Rossiya AQSHga neft bozoriga kirishni taklif qilmoqda – OAV

Amerika neft kompaniyalari Rossiyaga qaytishi mumkin, Kreml ham AQSH bilan Arktikadagi qo‘shma loyihalardan manfaatdor. Bu haqda Rossiya to‘g‘ridan to‘g‘ri investitsiyalar jamg‘armasi rahbari Kirill Dmitriyev Saudiya Arabistonida ikki tomonlama muzokaralar boshlanishidan oldin ma’lum qildi, deb yozdi bugun, 18 fevral kuni bir qator rus ommaviy axborot vositalari va axborot agentliklari.

Dmitriyev Rossiya Prezidenti Vladimir Putin tomonidan Ar-Riyodda Amerika delegatsiyasi bilan uchrashish uchun tanlangan uch delegatdan biri edi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Moskva AQSH bilan iqtisodiy hamkorlikni tiklashni muhim deb biladi.

“Biz ular qachondir qaytib kelishlariga ishonamiz, chunki nega ular Rossiya bergan tabiiy resurslarga kirish imkoniyatidan voz kechishdi?” dedi Rossiya to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalar jamg‘armasi rahbari.

U Amerikaning yirik neft kompaniyalari Rossiyada “juda muvaffaqiyatli biznesga”ega ekanini qo‘shimcha qildi.

Dmitriyevning so‘zlariga ko‘ra, Amerika kompaniyalari Rossiyaga kiritilgan sanksiyalardan 300 milliard yevroga yaqin zarar ko‘rgan va AQSHning sobiq prezidenti Jo Bayden ma’muriyati Rossiya iqtisodiyotining ahvoli haqida “ko‘p noto‘g‘ri xabarlar bergan”.

“The Moscow Times”ning yozishicha, Ukrainaga to‘liq miqyosda bostirib kirishdan oldin Rossiya Federatsiyasida faqat bitta yirik Amerika kompaniyasi neft qazib olish bilan shug‘ullangan: “Saxalin-1” loyihasida 30 foiz ulushga ega Exxon Mobil. Sanksiyalar kiritilgandan so‘ng kompaniya loyihadan chiqishini e’lon qildi, biroq o‘z ulushini sota olmadi, chunki Kreml bu muddatni ikki marta, oxirgi marta 2026 yil oxirigacha uzaytirdi.

2022 yilda Ukrainaga qarshi urush boshlanganidan so‘ng, Amerikaning yana bir qancha yirik neft konlari xizmatlari kompaniyalari – Halliburton, Schlumberger va Baker Hughes Rossiya bozoridan chiqib ketishlarini e’lon qildi. Aynan ularning yordami bilan Rossiya Federatsiyasi SSSRning so‘nggi yillarida ishlab chiqarish qulaganidan keyin neft qazib olishni tiklashga muvaffaq bo‘lgandi.

“Putin 2025 yilga borib uglevodorodlarni burg‘ulash va qidirish bo‘yicha mahalliy texnologiyalar ulushini 80 foizga yetkazishni talab qildi”, deb eslaydi “The Moscow Times”.

Biroq, bunday uskunalarning yarmidan ko‘pi hali ham Rossiya Federatsiyasiga “nodo‘stona” mamlakatlardan yetkazib beriladi.

Ar-Riyoddagi Rossiya-AQSH muzokaralari

Bugun, 18 fevral kuni Saudiya Arabistonida Kirill Dmitriyevdan tashqari Rossiyadan Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov va Prezident yordamchisi Yuriy Ushakov ishtirok etdi. Dmitriyev muzokaralarni “ijobiy” deb atadi. 

Uchrashuvda AQSH Davlat kotibi Marko Rubio, AQSH Prezidenti Donald Trampning milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Mayk Uolts va Trampning Yaqin Sharq bo‘yicha maxsus vakili Stiv Uitkoff ishtirok etdi. Ukraina va Yevropa davlatlari muzokaralarda qatnashmadi.

Bir kun avval AQSH ma’muriyati Kiyevning AQSH Prezidenti taklif qilgan tabiiy resurslar bo‘yicha kelishuvni tuzishdan bosh tortganini tanqid qilgan edi. Vashington Ukraina Prezidenti Vladimir Zelenskiyning Tramp taklifini rad etish qarorini “qisqa ko‘rish” deb hisoblaydi. Ukrainaning sobiq yuqori lavozimli amaldorlaridan biri kelishuvni “mustamlakachilik kelishuvi” deb atadi.