“Марказий Осиё – Марказ” қувуридан тескари газ етказиб бериш оширилади

“Марказий Осиё – Марказ” газ қувури орқали Россия газини тескари йўналишда етказиб бериш 2025 йилнинг ноябридан кечиктирмай оширилиши керак. Бу ҳақда “Газпром” раҳбари Алексей Миллер “Известия” газетасига берган изоҳида маълум қилди. 

“Энг йирик стратегик лойиҳа бошланди, у аллақачон якунланди, бу аслида Марказий Осиё – Марказ газ қувурлари тизимининг қайта туғилишидир. Қозоғистон ҳудуди орқали Ўзбекистон ҳудудига газ кела бошлади. Санкт-Петербург халқаро газ форумида Қозоғистон, Ўзбекистон ва Қирғизистон билан “Марказий Осиё – Марказ” газ қувурлари тизимини кенгайтириш, хусусан Қозоғистон, Ўзбекистон билан ушбу давлатларга Россия газини етказиб бериш ҳажмини ошириш бўйича учта стратегик меморандум имзоланди ва бу минтақадаги бошқа мамлакатларга транзит бўлиши мумкин”, дейди у. 

Унинг қайд этишича, ушбу газ транспорти тизими орқали тескари режимда Россия газини етказиб бериш ҳажми бўйича янада улуғвор мақсадлар қўйилган.  

“Муддатлари қатъий: етказиб бериш 2025 йилнинг 1 ноябридан кечиктирмай бошланиши керак. Мен Марказий Осиё – Марказ газ қувурларини реконструкция қилишнинг иккинчи босқичини назарда тутяпман”, дея қўшимча қилди Миллер. 

Маълумки, жорий йилнинг июнь ойида Ўзбекистон “Газпром” билан икки йиллик газ сотиб олиш шартномасини тузди, етказиб беришнинг суткалик ҳажми 9 миллион куб метрни, йиллик ҳажми эса деярли 2,8 миллиард куб метрни ташкил қилади. Ушбу шартнома бўйича етказиб бериш 2023 йил 7 октябрда бошланган. 

“Шу билан бирга, Россия, Ўзбекистон ва Қозоғистон ўртасидаги газ соҳасидаги ҳамкорлик горизонти 15 йилни ташкил этади ва узоқ муддатли ҳамкорлик тўғрисидаги шартнома 2024 йил ўрталарида тузилиши мумкин”, дейди Миллер.

Қолаверса, “Газпром” ва Қозоғистон ҳозирда Остона шаҳрини газлаштириш учун етказиб бериш йўналиши устида ишламоқда, компания Қозоғистон ва Ўзбекистонга етказиб бериш ҳажмини ошириш учун янги йўналишлар ва “Бухоро-Урал” газ қувурини ҳам кўриб чиқмоқда. Бундан ташқари, “Газпром” Ўзбекистон, Қозоғистон ва Қирғизистон орқали учинчи давлатларга газ транзитини истисно қилмайди.

Эслатиб ўтамиз, Россия Президенти Владимир Путин 9 ноябрга режалаштирилган Қозоғистонга ташрифи олдидан “Казахстанская правда” газетасига берган интервьюсида Россия Қозоғистонга мамлакатнинг шимолий ва шарқий ҳудудларини газлаштиришда ёрдам беришга тайёрлигини айтган эди. 

Умуман олганда, газ соҳасидаги ҳамкорлик ҳақида тўхталар экан, Россия давлат раҳбари бу борада кенг истиқболлар очилаётганини билдирган. Унинг сўзларига кўра, бунга, жумладан, Россия ва Марказий Осиёда кўп йиллар давомида ривожланган газ ташиш ва газ тақсимлаш тизимларининг инфратузилмаси ва йўналишлари ҳамда икки томонлама ва кўп томонлама асосда юқори даражадаги мувофиқлаштириш сабаб бўлмоқда.