O‘zbekistonda ko‘chmas mulk sotib olish ko‘rsatkichi pasaydi

2024 yil avgust oyida O‘zbekistonda ko‘chmas mulk bozori biroz pasaydi. Bu haqda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi ma’lum qildi.

Tahlillarga ko‘ra, avgust oyida iyul oyiga nisbatan oldi-sotdi 3,5 foizga kam bo‘lib, savdolar soni 23 mingtani tashkil etgan. Avgust oyida 22,2 mingta ko‘chmas mulk oldi-sotdi bitimlari ro‘yxatga olingan.

Yillik o‘lchovda faollikning sezilarli darajada pasayishi kuzatilmoqda: uy-joy savdosi 20,8 foizga kamaydi, bu esa uy sotib olishga qiziqishning kamayishini ko‘rsatadi.

Avgust oyida hududlar kesimida ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlarning eng katta pasayishi Sirdaryo (22,6 foiz) va Xorazm viloyatlarida (13,2 foiz), shuningdek Toshkent shahrida (9,7 foiz) qayd etildi.

Shuningdek, yillik o‘lchovda faollikning pasayishi kuzatilmoqda. Navoiy, Namangan va Toshkent viloyatlarida ko‘chmas mulk savdosining pasayishi har bir hududda 30 foizdan ortiqni tashkil qildi.

Avgustda Toshkent shahrida ijara uy-joy bozoridagi vaziyat barqarorlashdi, bu yerda ijaraning o‘rtacha narxi 1 kv.m. uchun 8,3 dollarni tashkil qildi, bu o‘tgan oydagi ko‘rsatkichga to‘g‘ri keladi. O‘tgan oylarga nisbatan narxlarning pasayishi kuzatilmoqda: iyul oyida - 0,6 foizga, iyunda - 1,2 foizga. Shunday qilib, avgust oyida bozor ikki oylik pasayishdan keyin barqarorlikni ko‘rsatdi.

Bu turli omillar, jumladan, ijarachilar faoliyatidagi mavsumiy tebranishlar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Xususan, o‘quv yilining boshida uy-joy ijarasiga talab oshishi mumkin.

Toshkent tumaniga qarab uy-joy ijarasi narxidagi farqlar ham barqarorligicha qolmoqda. Mirobod, Shayxontohur va Yakkasaroy tumanlarida ijara narxining yuqoriligi saqlanib qolmoqda, bu yerda o‘rtacha ijara narxi har kvadrat metr uchun taxminan 10 dollarni tashkil etadi.

Boshqa tomondan, Bektemir va Sergeli kabi hududlarda byudjet ijarachilari, shu jumladan talabalar uchun ijaraga olish imkoniyati yanada jozibador bo‘lib qolmoqda, bu yerda ijara har kvadrat metr uchun o‘rtacha 6 dollar turadi.

Agar o‘tgan yilning avgust oyida Toshkent shahrida ijaraga beriladigan uy-joylarning har kvadrat metri o‘rtacha 9 dollarni tashkil etgan bo‘lsa, yil davomida 7,3 foizga pasayish qayd etilib, bu bozorning ushbu segmentidagi umumiy pasayish tendensiyasidan dalolat beradi.

Shu bilan birga, yil davomida ijara narxining sezilarli pasayishi Yakkasaroy tumanida - 14,8 foizga, Yashnobod tumanida - 13,3 foizga, Shayxontohur tumanida - 11,5 foizga va Yunusobod tumanida – 10 foizga kuzatildi.

Ikkilamchi ko‘chmas mulk bozoridagi holat

Joriy yilning avgust oyida respublikada ikkilamchi uy-joy narxi 0,7 foizga oshgan bo‘lsa, o‘tgan yilning avgust oyidan boshlab uy-joyning 1 kv.m uchun o‘rtacha narxi 9,7 foizga oshdi.

Shu bilan birga, ikkilamchi uy-joy narxi Xorazm – 21,4 foizga, Surxondaryo – 14,6 foizga, Buxoro – 13,4 foizga, Qashqadaryo – 13,3 foizga viloyatlarida sezilarli darajada oshgani qayd etildi.

Toshkent shahridagi ikkilamchi uy-joy bozorida narxlar biroz pasayganidan so‘ng, avgust oyida barqarorlik kuzatildi: narxlar atigi 0,2 foizga oshdi va har kvadrat metr uchun 1128 dollarni tashkil etdi.

Poytaxtning aksariyat tumanlarida ikkilamchi uy-joylar narxi o‘zgarishsiz qoldi, faqat Mirobod va Olmazor tumanlarida uy-joylar mos ravishda 1,7 foiz va 1,3 foizga qimmatlashdi.

Toshkentning yana uchta tumanida narxlar tushib ketdi. Xususan, Shayxontohur - 1,1 foiz, Sergeli – 0,9 foiz va Chilonzor tumanlarida – 0,6 foiz.

Yil davomida Toshkentda ikkilamchi uy-joylarning o‘rtacha narxi 4,2 foizga oshdi.

Eslatib o‘tamiz, Toshkent shahrida 2024 yilning avgust oyi oxirida oxirgi bir necha oy ichida ilk marta uy-joy ijarasi narxi ko‘tarilgandi.