Хитой компаниялари Россия нефтини харид қилишни тўхтатди

Хитойнинг йирик давлат компаниялари АҚШ санкциялари қўлланганидан кейин денгиз орқали Россия нефтини харид қилишни тўхтатди. Бу ҳақда “Reuters” манбаларга таяниб хабар берди.

Агентлик манбаларига кўра, PetroChina, Sinopec, China National Offshore Oil Corporation (CNOOC)  ва Zhenhua Oil нефть компаниялари санкциялар юзасидан хавотирлар туфайли ҳеч бўлмаганда қисқа муддатда Россия нефтини денгиз орқали ташишдан бош тортди.

Қайд этилишича, Хитой кунига тахминан 1,4 миллион баррель Россия нефтини денгиз орқали импорт қилади, бунинг асосий қисми мустақил нефтни қайта ишлаш заводлари, жумладан кичик операторлар томонидан сотиб олинади. Хитой давлат компаниялари томонидан Россия нефтини сотиб олиш бўйича ҳисоб-китоблар турлича. “Vortexa” таҳлилчиларининг фикрига кўра, 2025 йилнинг биринчи тўққиз ойида бундай етказиб беришнинг кунлик ҳажми 250 минг баррелдан кам, “Energy Aspects” бу кўрсаткични 500 минг баррель дея баҳоламоқда.

Икки манбага кўра, Sinopec’нинг савдо бўлими бўлган Unipec ўтган ҳафта Буюк Британиянинг “Роснефть”, “Лукойл”, “соя флоти кемалари” ва Хитой компанияларига қарши санкциялар жорий этилганидан кейин Россия нефтини харид қилишни тўхтатди. Мустақил хитойлик нефтни қайта ишловчи корхоналар санкциялар таъсирини баҳолаш учун харидларни тўхтатиб қўйиши мумкин, бироқ бир қанча трейдерларнинг фикрига кўра, улар ҳали ҳам Россиядан етказиб беришни давом эттиришга интилади.

Кунига қарийб 900 минг баррель Россия нефти Хитойга қувурлар орқали етказилади, буларнинг барчаси PetroChina’га кетади. Агентлик суҳбатлашган трейдерларнинг фикрича, санкциялар PetroChina’га озгина таъсир қилади. “Reuters” манбалари Хитой ва Ҳиндистоннинг бошқа манбаларга ўтишини кутмоқда, бу эса Яқин Шарқ, Африка ва Лотин Америкасидаги нефть нархининг ошишига олиб келади.

Ҳиндистон давлат нефтни қайта ишлаш заводлари АҚШнинг янги санкциялари муносабати билан Россия нефть савдосига оид ҳужжатларни кўриб чиқишни бошлади. Бу чекловчи чоралар Россия нефтини етказиб беришни давом эттиришни имконсиз қилади.

22 октябрь куни Қўшма Штатлар “Роснефть”, “Лукойл” ва ушбу компанияларнинг 50 фоиз ва ундан кўпроқ улушига эга бўлган компанияларга қарши санкциялар эълон қилди. Вашингтон уларга операцияларини қисқартириш учун бир ой вақт берди. Қўшма Штатлар бу ҳаракатларини “Россиянинг тинчлик жараёнига жиддий қизиқиш йўқлиги” билан изоҳлади. Ўша куни кечқурун АҚШ Президенти Дональд Трамп Россия етакчиси Владимир Путин билан учрашувни бекор қилганини эълон қилди.

Москва Ғарб санкцияларини ноқонуний деб ҳисоблайди. Вашингтоннинг янги чеклов чораларини қўллаш қарорини изоҳлар экан, Путин 23 октябрь куни бу нодўстона ҳаракат, Россияга босим ўтказишга уриниш эканини ва бу каби ҳаракатлар АҚШ билан муносабатларга путур етказаётганини айтди.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Ҳиндистон Бош вазири Нарендра Моди АҚШ Президенти Дональд Трампга Россиядан нефть харид қилмасликка ваъда берганди.