O‘zbekistonda o‘lim jazosini tiklash taklif qilindi

O‘zbekistonda o‘lim jazosini tiklash taklif qilinmoqda. Bu haqda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga kiritiladigan o‘zgartish va qo‘shimchalar bo‘yicha fuqarolardan yo‘llangan takliflardan birida so‘z boradi. 

Anonim murojaatchi yo‘llagan taklifda ayolni o‘ldirgan har qanday shaxsni o‘lim jazosiga hukm qilish taklif qilingan. 

Shuningdek, qurbon bo‘lgan ayolning voyaga yetmagan bolalari o‘n sakkiz yoshga yetguniga qadar ta’minoti jinoyatni sodir etgan shaxs tomonidan amalga oshirilishi ham nazarda tutilgan.

Bildirilgan takliflar orasida korrupsion jinoyatlar uchun ham o‘lim jazosini joriy etish masalasi ham o‘rtaga tashlangan. 

O‘zbekistonda 2008 yilgacha o‘lim jazosi bo‘lgan. Prezident Islom Karimov tomonidan 2005 yil 1 avgust kuni imzolangan “O‘zbekiston Respublikasida o‘lim jazosini bekor qilish to‘g‘risida”gi farmoni bilan 2008 yilning 1 yanvardan jinoiy jazo turi sifatida o‘lim jazosi bekor qilinib, uning o‘rniga umrbod yoki uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etish jazosi joriy etilgan. 

Umrbod yoki uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etish jazosi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi, jinoyat ishlari bo‘yicha Qoraqalpog‘iston Respublikasi Oliy sudi, viloyatlar, Toshkent shahar sudlari, O‘zbekiston Respublikasi Harbiy sudi tomonidan tayinlanishi mumkin.

Jinoyat sodir etganlik uchun umrbod yoki uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslar jazoni maxsus tartibli jazo ijro etiladigan ixtisoslashtirilgan muassasalarda o‘taydilar.

Eslatib o‘tamiz, O‘zbekiston mustaqillikka erishgan paytda jinoyat to‘g‘risidagi qonun hujjatlari o‘lim jazosini nazarda tutuvchi 30 dan ortiq moddalardan iborat edi. O‘zbekiston Respublikasining 1994 yilgi Jinoyat kodeksida bunday moddalar soni 13, 1998 yilda 8, 2001 yilda esa 4 tagacha kamaytirildi. 2003 yilda jinoyat qonunchiligini liberallashtirish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar amalga oshirilgandan so‘ng, faqat ikki turdagi jinoyat javobgarlikni og‘irlashtiradigan holatlarda qasddan odam o‘ldirish va terrorizm jinoyatlarini sodir etganlik uchun o‘lim jazosi nazarda tutiladi.