Putin Rossiyaning START'dan chiqishiga oid qonunni imzoladi

Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Rossiyaning Strategik qurollarni qisqartirish bo‘yicha shartnomada (START) ishtirokini to‘xtatuvchi qonunni imzoladi. Hujjat 28 fevral kuni e’lon qilindi va kuchga kirdi. 

Qonunga ko‘ra, START faoliyati to‘xtatiladi va Rossiyaning shartnomadagi ishtirokini qayta tiklash to‘g‘risidagi qaror davlat rahbari tomonidan qabul qilinishi mumkin. 

Putin o‘tgan hafta Federal Majlisga yo‘llagan murojaatida Rossiyaning Yangi START shartnomasidagi ishtiroki to‘xtatilishini e’lon qildi. 22 fevral kuni qonun Davlat Dumasi tomonidan bir ovozdan qabul qilindi va Federatsiya Kengashi tomonidan ma’qullandi. 

“Rossiya Federatsiyasining xalqaro shartnomalari to‘g‘risida” federal qonuniga ko‘ra, Prezident xalqaro shartnomaning amal qilishini to‘xtatib qo‘yishi mumkin, unga rozilik to‘g‘risidagi qaror federal qonun bilan tasdiqlangan. Davlat rahbari buni shoshilinch choralar ko‘rishni talab qiladigan holatlarda, Federatsiya Kengashi va Davlat Dumasini majburiy ravishda darhol xabardor qilish va tegishli qonun loyihasini Davlat Dumasiga taqdim etish orqali amalga oshirishi mumkin. 

START haqida

Strategik hujum qurollarini qisqartirish to‘g‘risidagi shartnoma Rossiya va AQSH o‘rtasida 2010 yil 8 aprelda Pragada imzolangan bo‘lib, u START,  START-III yoki Praga shartnomasi sifatida tanilgan. Hujjat besh yildan ortiq bo‘lmagan muddatga uzaytirish imkoniyati bilan 10 yilga (2021 yil fevraligacha) ishlab chiqilgan bo‘lib, qaytarib olish bandini o‘z ichiga oladi. Tomonlarning har biri, hujjat shartlariga ko‘ra, yetti yil ichida va undan keyin qurollarning umumiy soni 700 ta qit’alararo ballistik raketalar, suv osti kemalari va og‘ir bombardimonchilardagi ballistik raketalar, shuningdek, 1550 ta jangovar kallaklar va 800 ta joylashtirilgan va joylashtirilmagan raketalardan oshmasligi uchun yadro arsenallarini qisqartirishi kerak edi.

2021 yil 3 fevralda Rossiya va AQSH shartnoma muddatini besh yilga uzaytirish to‘g‘risidagi kelishuv kuchga kirishi uchun zarur bo‘lgan ichki tartib-qoidalarni bajarish to‘g‘risida nota almashdi. 2022 yil 8 avgust kuni Rossiya AQSHga o‘z ob’ektlarini START tekshiruvidan vaqtinchalik olib qo‘yilgani haqida ma’lum qildi. Rossiya TIV izohlaganidek, bu G‘arb tomonidan “maxsus harbiy operatsiya” boshlanganidan keyin Rossiyaga qarshi joriy qilingan sanksiyalar fonida qabul qilingan majburiy qaror bo‘lgan.