар ўтказиш таклиф қилинган. Шунингдек, агар Теҳрон ушбу таклифни рад этса ва ядро дастурини ривожлантиришда давом этса, ёмон оқибатлар бўлиши ҳақида огоҳлантирилган.

АҚШ Президенти “бутун умр” давом этадиган музокараларни хоҳламаслигини билдирган ва икки ойлик муддат белгилаган. Нашрга кўра, ушбу муддат қачондан бошлаб ҳисобланиши аниқ эмас – бу мактуб юборилган кундан ёки икки давлат ўртасида музокаралар бошланган вақтдан бошлаб ҳисобланиши мумкин. Агар Теҳрон Вашингтон шартларини қабул қилмаса, АҚШ ёки Исроил Эроннинг ядро объектларига ҳарбий зарба бериши эҳтимоли ортиши мумкин.

Олдинроқ Трамп “Fox News” телеканалига берган интервьюсида илк бор ушбу мактубни юборганини маълум қилган. Орадан бир кун ўтиб, АҚШ Президенти Эрон билан муносабатлар “охирги чегарага етиб келганини” ва Ислом Республикасига ядро қуролига эга бўлишга йўл қўйиб бўлмаслигини билдирди. Трамп можарони тинч йўл билан ҳал қилишни афзал кўришини айтган бўлса-да, “бошқа вариант муаммони ҳал қилади”, дея огоҳлантирди.

“Axios” нашрининг ёзишича, Али Хоманаий Трампнинг музокаралар таклифини алдов деб атаган. Эрон етакчисининг фикрича, АҚШ Президенти халқаро ҳамжамиятга Эрон музокаралардан бош тортаётгани ҳақида тасаввур уйғотишга уринмоқда. Хоманаий АҚШ билан музокараларни қўллаб-қувватламаслигини таъкидлаган, бироқ кейинчалик Эроннинг БМТдаги вакиллари бундай учрашувлар истисно этилмаслигини билдирган.

Трампнинг миллий хавфсизлик бўйича маслаҳатчиси Майк Уолтц эса Эрон бутун ядро дастуридан, жумладан, ракеталар, қурол ишлаб чиқариш ва уранни бойитиш жараёнидан воз кечиши кераклигини айтди. Акс ҳолда Теҳрон бир қатор ёмон оқибатларга дуч келиши мумкин. Уолтц, шунингдек, Эрон учун муқобил йўл таклиф қилинганини таъкидлаган.

Сўнгги тўрт йил ичида Эроннинг ядро дастури сезиларли даражада ривожланган. У мамлакат ядро қуролини яратишга яқин турибди. Халқаро атом энергияси агентлиги (МАГАТЭ) маълумотларига кўра, Эрон ҳозирда 60 фоизгача бойитилган уран захирасига эга бўлиб, агар у 90 фоиз даражасига етказилса, олти дона ядро бомбасини яратиш учун етарли бўлиши мумкин. Теҳрон эса ядро қуроли яратишга интилаётганини қатъиян инкор этмоқда.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Бирлашган Араб Амирликлари (БАА) Президенти Муҳаммад бин Зоид Ол Наҳаённинг маслаҳатчиси  Анвар Гаргаш Эрон Ташқи ишлар вазири Аббос Ароқчи билан учрашиб, унга АҚШ Президенти Дональд Трампнинг Эрон олий раҳбари Оятуллоҳ Али Хоманаийга йўллаган мактубини топширгани хабар қилинганди.