Қозоғистонда ўлаксахўр калхат нега “Йил қуши” деб эълон қилинди?

Қозоғистонда ўлаксахўр калхат 2025 йил қуши деб эълон қилинди. Бу ҳақда мамлакатнинг Биохилма-хилликни сақлаш ассоциацияси хабар берди.

Қайд этилишича, бу қушлар ҳозирда жиддий йўқолиб кетиш хавфи остида ва ҳимояга муҳтож.

Ҳар йили Қозоғистон Биологик хилма-хилликни сақлаш ассоциацияси ва Қушларни асраш уюшмаси одамларнинг эътиборини муаммога, уни ўрганиш ва қушларни асрашга жалб қилиш мақсадида “Йил қуши” танловини ташкил қилади. Орнитологлар бир нечта вариантларни таклиф қилади (ҳар доим иккитаси бор) ва ассоциация аъзолари ғолибни аниқлаш учун овоз беради. 2025 йилда танлов калхат ва испиноз ўртасида эди.

Хабарда айтилишича, энди калхатларга яшаш жойини йўқотиш, заҳарли ўлжа ва пестицидлардан заҳарланиш, ноқонуний тутқичлар, электр узатиш линиялари ва шамол турбиналари билан тўқнашувлар таҳдид солмоқда.

Қозоғистонда 20 марта йил қуши танланди. Илгари бу унвон қалдирғоч, турна, катта бошпана, чўл бургути, қусун, лайлак ва старлингга берилган эди.

Калхат (Neophron percnopterus) камёб йиртқич қуш бўлиб, йиртқич қушларнинг энг кичиги ҳисобланади. Барча ахлатчилар сингари, бу тур ҳам экотизимларнинг соғлиғини сақлашда, уларни ўликлардан тозалаш ва касалликлар тарқалишининг олдини олишда муҳим роль ўйнайди. Улар ўликдан ташқари майда сутэмизувчилар ва судралиб юрувчилар билан озиқланади.

Қозоғистонда уларнинг тарқалиш ҳудуди жанубий қисмдаги тоғ этаклари ва дарахтсиз тоғларни қамраб олади.