Германия ва Италия АҚШдаги олтинларини қайтариб олмоқчи

Германия ва Италия жамоатчилик ташкилотлари ҳамда сиёсатчилар томонидан АҚШнинг Нью-Йорк шаҳридаги Федерал захира банкида сақланаётган олтин захираларини ватанга қайтариш бўйича босимлар кучаймоқда. Бу ҳақда “Financial Times” нашри хабар берди.

Ушбу даъватларга сабаб сифатида глобал геосиёсий беқарорликнинг кучайиши ҳамда АҚШ Президенти Дональд Трампнинг Федерал захира тизимига  нисбатан танқидлари кўрсатилмоқда.

Европа Солиқ тўловчилари ассоциацияси (TAE) Германия ва Италия молия вазирликлари ҳамда марказий банкларига расмий мурожаатлар юбориб, олтин захираларини чет элда сақлашнинг мақсадга мувофиқлигини қайта кўриб чиқишни сўраган. TAE президенти Михаэль Йегернинг айтишича, Дональд Трампнинг Федерал захира тизими мустақиллигини заифлаштириш эҳтимоли чуқур ташвишга солмоқда.

“Германия ва Италия олтинини ватанга қайтариш – марказий банкларимизга тўлиқ назорат таъминлашнинг энг тўғри йўлидир”, дейди у.

Аввал Европарламент депутати бўлган, ҳозир эса Германиянинг BSW партиясини вакиллик қилаётган Фабио Де Маси ҳам бу фикрни қўллаб-қувватлаб, “бугунги беқарор даврда олтин захираларини Европага кўпроқ қайтариш учун жиддий асослар мавжуд”, деган.

Бавариядаги Христиан-ижтимоий иттифоқ (ХСС) собиқ депутати Петер Гаувайлер ҳам бу даъватларни қўллаб-қувватлаган.

“Биз сўнгги ўн йилликда олтинни хорижда сақлаш хавфсизроқ бўлдими, деган саволни ўзимизга беришимиз керак. Жавоби аниқ: дунё барқарорроқ эмас, балки беқарор бўлиб бормоқда”, дея таъкидлаган у.

Бундестаг депутати, олтин бўйича эксперт ва Германиянинг Германия учун альтернатив (AfD) партияси аъзоси Петер Берингер олтин марказий банклар учун сўнгги инстанциядаги актив ҳисобланиши ва инқирозли даврда унинг нафақат ҳуқуқий, балки жисмоний эгалиги ҳам муҳим эканини қайд этган. У бу фикрларини АҚШнинг амалдаги маъмурияти билан боғламаслигини ҳам алоҳида таъкидлаган.

Жаҳон Олтин Кенгаши (World Gold Council) маълумотларига кўра, Германия ва Италия олтин захиралари ҳажми бўйича АҚШдан кейин иккинчи ва учинчи ўринда туради. Германияда 3352 тонна, Италияда эса 2452 тонна олтин мавжуд. Шуларнинг муҳим қисми – умумий ҳажмнинг учдан биридан кўпроғи Нью-Йоркдаги Федерал захира банкида сақланади. “Financial Times” ҳисоб-китобларига кўра, АҚШда сақланаётган олтин қиймати 245 миллиард доллардан ошади.

Бундесбанк “Financial Times”га билдирган баёнотида 2013 йилдан бери амалда бўлган йўл-йўриқларга мувофиқ, олтин захираларининг жойлашуви стратегияси доимий равишда қайта кўриб чиқилишини маълум қилган. Бу стратегия хавфсизлик билан бирга, ликвидликни – яъни зарурат туғилганда олтинни тезда сотиш ёки алмаштириш имконини ҳам ҳисобга олади. Шунга қарамай, Бундесбанк АҚШнинг Федерал захира банкини “ишончли ҳамкор” деб атаган.
 
Италия Марказий банки, Италия Бош вазири Жоржия Мелони девони ҳамда Германия Молия вазирлиги мазкур мавзу бўйича изоҳ беришдан бош тортган.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Вашингтоннинг ишончли иқтисодий ҳамкор сифатидаги мавқеига бўлган ишонч тобора сусайиб бораётгани ортидан Германия ўзининг АҚШда сақланаётган олтин захираларини олиб чиқиш имкониятини кўриб чиқаётгани хабар қилинган эди.