Jahonning baxtiyor mamlakatlari reytingi yangilandi. O‘zbekiston nechanchi o‘rinda?

2024 yilda Finlyandiya dunyodagi eng baxtli mamlakat deb topildi. Bu haqda Jahon baxtiyorlik reytingining (World Happiness Report) hisobotida keltirilgan.

2002 yildan beri “World Happiness Report” dunyoning eng baxtli mamlakatlarini aniqlash uchun statistik tahlillardan foydalanib keladi. Dunyoning eng baxtli mamlakatini aniqlash uchun tadqiqotchilar so‘nggi 3 yil davomida 143 mamlakatdan to‘plangan Gallup so‘rovi ma’lumotlarini tahlil qildi, xususan, 6 ta toifadagi samaradorlikni kuzatdi. Bular aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash, sog‘lom umr ko‘rish davomiyligi, o‘z hayotini tanlash erkinligi, umumiy aholining saxiyligi, ichki va tashqi korrupsiya darajasi haqidagi tasavvurlar.

Har bir mamlakat ma’lumotlarini to‘g‘ri taqqoslash uchun tadqiqotchilar “dunyodagi eng kam baxtli odamlar” bilan to‘ldirilgan xayoliy mamlakatni – suvga cho‘mgan Distopiyani yaratdi. Keyin ular Distopiyani oltita toifaning har birida eng past qiymatini belgiladi va bu qiymatga nisbatan haqiqiy mamlakatlarning ballarini o‘lchagan. Keyin barcha oltita o‘zgaruvchilar har bir mamlakat uchun yagona birlashtirilgan ball yaratish uchun aralashtirildi.

2024 yilda dunyodagi eng baxtli yettilikdan oltitasi Shimoliy Yevropa davlatlari bo‘ldi. Finlyandiya ketma-ket o‘ninchi yil eng yuqori o‘rinlarni egalladi – umumiy ball 7,741, undan keyin (tartibda) Daniya (7,583), Islandiya (7,525), Shvetsiya (7,344), Isroil (7,341), Gollandiya (7,319) va Norvegiya (7,302).

Aholining baxtlilik darajasi eng past bo‘lgan davlat esa Afg‘oniston bo‘ldi. Tadqiqotga ko‘ra, uning 143-o‘rindagi 1,721 reytingini qisman o‘rtacha umr ko‘rish darajasi pastligi, aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotning pastligi va, ehtimol, “Tolibon” Afg‘onistonni egallab olgani bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Pastki beshlikni Livan (2,707), Lesoto (3,186), Serra-Leone (3,245) va Kongo DR (3,295) yakunlab turibdi.

O‘zbekiston Jahon baxtiyorlik reytingida 47-o‘rinni egalladi va MDH mamlakatlari orasida yetakchilik qilgan. 2023 yilda O‘zbekiston mazkur reytingda 54-o‘rinni egallagan. Joriy yilda holat 0,18 punktga yaxshilangan.

Eslatib o‘tamiz, avvalroq karera boshlash uchun eng yaxshi davlatlar reytingi e’lon qilingandi. Unda O‘zbekiston 99-o‘rinda qayd etilgan edi.