Pashinyan yana Aliyev ustidan Putinga diydiyo qildi

Armaniston Ozarbayjon arman tovarlarini Rossiya Federatsiyasi va Eronga paritet asosda tashish uchun ochiq bo‘lishini kutmoqda. Bu haqda kecha, 25 may kuni Moskvada Rossiya Prezidenti Vladimir Putin bilan uchrashuvda Armaniston Vazirlar Mahkamasi rahbari Nikol Pashinyan ma’lum qildi. 

“Biz Ozarbayjon temir yo‘li ham Armaniston Respublikasi poyezdlari uchun Naxichevan (Ozarbayjon eksklavi – tahr.) va Ozarbayjon Respublikasi orqali, masalan, Rossiya Federatsiyasidan Eron Islom Respublikasigacha bo‘lgan poyezdlar uchun ochilishini kutyapmiz. Biz bu masala paritet asosda, yuqorida aytganimdek, mamlakatlar suvereniteti va yurisdiksiyasi asosida hal qilinishini kutamiz”, deydi u. 

Pashinyanga ko‘ra, Ozarbayjonning harakatlari tufayli (tan olinmagan) Tog‘li Qorabog‘ va Lochin yo‘lagidagi vaziyat keskinligicha qolmoqda, mintaqadagi gumanitar vaziyat keskinlashmoqda. 

“Mintaqaviy ma’noda, albatta, bizda Tog‘li Qorabog‘ va Lochin koridorida ancha keskin vaziyat bor. 2020 yil 9 noyabrdagi uch tomonlama bayonotdan farqli o‘laroq, Ozarbayjon Tog‘li Qorabog‘ni gumanitar vaziyatga solib qo‘ygan Lochin yo‘lagini noqonuniy ravishda to‘sib qo‘ygan. Tog‘li Qorabog‘da tabiiy gaz va elektr ta’minoti to‘sib qo‘yilgan, bu esa Tog‘li Qorabog‘dagi gumanitar vaziyatni yanada og‘irlashtiradi”, deydi u. 

Armaniston Bosh vaziri qo‘shimcha qilganidek, Tog‘li Qorabog‘ga oziq-ovqat va mahsulotlar yetkazib berish murakkab va Rossiya tinchlikparvar kuchlari muammoni hal qilishga yordam bermoqda.  

“Afsuski, Lochin yo‘lagini to‘sib qo‘yish Rossiya tinchlikparvar kuchlari ishtirokida amalga oshirildi”, deydi Pashinyan. 

U Armaniston chegara va bojxona xizmatlari barcha transport vositalarining mamlakat orqali normal o‘tishini ta’minlashga tayyorligini ta’kidladi. 

“Armaniston chegara va bojxona xizmatlari barcha transport vositalari, poyezdlar, xususan, Armaniston hududi orqali normal o‘tishini ta’minlashga tayyor”, deydi u. 

Rossiya Prezidenti Vladimir Putinning fikricha, Tog‘li Qorabog‘dagi transport aloqalarining blokdan chiqarilishi Armanistonga ham, Ozarbayjonga ham foyda keltiradi. 

“Lochin yo‘lagi bo‘yicha uch tomonlama bayonotimizdagi pozitsiyamizni bilasiz. Biz bu boradagi pozitsiyamizni hech qachon o‘zgartirmaganmiz. Hech qachon”, deydi Putin.  

2020 yil 9 noyabrdagi uch tomonlama bayonotga ko‘ra, Rossiya vositachiligida Armaniston va Ozarbayjon mintaqaviy transport va iqtisodiy kommunikatsiyalar to‘siqlarini olib tashlashga kelishib oldi. Ushbu masala bo‘yicha uch mamlakat Bosh vazir o‘rinbosarlaridan iborat maxsus komissiya tuzildi. Armaniston bir necha bor bayonotning ushbu bandini bajarishga tayyor ekanligini ta’kidlab, barcha kommunikatsiyalar ular orqali o‘tadigan mamlakatlar yurisdiksiyasi ostida bo‘lishi kerakligini ta’kidladi.

Eslatib o‘tamiz, 2022 yil 12 dekabrda o‘zini ekologlar deb tanishtirgan bir guruh ozarbayjonliklar Rossiya tinchlikparvar kontingenti vaqtincha joylashgan Lochin yo‘lagini (Armaniston va tan olinmagan Tog‘li Qorabog‘ni bog‘lovchi yagona yo‘l u orqali o‘tadi) to‘sib qo‘ygan. Baku norozilik aksiyasidan maqsad hech qanday yo‘lni to‘sib qo‘yish emasligini, fuqarolik vositalari har ikki yo‘nalishda ham erkin harakatlana olishini bildirdi. 

Yerevan buni Baku tomonidan tan olinmagan respublikada gumanitar falokat yaratishga qaratilgan provokatsiya sifatida baholadi. Respublika Bosh vaziri Nikol Pashinyan hukumat yig‘ilishida ma’lum qilganidek, Tog‘li Qorabog‘da qamal tufayli oziq-ovqat taqchilligi boshlangan. 14 dekabr kuni Armaniston Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudiga Ozarbayjonni Lochin yo‘lagini to‘sib qo‘yishga majburlash talabi bilan murojaat qildi.

Lochin yo‘lagiga Ozarbayjon tomonidan nazorat-o‘tkazish punkti o‘rnatilishi ortidan Armaniston Tashqi ishlar vazirligi Rossiyani vaziyatga aralashishga chaqirgandi. Bu orada AQSH Yerevan va Bakuga muzokaralarni davom ettirishda yordam berishga tayyor ekanini bildirdi.